In de Nederlandse asielzoekerscentra verblijven momenteel ruim 36.000 mensen; een jaar geleden bedroeg het aantal nog ruim 27.000

Cijfers van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) maken dat duidelijk.

Ze tonen tevens aan dat met dat aantal van 36.000 de ‘hoogste stand’ is bereikt sinds 2015, het jaar van de enorme instroom aan vluchtelingen. Toen ving het COA op een bepaald moment meer dan 47.000 mensen op. In de jaren die volgden, bleef het aantal mensen in de azc’s steeds onder de 30.000, soms zelfs ruim daaronder.

In het begin van 2021 zag het er nog niet naar uit dat die grens van 30.000 overschreden zou worden. Het aantal nieuwe vluchtelingen dat zich toen bij het asielcentrum in Ter Apel (de entree voor asielzoekers in Nederland) meldde, was niet uitzonderlijk groot.

In de late zomer veranderde dat beeld echter. Toen begon de instroom aan vluchtelingen te stijgen. Ze kwamen uit verschillende landen. Onder hen waren vele zogenoemde nareizigers; familieleden van vluchtelingen die in Nederland inmiddels een verblijfsvergunning hadden gekregen. Een ‘geval apart’ was de plotsklapse instroom van mensen uit Afghanistan, die op de vlucht waren voor de Taliban. Zij werden in eerste instantie opgevangen op aparte locaties, van het ministerie van defensie.

Als gevolg van de hoge instroom werd het ruimtegebrek voor het COA in de loop van de herfst steeds groter. De azc’s zaten vol en roep om extra, al dan niet tijdelijke, opvangplekken werd steeds luider. Hij werd nog luider toen de eerste nachtopvang van het asielcentrum in Ter Apel overvol raakte. Daar mochten en mogen 275 mensen verblijven maar toen het aantal in een nacht in oktober steeg tot boven de 600, trokken de gemeentebestuurders van Westerwolde aan de bel. Ze eisten van ‘Den Haag’ dat er een eind zou komen aan die toestand.

Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol kwam zelf poolshoogte nemen in Ter Apel, het rijk voerde overleg met commissarissen van de koning en riep gemeenten op toch vooral noodopvangplekken beschikbaar te stellen.

In de afgelopen weken gaven verschillende gemeenten aan die oproep gehoor waardoor de druk op Ter Apel iets afnam en waardoor het COA inmiddels 100 opvanglocaties heeft, vaste en tijdelijke. Een jaar geleden waren er nog zo’n 70 azc’s.

De meer dan 36.000 mensen die daar verblijven, zijn overigens lang niet allen asielzoekers. Onder hen zijn 12.000 statushouders. Mensen die een verblijfsvergunning hebben maar zitten te wachten op een reguliere woning.