Daniël Lohues: ‘Het verhaal gaat verder'

,,Ja, mooi is dat. Ik heb er al zes gedaan. Van het weekend was eigenlijk voor het eerst dat ik even terugkeek. Ik dacht van: ‘Nou, ik mag niet klagen.' Ik zag enorm op tegen het eerste optreden in Hardenberg. Ik dacht: ‘Misschien moet ik maar gewoon alles afzeggen.' Zo ver was ik echt. Dat heb ik eerder gehad, bij . Toen heb ik Angst is mar voor eben, spiet is voor altied geschreven en dat speel ik nu als eerste nummer. Ik speel het die eerste voorstelling in Hardenberg, sta op achter de piano, zeg ‘moi' tegen de mensen. Volle zaal zegt ‘moi' terug. Klaar. Had ik ineens weer heel goede zin. Daarmee had ik iets overwonnen voor mezelf.''

,,Ik kan niet precies zeggen waarom. Zo moest het gaan. Het paste. Ik vergelijk het wel eens met boeren. Je doet ook niet alle jaren aardappels. Krijg je aardappelmoeheid. Ik had in het najaar van 2014 een trip gemaakt door Amerika, toen ik net mijn rijbewijs had. Zoveel mogelijk kilometers maken. Ik ben gaan jagen als een gek. In m'n eentje in een auto, gitaar mee, daar ging ik. Misschien speelde dat mee.''

,,Ik heb na die reis eerst twee andere platen gemaakt. Afgelopen zomer eentje met Stevie Ann, daar zaten al veel muzikale ideeën van die reis in. Het is een mooie plaat geworden. Hij verschijnt in maart. Toen die klaar was, ging ik weer voor mezelf aan het schrijven, afgelopen november. En dan komen er toch dingen terug. is daar een goed voorbeeld van. Dat was het begin van die reis.''

,,Ik heb het meer gehoord. Het kan wel zijn, maar dan zou ik eerst zelf die teksten weer moeten lezen. Het verhaal gaat gewoon verder waar ik gebleven was. Dat zie je in de voorstelling ook goed. Het is niet dat ik ineens een nieuw verhaal vertel. Wat er nieuw aan is, is dat ik dingen die ik in een vorige voorstelling tekstueel heb aangekaart nu van een andere kant belicht.''

 

,,Ik heb het vaker over opa gehad, maar nooit over opa Lohues, de opa waar de muziek vandaan komt. Die heb ik niet zo goed gekend, omdat hij is overleden toen ik 10 was. Daar heb ik me dus in verdiept, in gesprekken met vader en moeder en tantes. Ik kom er steeds meer achter dat het in de zoektocht naar jezelf ook heel fijn is om te weten wie je opa's en oma's zijn geweest. Wat waren het eigenlijk voor mensen? Hoe is hun leven geweest? Waarom was dat zo? En waarom ben ik zo? Mijn vader vertelde over opa: ‘Opa was altijd heel erg voorzichtig.' Dat heb ik ook. Mijn andere opa was heel anders, en dat heb ik ook. Je bent toch eigenlijk als mens fiftyfifty je ouders. En voor een kwart je opa.''

,,Hij speelde orgel. Hij was landbouwer, boer. Hij kwam uit 1898 en in die tijd was het niet zo dat je muzikant werd. Hij speelde op zondag de liedjes na die hij in de kerk gehoord had, uit zijn hoofd. Ik kan me niet anders herinneren dan dat hij zo'n philicorda orgeltje had, dat ik later heb gekregen. Twee knopjes aan en dan spelen. Fascinerend.''

,,Dat denk ik. Misschien is dat ook wel te privé of zo. Van mijn vader heb ik zoveel geleerd. Hij speelde altijd orgel in de kerk en heeft de laatste 25 jaar ik weet niet hoeveel koren hier in de buurt als dirigent geleid. Hij is nu met pensioen, maar heeft een paar koren overgehouden. Hij heeft ook een hele bibliotheek thuis met allemaal mooie koormuziek. Heleboel zelf geschreven, ook liedjes. Heel fanatiek. Soms had ie meerdere koren op één dag. Pak aan en in de auto naar zo'n koor toe. Een bevlogen muzikale man.''

,,Het verbaast mij altijd dat mensen mijn liedjes zo vrolijk vinden, want dat zijn ze helemaal niet. Ik vond het afgelopen november heavy allemaal, zware gedachten. Maar ik dacht ook: ‘Ik heb ja helemaal niks te klagen.' Maar dat zware zit er in bij mij. En dan maak ik iets en dan vrolijkt me dat op. Of dat misschien niet eens, maar het geeft mijn leven zin. Als je iets af hebt, geeft dat invulling aan je leven. Misschien ligt het in deze plaat wat meer aan de oppervlakte en stop ik het op andere wat verder weg.”

,,Heel autobiografisch. Het is net alsof er muziekgoden bestaan: als je op je allereerlijkst bent, krijg je er ook mooie muziek bij. Het moet oprecht zijn.''

,,Zou ik ook hebben als ik dit las. Maar dit heeft mij geholpen om er doorheen te komen. Verlegenheid heb ik wel mee geworsteld. Zelfvertrouwen loop ik van nature niet van over. Aan de andere kant: zet mij op een podium en opeens maakt het me allemaal niks meer uit. Dat is wel verwarrend voor mezelf. Terwijl ik laatst naar een verjaardagsfeest moest... Zweet voor de kop. Ik durfde niet eens naar binnen!''

,,'? Ja, dat is een heftig zinnetje. Zo zwart zal het bij mij niet worden. Daarvoor is het te uniek dat je als mens mag bestaan. Ik heb er één keer in mijn leven over nagedacht en toen gebeurde er een klein wonder. Ik woonde nog in het westen, zat klem, op de onderste sport van de samenleving. Er kwam niks van mij terecht. Precies wat ze vroeger allemaal altijd gezegd hadden gebeurde. Het was vlak voor Skik, ik kon niet eens een uitzendbaantje krijgen. Het ging echt niet goed. Toen zat ik op een bankje op de heide van Hilversum. Heimwee, ook nog. En ik dacht: ‘Als dit het is, dan hoeft het voor mij echt niet.' En ik draaide me nog een Samsonnetje. Het was mistig en er kwam ook nog eens zo'n akelig vliegtuig over. En zo opeens – het is bijna een cliché – kwam er een rode ballon aan een touwtje voorbijdrijven. Dat was genoeg. Toen ben ik weer op mijn fiets gestapt en begonnen aan de rest van mijn leven.''

,,Ik denk dat jouw idee van ‘op de loop gaan' is dan wat ik bedoel. Misschien is het streektaalverwarring: het betekent gewoon ‘wegrennen voor'. Na dat ene zinnetje som ik van alles op: dat ik alles wat ik nu doe misschien nog wel eens achter me ga laten. Dat is een heel goed denkbaar scenario. Daarom zeg ik ook: ‘Veur wie mij veuls te goed kent op de loop'. Voor dit ook. Het staat er letterlijk in, in Op de loop: ‘Veur wat ik allemaol heb bekend op de loop'. Wat heb ik wel allemaal niet gezegd over dingen die je nooit van je levensdagen aan je beste vrienden zou vertellen! En dat zet ik zo op cd. Wat is dat voor gekkigheid?''

,,Ja, maar ook van het willen scheppen, in de wetenschap dat het zo hoort, bij muziek. Wat ik het allermooist vind in de muziek, zijn ook mensen geweest die alles op alles hebben gezet om dat gevoel over te brengen. Dat probeer ik na te streven... Nou ja, 't gaat vanzelf. Weet je wat het is: ik zie het ook wel staan. En dan heb ik het opgenomen en denk ik: dat is wel heel persoonlijk. Maar ik ben heel blij met dit album en heel dankbaar voor de muziek: gitaarsolo's uit mijn tenen, pianoballads met strijkers. Zelf gespeeld, zelf opgenomen, allemaal sounds die voorbijkomen. De muziek is voor mij het belangrijkst. Daar gaat voor mij alle aandacht naartoe.''

,,De teksten ben ik ooit gaan maken omdat popmuziek nou eenmaal teksten heeft. En ja, er staan wat duistere dingen in, zoals op al mijn platen, maar die komen aan het eind allemaal weer goed. Er is juist ook heel veel relativering en er zijn positieve gedachtes. Ik denk dat mijn vorige plaat, D, veel eenzamer is dan deze. Appels, De wereld is niet roazend maakt, De zunne en de maon, Zo moe'j 't doen, Vaste grond: allemaal nummers met een nogal positief verhaal. Ik merk dat ook aan de eerste reacties op de plaat en de voorstellingen. Mensen halen er heel veel steun uit. Troost en hoop. Ik krijg e-mails binnen van mensen die zijn geweest, je wilt niet weten wat daar allemaal in staat. Mensen die het zwaar hebben. Het is niet altijd feest, weet je wel? Dat geeft mij een gevoel van... Iets extra's...”

,,Ja, dat. Dat andere mensen er iets aan hebben. Dat is ook de reden waarom ik het doe en waarom ik op het podium ga staan, hoe eng ik het ook vind. Omdat dat mijn ding is in het leven. Dat geeft nut voor mij, maar ook voor andere mensen, weet ik inmiddels. En dat is prachtig. Soms zeggen mensen: ‘Wat bedoel je daarmee? Bedoel je soms dit en dat, want mijn man is net overleden, en zus en zo.' Nou ja, ik heb geen man die is overleden, maar als je het er uit haalt: Geweldig, ga je gang.''