Tien fractiewoorvoerders over het gasdossier uit de Tweede Kamer ontvingen als eerste het Groningse statement over de aardbevingsproblematiek. Foto: Peter Wassing
In een voor Groningen ongekende eensgezindheid presenteerden regionale bestuurders en politici woensdag een eisenpakket om hun aardbevingsprovincie er weer bovenop te helpen. Heel concreet is de verlanglijst nog steeds niet. Dus of Den Haag nu wel luistert?
Groningen verwacht uiterlijk in september een plan van aanpak van het kabinet om eindelijk de ‘ereschuld’ aan de aardbevingsregio in te lossen. Er is nog minimaal 25 jaar veel meer geld en politieke aandacht uit Den Haag nodig om de provincie weer op poten te zetten.
Dat is de belangrijkste boodschap in een gezamenlijke verklaring van alle raads- en Statenleden, burgemeesters en wethouders en waterschapsbestuurders in de provincie. De voltallige Groninger politiek schaarde zich woensdagavond in Delfzijl achter deze brandbrief aan Den Haag.
Eensgezind schot voor de boeg voor onderhandelingen met Den Haag
De verklaring is bedoeld als een eensgezinde oproep aan kabinet en Kamer. Om Groningen na jaren aardbevingsleed nieuw toekomstperspectief te geven, moet Den Haag veel meer dan de afgelopen jaren investeren in de provincie, staat in de brief, die woensdag werd overhandigd aan de Tweede Kamer-woordvoerders over het gasdossier.
De wensenlijst bevat vooral algemene uitgangspunten, veel concrete eisen werden woensdagavond nog niet prijs gegeven. In de komende onderhandelingen met Den Haag zet Groningen in op een ‘zeer substantieel’ nieuw steunpakket. De verklaring spreekt van miljarden, en naar verluidt willen de Groningers zich niet met een paar miljard laten afschepen.
Tekst leest door onder inzetkader
Vijf speerpunten voor Groningen
Na het harde oordeel van de parlementaire enquêtecommissie over de Haagse afhandeling van de aardbevingsschade moet het kabinet volgens de verklaring ‘de daad bij het woord voegen’. De commissie spreekt in haar eindrapport van een ‘ongekend systeemfalen’ en vindt dat regering en parlement iets hebben goed te maken richting de Groningers.
Groningers eisen ‘stevige versnelling’ en ‘rechtvaardige procedures’
De Groninger bestuurders eisen onder meer ‘een stevige versnelling in het schadeherstel en de versterking’. Het eindeloze juridische gesteggel over aardbevingsschade moet stoppen en er moeten ‘rechtvaardige procedures’ komen zodat duizenden gedupeerde Groningers weten waar ze aan toe zijn.
Groningen moet ‘van win(st)gewest weer Pronkjewail’ worden, stelt de brandbrief in navolging van de enquêtecommissie. Het leed dat de Groningers is aangedaan met vele decennia gaswinning, aardbevingen en stroperig schadeherstel en versterking moet alsnog ruim worden gecompenseerd en er moet fors worden geïnvesteerd in de dorpen en wijken.
Bestuurders, politici en 'gewone' Groningers stonden in Delfzijl vooraf in de rij voor de presentatie van de gezamenlijke verklaring over de aardbevingsproblematiek. Foto: Peter Wassing
Burgemeester Ben Visser van Eemsdelta deed in zijn inleiding een oproep aan Den Haag om nu daadkracht te tonen. ,,De overheid moet voor, naast en achter ons Groningers gaan staan. De resultaten moeten merkbaar zijn.’’ Visser riep de Groningse volksvertegenwoordigers op resultaten af te dwingen. ,,Samen moeten we met daden het verschil gaan maken.’’
Vooralsnog zijn het, nog maar eens een keer, mooie woorden. Maar of ze Den Haag nu wel weerklank vinden, blijft nog steeds de vraag. Het eisenpakket is nog altijd niet veel concreter dan de voorzet die het noordelijke driemanschap van commissaris van de Koning René Paas, de Groningse burgemeester Koen Schuiling en voorzitter Johan Remkes van het Nationaal Programma Groningen vorige week al in Den Haag gaven in een eerste reactie op het enquêterapport.
Enquêterapport geeft momentum in Den Haag maar hoe lang blijft dat?
De komende maanden zal blijken of Den Haag gevoelig is voor de Groninger eisen. Het snoeiharde oordeel van de enquêtecommissie heeft ontegenzeggelijk iets losgemaakt in Den Haag. Maar hoe lang het gevoel blijft dat er in Groningen iets recht valt te zetten, is maar zeer de vraag. In het regeringscentrum beklijven brandende kwesties zelden heel lang.
Dat premier Rutte zijn reactie op het enquêterapport voorlopig opschort, geeft daarbij te denken. Groningen moet afwachten of de nieuwe urgentie straks ook nog wordt gevoeld in Den Haag. Vanonder de Haagse kaasstolp bekeken kan de wereld er na de komende Statenverkiezingen al weer heel anders uitzien.
Bestuurlijk Groningen blijft echter vertrouwen op een vruchtbare dialoog met het Rijk. Terwijl het momentum van de enquête volgens critici juist vraagt om een vuist op tafel. Een keihard eisenpakket waar het kabinet in het huidige sentiment geen nee op kan zeggen. Vragen en praten heeft de provincie de afgelopen jaren nog niet veel verder geholpen.