Oplossing asielproblemen Ter Apel raakt uit zicht. Geen tweede aanmeldcentrum en spreidingswet bungelt

Alle gesprekken over een tweede aanmeldcentrum in het land zijn gestrand, uitbreiding van de strenge opvang voor veiligelanders, de PBL, loopt moeizaam en de behandeling van de spreidingswet schiet ook niet op. Beperking van de instroom van asielzoekers zit er ook nog niet echt in.

BBB-leider Caroline van der Plas liet woensdag de stemming over de spreidingswet een week uitstellen. Een krappe meerderheid in de Tweede Kamer is weliswaar in zicht maar partijen als CDA, SP en BBB stellen allerlei voorwaarden. Als alle moties en amendementen aangenomen zouden worden, ontstaat bijna een nieuwe wet. Van der Plas wilde daarom extra tijd de wet dan opnieuw in zijn geheel te beoordelen.

Ze kreeg voor dat verzoek vooral steun van rechtse partijen die de hele wet toch al niet willen en de afgelopen dagen telkens pogingen tot uitstel deden. Zo probeerde de PVV dinsdagavond met een ‘filibuster’, een vele uren lange toespraak, het debat te saboteren.

Staatssecretaris Eric van der Burg blijft optimistisch dat de wet in de Tweede Kamer toch aangenomen wordt. Maar hij geeft ook aan dat de Eerste Kamer dan nog een probleem wordt. De BBB heeft daar met 17 zetels de sleutel in handen. Van der Plas blijft volhouden dat ze gemeenten niet wil dwingen asielzoekers op te vangen, terwijl dat net het wezen van de wet is.

Daarmee blijven de noodopvanglocaties in met name Noord-Nederland vol zitten. De overheid is daar bovendien veel geld aan kwijt, nu al anderhalf miljard euro. De cruiseschepen en hotels als noodopvang zijn duur.

In Ter Apel loopt het bij de aanmelding van asielzoekers de laatste tijd vaker vast. De vreemdelingenpolitie AVIM heeft onvoldoende capaciteit. De politie kan maximaal zo’n honderd mensen controleren per dag maar er zijn dagen dat er vierhonderd aanmeldingen zijn. Overigens is de instroom nog altijd veel lager dan de 70.000 die eerder door het kabinet was voorspeld.

Al acht jaar wordt er gewerkt aan een tweede aanmeldcentrum. Van der Burg liet woensdag weten dat alle pogingen om met gemeenten afspraken te maken zijn mislukt. De gemeenten Alkmaar en Noordoostpolder hebben geweigerd en verder spreekt hij niet meer met gemeenten.

In de spreidingswet zit wel de mogelijkheid andere gemeenten te dwingen een aanmeldcentrum toe te laten. Maar hoe dat in praktijk gaat werken is de vraag, als de wet al wordt aangenomen.

Om de overlast van veiligelanders in en rond Ter Apel te verminderen is er in juli een speciale strenge opvang voor hen geopend, met de door verschillende Kamerleden verafschuwde naam PBL: procesbeschikbaarheidslocatie. Die strenge opvang zou eigenlijk honderd plekken moeten hebben maar het zijn er nog steeds maar twintig en het lukt nauwelijks dat aantal uit te breiden..

Volgens Van der Burg komt dat doordat het een afgeschermde veilige plek moet zijn waar ook medewerkers veilig zijn, en is er al eens een medewerker aangevallen. Lastig is verder dat als er bedden in de PBL vrij zijn, die snel ook weer opgevuld worden met asielzoekers waarvoor nu eenmaal te weinig plek is in Ter Apel.

Veel veiligelanders die in die PBL zouden moeten, kiezen als ze dat merken er voor om dan maar naar een ander land te gaan. ,,Wat ook weer veel zegt’’, vindt Van der Burg.

Hij blijft wel proberen het aantal plekken in de PBL in Ter Apel te verhogen en hoopt op een extra PBL in Budel en een derde gemeente ergens in het land.

Volgens staatssecretaris Eric van der Burg is er door de aanhoudende problemen een ,,schizofrene situatie’’ ontstaan voor Ter Apel. ,,We praten hier telkens over het oplossen van de problemen voor Ter Apel, maar daarmee dragen we eigenlijk bij aan de problemen in Ter Apel’’, zei Van der Burg.

,,Want daardoor lijkt het alsof het verschrikkelijk is in Ter Apel waardoor bezoekers er niet naartoe willen, terwijl Ter Apel en de gemeente Westerwolde juist ook heel mooi zijn.’’