Vorig jaar zomer reageerde Nederland geschokt toen honderden asielzoekers buiten moesten slapen wegens ruimtegebrek in Ter Apel. Dat mag niet weer gebeuren, vinden Provinciale Staten van Groningen. Foto: Archief ANP/Vincent Jannink
De provincie Groningen moet zelf onderdak, toezicht en beveiliging regelen als het Rijk in gebreke blijft in ‘asielhoofdstad’ Ter Apel. En de rekening moet naar Den Haag.
Die opdracht gaven Provinciale Staten woensdag aan het Groninger provinciebestuur via een vrijwel unaniem gesteunde motie. Daarmee wil de provincie een krachtig signaal afgeven aan kabinet en Tweede Kamer. Alleen FvD en PVV stemden tegen dit initiatiefvoorstel van CDA-fractieleider Robert de Wit.
Niet nog een zomer buitenslapers
De provinciepolitiek raakt ongeduldig van het Haagse onvermogen om iets te doen aan de aanhoudende overlast door zogenoemde ‘veiligelanders’ en het schreeuwend tekort aan opvangcapaciteit in Ter Apel. Deze zomer kan het volgens staatssecretaris Eric van der Burg gebeuren dat er opnieuw asielzoekers buiten de poort van het asielcentrum moeten slapen, net als vorig jaar.
Dat vraagt volgens CDA-leider De Wit om een scherpe reactie richting Den Haag. Groningen wil eindelijk een oplossing zien. Hoewel de provincie formeel geen rol heeft in het asielbeleid, is de motie bedoeld als steun in de rug aan de gemeente Westerwolde en de Veiligheidsregio Groningen in hun strijd voor een oplossing.
De Wits motie roept Gedeputeerde Staten op om desnoods met eigen provinciegeld onderdak of extra handhavingscapaciteit te regelen als Ter Apel weer wordt geconfronteerd met buitenslapers of onrust door asielzoekers. En daar kan Den Haag achteraf de rekening voor verwachten.
Groningen wil er niet langer alleen voor staan
Bovenal willen de Staten met hun motie de bal neerleggen bij de rijksoverheid en bij gemeenten buiten Groningen. Die laatste moeten meer opvangplekken bieden zodat de asielopvang gelijkmatiger wordt gespreid en Ter Apel er niet meer alleen voor staat. Het Rijk moet zich houden aan het afgesproken maximumaantal van 2.000 asielzoekers en ‘per direct’ regelen dat iedereen die het naar Ter Apel stuurt, verzekerd is van onderdak.
De Staten waren aanvankelijk verdeeld over de rol die provincie met de motie naar zich toe trekt voor het oplossen van het probleem. GroenLinks-woordvoerder Bas de Boer ziet het als ,,een symbolische stap’’: ,,Dit stelt ons als provincie in de gelegenheid onze medemenselijkheid te tonen als het erop aan komt.’’
Andere partijen en ook gedeputeerde Tjeerd van Dekken waren echter bang dat het Rijk een oplossing met liefde aan de provincie overlaat en achteraf niet bereid zal zijn de kosten te vergoeden. ,,Hiermee gaat de provincie op de verkeerde stoel zitten, het Rijk is verantwoordelijk’’, stelde Van Dekken.
‘Dat doen we ook niet in aardbevingsdossier’
Ook VVD-fractieleider Erik Jan Bennema waarschuwde voor de ‘onwenselijke precedentwerking’ als de provincie het Rijk corrigeert als ze vindt dat die dingen niet goed regelt. ,,Dat doen we ook niet in het aardbevingsdossier.’’ Bennema wees er bovendien op dat Van der Burg zelf 45 miljoen ter beschikking heeft om de asielcrisis aan te pakken. ,,Dit is geen financieel maar een organisatorisch probleem.’’
Toch gingen zowel de VVD als Gedeputeerde Staten uiteindelijk mee in het signaal dat de meerderheid in de Staten wil afgeven richting Den Haag. Van Dekken vat de motie op als extra pressiemiddel als het Rijk doof blijft voor de noodkreten van de gemeente Westerwolde en de veiligheidsregio over de huidige humanitaire crisis in Ter Apel.
Volgens initiatiefnemer De Wit is het sowieso de vraag of het echt zover komt dat Groningen moet ingrijpen bij acute noodsituaties. De motie is juist bedoeld om dat moment voor te zijn, als symbolische aansporing voor het Rijk om in actie te komen. ,,Dit is geen blanco cheque’’, benadrukt de CDA-leider.
