Wouter Hoving schrijft over klimaat en duurzaamheid en schrijft elke twee weken commentaar voor DVHN. Foto: Marcel Jurian de Jong
Extinction Rebellion moet beseffen dat ze koren op de molen zijn voor antidemocratische tendensen als ze voortdurend de grens opzoeken van het demonstratierecht.
Het was een gewaagde demonstratie. Olieplassen voor de ingang van de kledingwinkels Superdry, The Sting, Costes en Vero Moda in de Herestraat. Bij de ingang een bordje ‘sponsoren van slavernij’. Extinction Rebellion wil een einde aan fast fashion: spotgoedkope, snelwisselende kledingcollecties.
Het zijn acties op het randje van het toelaatbare. Het gaat er niet overheen. Het is immers godgeklaagd dat er nog altijd scheepsladingen vol goedkope troep naar ons land komen, kleren die we drie keer aan hebben en dan in de kliko gaan. Gemaakt met moderne slavernij en met enorme milieu-impact bij het maken én afdanken. Daar mag je consumenten op aanspreken, maar ook zeker de verkopers die er winst mee maken.
Wat PVV en VVD doen is niet onschuldig
Natuurlijk leidt dat tot ongenoegen bij de neoliberale PVV en VVD, die op hoge poten vragen stelden in de Groningse gemeenteraad over deze onbegrijpelijke ‘verstoring van de openbare orde’. Traumatiserend voor die zielige ondernemers (lees: multinationals die kleine, lokale winkeliers wegconcurreren) en onschuldige stadjesmensen (lees: gefortuneerde koopverslaafden met uitpuilende kledingkasten).
Wat PVV en VVD feitelijk doen is helemaal niet onschuldig. Ze morrelen onder gemopper van ‘ontwrichtende acties’ aan een van onze belangrijkste democratische waarden: het demonstratierecht.
Wankele balans
Tegelijk moet Extinction Rebellion bij zichzelf te rade gaan waar de wankele balans ligt tussen het benutten van democratisch recht en het aanwakkeren van ondemocratische tendensen.
Zo kun je je afvragen wat deze actiegroep hoopt te bereiken met de demonstratie die ze komend weekend hebben aangekondigd. Daar willen ze bij de opening van het Zuiderplantsoen protesteren tegen de eenmalige (geluids)overlast van het feest waar 7000 mensen worden verwacht. Sommigen zullen dit ervaren als ‘een feestje vergallen’. XR vindt het gerechtvaardigd, omdat de club het Sterrebos als kwetsbaar bestempelt.
Maar dat is onze democratie ook. Dus ik zou zeggen: XR, spaar je krachten een beetje en wees selectief.