Rapport: georganiseerde misdaad wast op grote schaal geld wit via vakantieparken. 'Problematiek speelt in het hele land'

Dat staat in een vertrouwelijk rapport van het Regionale Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Oost-Nederland, dat onderzoek doet voor de overheid naar ondermijnende, georganiseerde criminaliteit.

Burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem, tevens voorzitter van het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Oost-Nederland, maakt zich zorgen over de relatief simpele wijze waarop de georganiseerde misdaad via vakantieparken geld kan witwassen. „Vakantieparken kennen een enorme dynamiek en vormen een ideaal object voor criminelen, die soms ook zelf parken runnen. Aanleiding voor het onderzoek waren zorgwekkende signalen over investeringen door criminelen.”

Marcouch zegt dat de problematiek in het hele land speelt. Hij pleit voor een landelijke aanpak. De bevindingen zijn dermate alarmerend, dat er meteen is besloten tot een groot vervolgonderzoek.

In het rapport staat dat criminelen geld witwassen via de aankoop van recreatiewoningen en zelfs de aankoop van volledige vakantieparken. Dat kan bijvoorbeeld door renovatie, herverkaveling, exploitatie of doorverkoop hiervan, maar ook door het inbrengen van zwart geld in een goedlopend vakantiepark.

’Anderzijds blijkt uit het onderzoek dat er verschillende lucratieve verdienmodellen bestaan om geld te genereren met een vakantiepark of een of meerdere recreatieobjecten. De reguliere verhuur of het exploiteren behoort daartoe, maar ook kan gedacht worden aan de huisvesting van arbeidsmigranten of andere kwetsbare doelgroepen; of door recreatieobjecten in te zetten voor drugsproductie, illegale prostitutie of de opslag van illegale goederen’, zo waarschuwen de onderzoekers.

De koop en verkoop van chalets en stacaravans vindt buiten het zicht van de overheid plaats, omdat de transacties niet worden geregistreerd in het Kadaster. Aan- en verkoop geschiedt veelal met contant geld. Die betalingen zijn door gewiekste constructies vaak moeilijk te traceren, zo blijkt uit het onderzoek.

’Als criminelen hun geld in (recreatief) vastgoed investeren en dit niet op tijd wordt onderkend, dan kunnen zij met dit vastgoed meer geld genereren en valt op een gegeven moment niet meer te achterhalen wat de herkomst van het geld is geweest’, zo staat in het rapport.

Marcouch: „Er gaat ontzettend veel geld in om. Miljoenen, mogelijk tientallen miljoenen euro’s. Er is helaas veel te weinig aandacht voor. Het is een blinde vlek. Daarom gaan we aanvullend onderzoek doen. Naast het witwassen is er sprake van illegale bewoning en gebruiken criminelen de huizen als opslagplekken en productielocaties voor drugs. Sommige eigenaren zijn zelf crimineel.”

Hij benadrukt dat door de stormachtige groei van het aantal parken alertheid en actie geboden zijn. „Aan de ene kant preventief door bijvoorbeeld het weigeren van vergunningen op basis van de Wet Bibob en door voorlichting aan gemeenten, maar ook repressief door controles en strafrechtelijke onderzoeken. De aanpak is nu versnipperd en er is vaak te weinig capaciteit bij opsporingsdiensten en gemeenten.”

Door samen te werken met lokale overheden, zo staat in het rapport, verschaffen criminelen zich een positie in de bovenwereld. Marcouch: „Gemeenten staren zich blind op de voordelen, namelijk een boost voor het toerisme en het opknappen van parken. Ze zijn daardoor soms te weinig kritisch, maar witwassen is ook moeilijk te zien en aan te tonen. Dus al zie je het, dan kun je er lang niet altijd wat aan doen.”

Het onderzoek heeft risico-indicatoren in kaart gebracht voor criminele investeringen. Bijna elke gemeente heeft te maken met een of meerdere risico-indicatoren, blijkt uit de data-analyse in het rapport.