Het kabinet Rutte IV praat komende dagen onder hoogspanning toch nog verder over de asiel- en migratieproblematiek. De al maandenlang voortslepende asielgesprekken hebben de samenwerking tussen VVD, D66, CDA en CU ernstig onder druk gezet, maar partijen willen toch nog doorpraten.
Dat is de conclusie na weer urenlang asielberaad tot en met donderdagnacht. Een kabinetsval leek donderdag aanstaande, nadat de gemoederen tussen de vier coalitiepartijen hoog waren opgelopen. Volgens betrokkenen ligt premier Rutte sinds deze week op ramkoers met D66 en CU over het beperken van gezinshereniging van asielzoekers. Maar zover is het (nog) niet gekomen.
Volgens ingewijden zijn de gesprekken beter verlopen dan een dag eerder en zou Rutte wat gas terug hebben genomen. Tijdens het urenlange overleg zijn er meerdere opties over tafel gegaan die ook niet haalbaar bleven. Onderaan de streep bleef er nog wel eentje over die nu verder wordt uitgewerkt. Toch waarschuwt een coalitiebron dat nog ongewis is of het alsnog goed afloopt.
D66-leider Kaag wil na afloop weinig kwijt over de inhoud van gesprekken en de kans op slagen: „Het is niet een kwestie van optimistisch of pessimistisch zijn”, zegt ze na afloop. „Ik ben een realistisch mens. Morgen gaan we weer verder.” Ook CDA-leider Hoekstra zegt: „We zien reden om morgen verder te praten.” Premier Rutte wil ’niks zeggen over tussenstanden of de inhoud’. Het dreigement van Rutte om de asielplannen vrijdag in de ministerraad in stemming te brengen is in elk geval van tafel, de betrokken ministers praten pas na afloop van de raad verder.
Hoekstra’s partijgenoot De Jonge is wel optimistisch: „Ik denk echt dat het zou moeten kunnen lukken om eruit te komen.” Bij CU-vicepremier Schouten leek het glas wat minder vol. Dat de partijen nog met elkaar praten wil volgens haar ’niet zeggen dat het makkelijk was’: „Zolang we hier zitten, zijn we er nog.”
Pakket bijna afgerond
Staatssecretaris Van der Burg (Asiel) is weer aan het werk gezet: „Ik ga nog wat dingen op papier zetten, dan gaan we morgen weer verder.” De bewindsman bezweert dat het nog meevalt met de crisissfeer: „Wat ik in de media zag, herken ik niet uit de gesprekken hier vandaag.”
De vier partijen spreken al maanden over een asieldeal waarin de kloof moet worden gedicht. Dat is vooralsnog niet gelukt. Er zou wel al een pakket ’voor 95 procent’ liggen. Het moeilijkste punt - gezinshereniging - is lang geparkeerd. Begin deze week kwam het onderwerp alsnog op tafel en dreigde het meteen tot breekpunt uit te groeien. Maar voorlopig houden de coalitiepartijen elkaar nog vast.