'Mensen zijn bang (gemaakt) en durven het bos niet meer in.' Foto: Pixabay
De wolf is ten onrechte tot vijand gebombardeerd, stelt Maria Quist. Wat haar betreft kunnen mens en wolf met een beetje goede wil prima samengaan.
Met veel plezier wandel ik de laatste tijd met mijn jackrusselltje in het bos. Het is er wonderlijk rustig geworden. Gewoonlijk hield ik de vele loslopende honden van de vele medewandelaars angstvallig in de gaten. Al vijf keer in het verleden was een van mijn (aangelijnde) hondjes toegetakeld door een agressieve medehond. Wat een verademing om niet voortdurende op je hoede te hoeven zijn!
De afwezigheid van hondenuitlaters bleek te maken te hebben met de wolf. Mensen zijn bang (gemaakt) en durven het bos niet meer in… Niet te geloven, maar wat een zegen, eindelijk rust waar het rustig hoort te zijn, leve de wolf!
Toonzetting wolvengevaar
Er is echter ook een andere kant. De toonzetting van krantenartikelen over het wolvengevaar in zowel landelijke als regionale (dag)bladen beginnen mij in toenemende mate te verontrusten en mijn verontwaardiging op te wekken. De teneur is vrijwel zonder uitzondering negatief en tendentieus.
LTO Noord en de noordelijke provincies mengen zich stevig in de discussie. Medewerkers van natuurbeschermingsorganisaties worden bedreigd. De wolf zou het leven op het platteland ontwrichten, iedereen ziet wolven en praat over wolven, zogenaamde wolvenslachtoffers (breed uitgemeten in de pers) bleken na DNA onderzoek te zijn gedood door honden.
Het doet mij denken aan de toenemende haat tegen roofvogels, toen de stand zich eind vorige eeuw langzaam weer herstelde, doordat wettelijke bescherming een einde maakte aan verdere uitroeiing. Ze werden weer zichtbaar met als gevolg verontrusting en ongefundeerde beschuldigingen. Daarna waren de vossen aan de beurt, die zich verder uitbreidden na verlaging van de grondwaterstand ten behoeve van de landbouw. Alles wat mis ging op het platteland werd op conto van de vos geschreven.
De ooievaars hadden het gedaan
Vervolgens hadden de ooievaars het gedaan. Wat waren we blij dat ze langzaam maar zeker terug begonnen te komen, met hulp en op eigen kracht. Totdat ze, tot verrukking van ondergetekende, midden in het dorp een nest bouwden en het gemor begon: er kwamen er veel te veel, ze poepten en werden, evenals vossen en roofvogels, valselijk beschuldigd als zijnde de hoofdoorzaak van de achteruitgang van weidevogels.
En nu is de wolf tot vijand gebombardeerd. Schapen zijn inderdaad een makkelijke prooi, maar het aantal schapen dat door hongerige wolven wordt verwond of doodgebeten haalt het bij lange na niet bij de vele duizenden slachtoffers door toedoen van weldoorvoede honden (gedomesticeerde wolven). En daar kraait geen haan naar.
Het aantal menselijke slachtoffers van wolven is verwaarloosbaar klein. Bovendien zal het drukke verkeer in Nederland een substantiële uitbreiding van de wolvenpopulatie verhinderen. Informatie en cijfers hierover in wetenschappelijke publicaties zijn vrijelijk beschikbaar. Bijzonder kwalijk zijn de suggestieve verhalen en bloedige foto’s op internet, die een eenzijdig beeld schetsen en angst en de daaruit voortvloeiende agressie voeden.
Vijanddenken is menselijk
Vijanddenken ligt diep in de menselijke natuur verankerd als een noodzakelijke voorwaarde om te overleven. Het gevoel van gevaar geeft sterke prikkels af, het leidt tot reuring en woede, soms terecht, soms onterecht, maar te allen tijde dient eveneens het gezonde verstand gebruikt te worden.
Niet de wolf is beangstigend, maar het feit dat zelfs weldenkende mensen nog steeds zó te manipuleren zijn dat ze bij het minste of geringste meehuilen met de wolven in het bos, om bij het onderwerp te blijven. Eerst maar eens de eigen thuiswolf onder controle zien te krijgen.
Wat mij betreft kunnen met een beetje goede wil, mensen en het handjevol wolven waar we in de toekomst mee te maken krijgen prima samengaan. Met hysterie, haat en uitroeien kom je er niet. Het leven is waardevol, niet alleen het menselijke leven, maar álle leven.
Maria Quist, Dwingeloo is cultureel antropologe en voormalig coördinator Werkgroep Roofvogels Nederland. In 2021 verscheen haar boek ‘Het Mensdier’.