Dit zijn de tien kanshebbers voor de Dagblad van het Noorden Streektaalprijzen. Zondag worden de winnaars bekend
Pieter Broesder, Annemiek Meijer & Joep van RuitenCultuur
The Serenade Sisters traden vorig jaar op tijdens de prijsuitreiking. Foto: Corné Sparidaens
In theater De Winsinghhof in Roden worden zondag de Dagblad van het Noorden Streektaalprijzen uitgereikt. Als vanouds gebeurt dat in twee categorieën: dit keer literatuur en muziek & theater. Vooruitlopend op het finale oordeel van de jury stellen wij de genomineerden voor.
Roet – Diverse auteurs
Eindelijk genomineerd. Drents letterkundig tiedschrift Roet bestaat al sinds 1 april 1979, toen de studenten Nederlands Martin Koster en Ton Kolkman het tijd vonden voor nieuwe lucht in de Drentse letteren. Ze kwamen op dat idee in Groningen, of all places. Het literaire landschap is sindsdien nogal veranderd, maar Roet bleef wat het wilde zijn: hét podium voor wie in het Drents wil lezen en schrijven. Toch is er wel iets veranderd. Vorig jaar zette de redactie de deur open voor bijdragen in andere Nedersaksische varianten. Om te beginnen het Gronings, gevolgd door het Overijssels en het Achterhoeks. Nieuwe wind dus. Net als 44 jaar geleden. (JvR)
Redactielid Lukas Koops (links) reikt een exemplaar van de Nedersaksische Roet uit aan de Overijsselse schrijver Martin ten Denge.
Hoeze Toenbaauw – Ingeborg Nienhuis
In Hoeze Toenbaauw, de Groningstalige roman van Ingeborg Nienhuis, uitgegeven door Vliedorp, stappen we een studentenhuis binnen waar de voertaal Gronings is. Drie eerstejaars wonen er al, als de vierde erbij komt maken we mee hoe adolescenten hun weg in het leven zoeken. Om te beginnen in de stad Groningen. Voor wie zelf gestudeerd heeft zal het reilen en zeilen in Hoeze Toenbaauw wellicht bekend voorkomen. Niet iedereen is aardig, niet iedereen heeft het goed met anderen voor, ook niet als er Gronings wordt gesproken. Soepel geschreven romans in het Gronings zijn zeldzaam. Groningstalige romans waarin levensechte studenten de dienst uitmaken zijn ronduit bijzonder. (JvR)
Hoeze Toenbaauw (2022), Ingeborg Nienhuis.
De Hunzeman - Leny Hamminga
Schrijfster Leny Hamminga mag graag stiekem anderen observeren. Uit lichaamstaal kun je immers zoveel opmaken. Haar observaties van de laatste tien jaar leidden vorig jaar tot De Hunzeman, een bundel met ruim dertig gewone verhalen over bijzondere mensen en bijzondere verhalen over gewone mensen. Het is het vierde boek van de schrijfster uit Taarlo, die eerder twee Drentstalige kinderboeken en de mininovelle Lena uitgaf. De Hunzeman bestaat uit fictieve verhalen over diverse thema’s. Liefdesverhalen worden afgewisseld met verhalen ,,over de soms wat klungelige strijd van mensen om hun hoofd boven water te houden in het dagelijks bestaan”, zoals Hamminga het zelf eerder in deze krant samenvatte. (AM)
De Hunzeman. Afbeelding: Het Drentse Boek
Om Leerms kommen – Harm van der Veen
Harm van der Veen (1935) uit Veendam was een veelschrijver. De auteur en historicus overleed 9 december 2021. Hij laat een enorm oeuvre achter zoals Om leerms kommen, zijn laatste boek dat vorig jaar postuum verscheen als 49ste begunstigersboek van Stichting t Grunneger Bouk. Veertig verhalen schreef hij. Die zijn gebaseerd op evenveel Groninger uitdrukkingen uit het spreekwoordenboek Dij t dut mout t waiten van Jan J. Boer. De boektitel is zo’n spreekwoord: hij is om Leerms kommen, hij weet wat er in de wereld te koop is. Van der Veen gebruikte de spreekwoorden als vertrekpunt van een literaire reis door de historie van een plaats in Stad of Ommeland. Geert Schreuder uit Onstwedde leverde de 40 bijpassende illustraties. (PB)
Om Leerms Kommen (202), Harm van der Veen met illustroatsies van Geert Schreuder.
Dwaalstroom - Ria Westerhuis
‘De dichteres van de Reest’ wordt Ria Westerhuis uit De Wijk ook wel genoemd. Voor haar vijfde solobundel Dwaalstroom heeft ze zich ook laten inspireren door de rivier op de grens van Drenthe en Overijssel, die als een rode draad door haar leven loopt. Alle dagen liep Westerhuis in de coronatijd een stukje langs de Reest en schreef ze over haar mijmeringen. Ook kerkhoven vormden een inspiratiebron. Bij sommige gedichten staan QR-codes. Als je ze scant, zie je Westerhuis die gedichten voordragen. Tussen de gedichten zijn schilderijen van beeldend kunstenaar Dineke Kraaijeveld uit Meppel afgebeeld. De omslag is van de hand van Saskia Dingelstad uit Dalen. (AM)
Dichtbundel Dwaalstroom. Afbeelding: Het Drentse Boek
Kabouter Prugelie en de prins die zeuik is - HarmG Sijnstra
Op je 83e debuteren met een kinderboek in de streektaal; HarmG Sijnstra uit Zuidlaren deed het. Toen zijn kinderen klein waren, vertelde hij ze zelfverzonnen verhaaltjes voor het slapen gaan. Als hij begon te vertellen, wist hij zelf nog niet hoe het zou aflopen. Op die manier begon hij ook met het schrijven van zijn boek over Kabouter Prugelie, ‘het dapperste kaboutertie van het grote bos’. Als prins Karel zoek is, gaat het kaboutertje met zijn vrienden, enkele dieren uit het bos, op zoek naar hem en beleeft hij allerlei avonturen. Sijnstra’s kleinzoon Sander Aukema is illustrator en maakte op verzoek van zijn opa alle tekeningen van het kleurrijke boek. (AM)
Kabouter Prugelie en de prins die zeuik is. Afbeelding: Het Drentse Boek
In Iemandsland – Bert Hadders
Bert Hadders uit Groningen, de zanger en liedjesschrijver die geboren en getogen is in Tweede Exloërmond, bracht in 1998 zijn eerste Groningstalige plaat uit: De piepen liggen plat. In 2008 begon hij serieus werk te maken van zingen in de streektaal. Zeker 150 Groningstalige nummers heeft hij op zijn naam staan. Dat leverde Hadders en zijn begeleidingsband De Nozems (in categorie cd/dvd) de Dagblad van het Noorden Streektaalprijs 2014 op voor De Bosklopper Tapes. Twee keer eerder was hij genomineerd met Over de badde (2010) en De Coöperoazie (2012). Dit keer dingt hij mee met de elpee In Iemandsland. Met liedjes die te horen waren in muziektheatervoorstellingen zoals Roegzand, De Weltmeister en Kronieken van Kapitein Kolk zoals Aarm en riek en Veur wèl nait duurt te dreumen. (PB)
In Iemandsland (2022), Bert Hadders
Terugge – Edwin Jongedijk
Een mini-cd met vijf uiteenlopende nummers over de liefde, terugkijken en teruggaan. Dat is Terugge van Edwin Jongedijk uit Gieten. Ook dit keer haalt Jongedijk zijn inspiratie uit de Amerikaanse country en rootsmuziek. Toch is het net even anders dan anders. Muzikaal spannender zoals de zanger zegt. Dat is mede te danken aan producer Robin Muilwijk en zanger Lars Koehoorn uit Winschoten. De plaat die in de No Pussy Blues Studio in Groningen is opgenomen, werd afgemixt in de legendarische Wisseloord Studio’s in Hilversum. Daar werkt Lars Koehoorn. Daar namen ook de Rolling Stones platen op. Daar stond dus ook Jongedijk te werken aan zijn jongste solo-cd, de opvolger van Holt en Stoal uit 2016. (PB)
Terugge (2022), Edwin Jongedijk.
Steernvanger
De afgelopen vijf jaar scoorde de Groningstalige band Steernvanger verschillende (radio)hits, vooral via RTV Noord. Op het eerste album keren die hits terug: Mooie dag, De wereld in mien kop, Al groot, Steernvanger, Allain. De band rond Dion Bouwes en Dennis Krottje maakt melodieuze folkpop in een toegankelijk Gronings dat ook buiten Noordoost-Nederland moet kunnen worden verstaan. Lof verdient de productie, van het studiogeluid tot en met de presentatie, inclusief de schitterende naam. Voor wie niet goed heeft opgelet, die mensen zijn er altijd, biedt deze plaat een mooie kennismaking. Voor wie oren en ogen heeft, is Steernvanger een aanwinst aan het Nedersaksisch firmament. (JvR)
Het debuutalbum van de band Steernvanger.
Staait n bisschop veur Stad – Theatergroep Waark
Verhalen en belevenissen van gewone (en bekende) mensen staan centraal in Staait n bisschop veur Stad van Theatergroep Waark uit Groningen. Een muzikale theatervoorstelling die zich afspeelt tijdens het beleg van Groningen in 1672 door Bommen Berend. Theatermaker Just Vink schreef de voorstelling die ook door Vink is geregisseerd. Ben Smit nam de vertaling in het Gronings op zich. In het stuk krijgen vooral ook bewoners van de Ommelanden een stem. Juist rond de stad Groningen speelde de strijd zich af. Het levert een voorstelling op vol bizarre verwikkelingen, pakkende dialogen en liedjes. Van dag tot dag wordt het leven gevolgd van mensen die op de vlucht zijn voor oorlog; fictie, maar ook zeer actueel. (PB)
Staait n bisschop veur Stad (2022) Theatergroep Waark
Prijsuitreiking bijwonen?
De bekendmaking van de winnaars van de Dagblad van het Noorden Streektaalprijzen is zondag 16 april gratis bij te wonen. Op het programma staan optredens en voordrachten van Evert van Dijk, Erik Harteveld, Steernvanger en Ria Westerhuis. Aanvang 14.00 uur (inloop 13.30 uur) in theater De Winsinghhof, Brink 10 in Roden.
