Topvrouw Agnes Mulder: 'Ik wil het zout en het licht zijn'

Daar is de fotograaf. Agnes Mulder is er klaar voor – knalrood jasje, gorgeous hairdo. Vraagt hij of er een ladder is.

Eh?

Voor de klim naar de top, legt hij uit. Misschien leuk. Voor de foto. Anders een keukentrapje ofzo?

Het fotomodel schiet in een daverende lach. ,,Dat doen we toch niet hè? De vrouw bij de keukentrap.’’

Het is haar handelsmerk, die lach. Hij weerklonk in de Tweede Kamer, waar ze 11 jaar voor het CDA in de bankjes zat. Hij knalde over de burelen van de Kamer van Koophandel, door de gangen van de ABN-Amro waar ze enthousiast de telefoon beantwoordde met een ‘Goedemórgen, ABN-Ámrobank, waarmee kan ik u van diénst zijn?’

De lach relativeert , ontspant, verbindt, en schept ruimte in ingewikkelde situaties, de lach van een gewoon meisje uit Hardenberg, sinds vorig jaar directeur van werkgeversvereniging VNO-NCW voor het Noordelijk Midden-en Kleinbedrijf.

Een topvrouw zonder spatjes.

,,Ja, er zat ergens een kraantje dat was gaan druppelen en toen stond de boel blank. Ik ben dan van hup, oplossen samen, dat is crisismanagement nietwaar, uiteindelijk hebben we een mooie waterstofzuiger gehuurd en was het weer netjes.’’

,,Ik vind dat je de juiste ménsen aan de top moet hebben, dat hoeven niet per definitie vrouwen te zijn. Maar het valt natuurlijk wel op dat vrouwen jarenlang ondervertegenwoordigd waren. Dat er steeds meer vrouwen op leidinggevende posities zitten, vind ik niet verkeerd.’’

,,Wat ik zie is dat het in Noord-Nederland wel wat versnipperd is en dat we best wel wat meer met elkaar zouden mogen optrekken. Verbinding leggen, dat is wat ik probeer te doen. Ik vind het heel belangrijk dat het ondernemersklimaat wordt verbeterd, dat er dus voldoende ruimte moet zijn voor ondernemers om te ondernemen.’’

Ja, ik heb gewerkt als financier bij de ABN Amro en ik weet: die snelle betalingen zijn gewoon heel erg nodig als je liquiditeit nodig hebt, zeker als je wilt groeien. Soms duurde het wel 180 dagen voordat grote bedrijven, maar ook overheden, tot betaling overgingen. Ondernemers hadden geen poot om op te staan en dat is nu aangepast in een wet waarin staat dat een betaling uiterlijk dertig dagen uitgesteld kan worden. Maar ik heb ook een wet op de Kredietunies gemaakt, die het mogelijk maakt dat ondernemers elkaar onderling leningen kunnen verstrekken zodat ze niet afhankelijk zijn van een bank. Laatst was ik in de Eemsregio, waar de Kredietunie nu al 10 jaar bestaat, en inmiddels is daar 1,5 miljoen uitgeleend en is er alweer 1 miljoen terugbetaald, en dat geld kan weer opnieuw ingezet worden voor nieuwe leningen. Dus het werkt.’’

,,Ja, in Nieuw-Amsterdam. Dat was een soort Blokker. Ze dreef de winkel in snuisterijen samen met mijn tante. Mijn vader kwam uit een arbeidersgezin, daar was het heel belangrijk dat je een opleiding ging doen. Dus hij werd leraar op een basisschool in Anjum en mijn moeder stopte toen met de winkel.’’

,,Ja, handen uit de mouwen, aanpakken. Mijn moeder koos er bewust voor om niet te gaan werken, zodat we in de vakanties ook echt weg konden met z’n allen. Ze deed veel vrijwilligerswerk, voor de school, voor de kerk.’’

,,Poeh. Ik denk dat ik altijd wel op onderzoek uit was. Ik vond het leuk om gewoon de wereld te ontdekken. Dan reden we op een camping met de auto langs een speeltuin en dan liep ik daar doodleuk heen, als 3-jarige. Kijken en je neus volgen. We hadden thuis een soort van hek en daar zette ik dan een stoel tegenaan en sprong eroverheen. Niet zo leuk voor mijn moeder natuurlijk.’’

,,Nee.’’

,,Ook niet. Mijn oma bijvoorbeeld, heeft altijd gewerkt in de meubelzaak met mijn opa. Dat vrouwen werken was heel normaal.’’

,,Toen ik een jaar of 6 was wilde ik secretaresse worden van de hoogste directeur van de grootste bank in Nederland.’’

,,Nee, daar had ik toen nog niet zo’n beeld van als kind. Maar ik was ook gebiologeerd door de Verenigde Naties, ik wilde een bijdrage leveren aan wereldvrede en ben uiteindelijk internationale betrekkingen gaan studeren. Als Kamerlid heb ik de portefeuille Buitenlandse Zaken gehad.’’

,,Hij was natuurlijk helemaal ten dienste van de mensen en wars van regels. Hij keek eerst naar de mensen en de rest was gewoon minder belangrijk. Dienend leiderschap betekent dat je goed luistert. Wat heeft iemand nodig? Wat hebben we als totaal nodig? Kunnen we daar misschien een beetje in schuiven zodat iedereen tot zijn recht komt? Zeker in leidinggevende functies moet je je realiseren dat je de juiste afslagen neemt. Omdat je anders een oplossing biedt die geen oplossing is. Soms moet je dan wat verder afpellen.’’

,,Er was bij de Kamer van Koophandel iemand die best vaak ziek was op maandag. Dus ik dacht: wat is er aan de hand? Heb je een leuke voetbalwedstrijd gehad of zo? Dus dan kun je dat op zeker moment maar het beste gewoon vragen. Toen bleek dat die medewerker op maandag altijd naar Groningen moest, wij bleven dan in Emmen. Hij vond dat zo erg dat hij er buikpijn van kreeg en er slecht van sliep. Dus ik zei: ‘Waarom maak je dat niet bespreekbaar? Er zijn vast andere collega’s die het juist hartstikke leuk vinden om naar Groningen te gaan. Dus jij blijft dan lekker hier.’ Nou, dat was de oplossing.’’

,,Ik zie mezelf als meewerkend voorvrouw. Dit is een heel zelfstandig team, een heel fijn team ook, goeie sfeer, veel lachen. Met elke nieuwe leidinggevende komt een nieuwe dynamiek; welke kant willen we met elkaar op, wat gaan we doen?’’

,,Mm. Dat vind ik lastig om over mezelf te zeggen.’’

,,Tja.’’

,,Nou, ik hoop dat ik nieuwe energie heb gebracht. Volle bak vooruit. ‘’

,,Dat er, wetende wat voor ellende we hier hebben gehad met de gaswinning, een hoop geld naar het Noorden komt en dat we dat op zo’n manier uitgeven dat we met z’n allen achteraf kunnen concluderen dat één en één drie is geworden en niet een afvinklijst die iedereen ontevreden achterlaat. Daarbij helpt een versnipperde aanpak niet. Er worden op zoveel plekken zoveel verschillende afwegingen gemaakt met net andere samenstellingen, met alle goede bedoelingen, maar dat maakt dat je misschien toch net niet daar uitkomt waar je wilt zijn. En dat die middelen de samenwerking tussen de drie Noordelijke provincies niet negatief beïnvloedt. Laten we het zo inzetten dat het de inwoners recht doet en ook ons Noordelijk ondernemingsklimaat als geheel erop vooruit gaat.’’

Agnes Mulder. Ze is open, what you see is what you get, zeggen haar vriendinnen. Een sportieve dame, die streeft naar achtduizend stappen per dag, en een harde, bevlogen werker. Kan zich met moederkloekachtige allure ontfermen over haar vrienden en vriendinnen. En ze is, zegt ze, een autogekkie.

,,Altijd al geweest. Autorijden, muziekje aan, mensen bellen, beetje nadenken. Toen ik in Den Haag werkte, was mijn auto zo’n beetje mijn huis. Ik heb wel eens een auto geïmporteerd uit Duitsland, een A5, 3-liter diesel, heerlijke bak. Maar die werd gejat.’’

In Zwolle, bij mijn broer voor de deur. Ik had pech gehad en was bij een garage geweest in het westen van het land, ik vertrouwde die analyse niet. Mijn broer zei, ik rijd hem wel naar een vertrouwde dealer, jij hebt het hartstikke druk, breng hem maar hier. Belde hij me de volgende dag om 8 uur ‘s ochtends, mijn broer belt nooit om acht uur ‘s ochtends, en hij zegt: ‘Heb jij misschien je auto weer opgehaald?’ Ik wist direct wat er aan de hand was. Maar een auto is maar een ding hè?’’

,,Vroeger kon ik met 160 over de snelweg van Hoogeveen naar Emmen rijden. Maar ik ben braver geworden. Als Kamerlid moest je een goed voorbeeld geven, ik ging ook zelden met een biertje op de foto. Ik vind dat niet gepast.’’

,,Ik weet nog dat ik bij de ABN Amro een management training deed, ik had een bepaalde vraag voor een van de docenten. Maar die durfde ik niet te stellen. Dus ik zei dat tegen een collega en ging even naar het toilet. Toen ik terugkwam zat die docent heel enthousiast mijn vraag te beantwoorden. Dus ik keek echt zo van: wat flik je me nou? Toen dacht ik: waarom stel ik die vraag zelf niet, wat suf ook. Als ik een stomme vraag stel, krijg ik het heus wel te horen.’’

,,Die heb ik helemaal niet.’’

,,Iemand zei laatst: jij bent de burgemeester van de ondernemers. Vond ik mooi gezegd. Er zijn wel veel mensen die me als burgemeester zien. Ik ben er ook wel voor benaderd, voor welke steden ga ik niet zeggen, maar ik zie dat niet voor mezelf op dit moment, nee. Ik sluit het niet uit.’’

,,Uiteindelijk ben jij degene die de beslissing moet nemen. En in een fractie moet je je soms aanpassen, ik heb daar wel eens last van gehad. Maar soms moet je gewoon accepteren dat het gaat zoals het gaat, dan heeft het geen zin om hard te vechten, want het brengt je niks. Je moet loslaten.’’

,,Dat heb ik geleerd.’’

,,Ja, ik heb veel aan het geloof. Een paar jaar geleden was ik aan het nadenken over het doen van een opleiding. Op een zaterdagmorgen kwam ik erachter dat ik mij wilde verdiepen in mijn geloof. Een koffieafspraak met een vriendin die morgen liep anders waardoor ik eerder thuis was. Plotseling belde de postbode aan, die zei: je sleutels zitten nog in de deur. We kregen het over de avond ervoor in Hoogeveen waarin we met boeren en CDA-leden spraken over de uitdagingen in de landbouw en het geloof, dat was echt een topavond. De postbode zei: ‘Ik zie een bevlogen Kamerlid’ en out of the blue zei hij erachteraan: ‘Weet je welk boek jij eens moet lezen? De kracht van positief denken van Norman Vincent Peale. U bent geliefd.’

Ik volg de televisiekerkdiensten van Hour of Power, daar wordt dat ook altijd gezegd. U bent geliefd. Dus ik heb dat boek van Peale gelezen, en hij schrijft ergens dat je op tijd moet deleten. Dat bleef me bij. De dingen waar je niks mee kan, weg ermee. Iedere dag een paar keer deleten, anders blijf je de last maar meezeulen. Dat helpt enorm.’’

,,Nou, het is ook een keer gebeurd dat ik net thuiskwam van de algemene beschouwingen, die waren heel ruw geweest, Wilders was erg van leer getrokken, en ik dacht: wat vind ik hier nou allemaal van. Op zo’n moment denk ik dan: wil ik het licht of het zout der aarde zijn? Dat is een Bijbels gegeven. Jezus Christus hield dat zijn discipelen voor.

Dus de volgende dag zei de postbode: ‘Wat vond jij er nou van deze week?’ Ik zei: ‘Ik vond het eigenlijk helemaal niet zo leuk. Zo moet het niet.’ Hij zei: ‘Het is een keuze hè, het licht of het zout der aarde willen zijn.’ En ik dacht: hoe kun jij deze worsteling van mij nou weten?’’

,,Ik was in Israël en de Palestijnse gebieden, twee jaar terug. Ik wilde zelf zien hoe het daar was. We stonden bij een plek waarvan ze zeiden dat dat mogelijk het graf van David was. Ik wist eigenlijk van tevoren niet dat er een dergelijke plek was en ik stond daar wat onwennig.

Nou heb ik een lievelingspalm van David, De Heer zal je beschermen. Een Pelgrimslied met een prachtige tekst. Er stonden twee dames te bidden. In de ruimte ging ik op zoek naar iets wat ik kon lezen. Dat was er niet en dus pakte ik mijn telefoon omdat ik wilde zoeken naar die psalm. Toen draaide een van die vrouwen zich om en zei: Psalm 121. Ik keek om me heen en dacht: wat gebeurt hier?’’

Ze pakt haar telefoon, zoekend naar de tekst, zet een leesbril op, grapt dat als je ouder wordt, je dat er gratis bij krijgt.

,,Nou ja, ik lach er nu om, maar een vriendin van mij is nooit ouder geworden dan 33, dus ik ben echt dankbaar dat ik ouder mag worden. Want het is je niet gegeven hè? Ik mis haar nog steeds. Dankbaarheid en vriendschap maken dat je moeilijke periodes in je leven doorkomt.’’

De Heer zal je steeds beschermen

Het kwaad zal je niet raken

De Heer beschermt je

Overal, waar je ook gaat

Je leven lang

(Psalm 121)