Afgelopen vrijdag was er nog een fakkelactie door Bodembeweging en Respect voor Groningen bij de gaslocatie in Warffum. Foto: Anjo de Haan
Schoon metselwerk op oude muren. Scheuren die dwars door bakstenen lopen, niet alleen door het voegwerk. ,,Er is geen huis in Warffum zonder schade. Dit is toch een beetje een gescheurd dorp. Al is schade soms hersteld, de littekens blijven. Het scheurt en scheurt steeds verder.”
De aarde beefde, Warffum en omgeving werden zondagavond opgeschrikt door een aardbeving met een kracht van 2.1.
Op maandag dringt het besef door. ,,Wat zal ik zeggen? Wat wilt u horen?’’, zegt een man. Hij werkt in de tuin van een rentenierswoning aan de rand van het dorp. ,,Ik ben boos, voel me machteloos en in de steek gelaten door de Haagse politiek. Weet u, politici van buiten Groningen zouden verplicht een langere tijd in het bevingsgebied moeten wonen. Bewindslieden die dit soort bevingen bagatelliseren. Spreek die eens aan na een aardbeving en vraag hoe ze er dan instaan.”
‘Het voelt heel onwezenlijk’
In het dorp, in ’t Wieshoes, waar onder meer de bibliotheek is ondergebracht, gaan de dagelijkse dingen van de dag gewoon door. Er wordt vergaderd, kinderen lenen boeken. Toch is het maandag net even anders dan anders. Net als bij SPAR Dekkers in Warffum even verderop, is de beving gespreksonderwerp van de dag.
In de winkel zegt Aukje Busser: ,,Ik schrok me dood. Het was net of iemand heel hard de garagedeur dichtsloeg. Het was heel onplezierig. ’s Morgens hebben we direct een rondje om het huis gemaakt. Ook al hebben we dit keer geen schade, het voelt heel onwezenlijk.” Dat zegt ook winkeleigenaar Mike Dekkers. ,,Het voelde als een rare klap. Bijna alsof er een auto frontaal tegen je huis rijdt. We hebben direct gekeken of er weer schade aan ons huis was.”
Weer, want de woning van Dekkers heeft al scheuren als gevolg van eerdere bevingen. ,,Loop een rondje door het dorp en het wordt je duidelijk dat er bijna geen woning, geen gebouw is zonder schade die is veroorzaakt door eerdere bevingen”, zegt schrijver en journalist Louis Stiller.
Louis Stiller in 't Wieshoes in Warffum. Foto: Archief DVHN Anjo de Haan
Hij werkt vanuit het ’t Wieshoes en woont verderop in Warffum. Stiller is onder andere van de actiegroep Warffum Alert. De lokale bewonersbeweging zet zich in tegen de gaswinning in het Warffumerveld. Afgelopen vrijdag was er nog een fakkelprotest.
De beving vond zondagavond plaats tegen 23.00 uur. Stiller zat thuis op de bank nog wat te lezen. ,,Opeens: boem. Een knal, dat je denkt: is er een kanon afgeschoten? Je schrikt, weer een beving.”
Zijn telefoon sloeg vrijwel direct daarna als het ware op tilt. ,,Niet alleen uit Warffum kreeg ik meldingen over een beving, ook uit omliggende dorpen als Eenrum. In een vrij groot gebied is de beving gevoeld. Mensen vernamen een doffe dreun en trillingen.”
‘Daar gaan we weer’
Volgens het KNMI ging het om een zogeheten geïnduceerde aardbeving, veroorzaakt door de gaswinning in Groningen. ,,Ik dacht: daar gaan we weer”, zegt Stiller, die zijn agenda voor maandagmiddag kon omgooien. ,,Er stond met een advocaat van de Groninger Bodembeweging een bijeenkomst gepland over de bezwaarprocedure. Die dient komende vrijdag bij de Raad van State”, zegt Stiller. ,,Dit zijn spannende tijden.”
De gemeente Het Hogeland en de provincie hebben om een versnelde uitspraak gevraagd om te voorkomen dat de NAM direct zaterdag de gaskraan weer open zou kunnen draaien. ,,Vrijdag is voor ons een belangrijke dag. Bij ja gaat de kraan open, bij nee blijft-ie dicht. We bereiden ons voor, en dan plotseling ook nog zo’n beving”, zegt Stiller. ,,Alsof het zo moet zijn. De nekharen stonden recht overeind. Het houdt je steeds bezig. Het versterkt ons in onze mening: ophouden met gaswinning. Stop.”
Stiller windt zich op: ,,De minister en het ministerie hebben het steeds over kleine gasvelden. Dat impliceert alsof er weinig aan de hand is. ‘Klein’ klinkt minder erg. Dat is het niet. Huis aan huis is er hier schade, vooral op de wierde zijn woningen die niet één keer, of twee keer, maar soms zelfs drie keer getroffen zijn. En het gaat maar door.”
Niet iedereen windt zich erover op. ,,Ik heb de beving vernomen. Het doet me weinig. Ik ben er wel aan gewend”, zegt een man die langs de weg eieren verkoopt. Keurig in doosjes gestapeld staan ze in een houten kastje. ,,Ze staan er nog. Wat zal ik er verder over zeggen?”
Scheuren die bakstenen splijten
Stiller begrijpt die gelatenheid. ,,Er is veel frustratie en gesteggel: over vergoedingen, over schuldvragen. Het duurt maar en duurt maar. Dat maakt je moedeloos en veel mensen voelen zich terecht machteloos. Hier in het dorp staan panden die zeker onderhoud kunnen gebruiken. Achterstallig onderhoud is aantoonbaar niet de reden waarom er scheuren in muren zitten. Scheuren die bakstenen splijten.”
En dan die discussie over de mogelijke komst van een kerncentrale in de Eemshaven. Stiller: ,,Ook al is de kans klein dat die er komt, het is bijna te absurd voor woorden dat er überhaupt over gesproken wordt om die in dit gebied te plaatsen. Aan de andere kant: we hebben al zoveel absurde dingen meegemaakt.”
Reactie SodM
,,Gezien de locatie van deze beving en de maatschappelijke aandacht voor de aanstaande winning uit het Warffum-gasveld komt SodM later met een nadere duiding”, meldt Staatstoezicht op de Mijnen.
