Drukte op de ijsbanen van Kardinge tijdens de kerstvakantie. Foto: Corné Sparidaens | archief 2017
De renovatie van de schaats- en ijshal op het verouderde sportcomplex Kardinge leek een zekerheid. Dat veranderde vorige week, toen de gemeente liet weten niet alleen op te willen draaien voor de kosten. Wat zijn de opties?
Groningen zoekt voor grote projecten naar externe financiering. Niet voor niets: de stad heeft nogal wat grote klussen te klaren en geld is er niet in overvloed. Voor grote bouw- en wegenplannen (Suikerzijde, Stationsgebied, Oosterhamrikzone, Stadshavens, Meerstad, Ringweg Hoogkerk), een nieuw muziekcentrum, onderwijshuisvesting, sportvoorzieningen en WarmteStad zijn honderden miljoenen nodig. Alle projecten worden kritisch onder de loep genomen.
Financieel rampjaar
De gemeente kijkt ook om zich heen: kunnen omliggende gemeenten en de provincies bijdragen aan voorzieningen waar niet alleen Stadjers gebruik van maken? Deze zoektocht lijkt op het eerste gezicht moeizaam, want gemeenten hebben een aantal moeizame jaren voor de boeg: het Rijk wil vanaf 2026 nog steeds 3 miljard euro korten op het gemeentefonds.
Daardoor komen alle gemeenten financieel klem te zitten. Ze hebben de handen vol aan hun eigen ‘toko’. De provincies zien het financieren van sportvoorzieningen niet als hun belangrijkste taak. Mocht Groningen alleen blijven staan als het om Kardinge gaat, dan is het de vraag of Groningen die 400-meter baan wel in de benen wil houden. Want het grote onderhoud is duur en de daaropvolgende exploitatie ook.
Omnivereniging in ijshal
Sluiting behoort tot de mogelijkheden, aldus het college van burgemeester en wethouders in een toelichting. Wie denkt dat ijshockeyclub GIJS als grootste gebruiker van de ijshal in alle staten is, heeft het mis. Er zijn nog geen brand- en protestbrieven onderweg naar de gemeente. GIJS vertrouwt erop dat de gemeente verstandig en inventief genoeg is om met een oplossing te komen. Tegelijkertijd droomt GIJS van een aparte ijshal. Het is mogelijk dat ijshockeyers, shorttrackers en kunstrijders een gezamenlijke vereniging kunnen oprichten. Op Kardinge voeren ze veelvuldig overleg over het gebruik van de ijshal, dus ze zijn het samenwerken gewend.
Daarbij: zeker shorttrack wint de afgelopen jaren flink aan populariteit en is een snelgroeiende sport in Nederland.
Nieuw Kardinge een luchtkasteel?
Dat de gemeente de schaats- en ijshal ter discussie stelt, is niet toevallig. Wat de aanleg van een nieuw woongebied, een gezondheidscampus en de aanpak van het sportcentrum gaat kosten, is niet bekend. De gemeente moet met alle grote projecten die op het programma staan naarstig op zoek naar subsidies en geldschieters. Het klinkt hard, maar zonder boekhoudkundige invulling en begroting is het sportcomplex Kardinge (dat kampt met groot achterstallig onderhoud) een luchtkasteel.
De vraag is hoe zwaar de sportvoorziening moet leunen op de overheid. Blijft de gemeente de investering in een ijshal en ijsbaan als een publieke taak beschouwen? Amateursporters zien sportaccommodaties als nutsvoorzieningen. Feit is dat er altijd overheidsgeld bij moet. Toch houdt de gemeente het stuur graag in handen. Ze gruwelt bij de gedachte dat particuliere eigenaren van sportcomplexen de prijzen van zaalhuur en kaartjes zodanig laten stijgen dat te veel mensen een bezoek niet meer kunnen betalen.
Trouwe bezoekers
De gemeente kan onderzoeken of een commerciële partij brood ziet in ontwikkeling van faciliteiten voor de schaatssport; eventueel in combinatie met andere voorzieningen in een sportcomplex. IJshockeyclub GIJS, de belangrijkste gebruiker van de ijshal, heeft een vaste schare van duizend bezoekers per thuiswedstrijd. Ook het shorttracken en kunstrijden zijn in opkomst. Ieder jaar komen 113.000 schaatsers naar Kardinge om hun rondjes te rijden.
Voorbeelden van commerciële partijen die schaatstempels runnen zijn er in Den Haag en Utrecht. Het gaat om ijshallen die door investeerders nieuw leven zijn ingeblazen. Ook in Groningen kan worden bekeken of een investeerder een avontuur met een ijscomplex ziet zitten met andere participanten zoals zorgbedrijven, horeca, winkels of een hotelketen. In Hoogkerk wil Van der Valk haar hotel uitbreiden. Een aansprekende sportvoorziening waar regelmatig nationale en internationale wedstrijden worden gehouden, levert extra overnachtingen op.
De Rotterdamse ijsbaanexploitant Tijs Nederlof blies de hoop op een Drentse kunstijsbaan nieuw leven in. In zijn stad ontwikkelde hij een veel goedkoper concept dan een traditionele baan. Dit wil hij ook in Drenthe realiseren. Het ontwerp heeft de vorm van een tunnel waar de 400 meter baan doorheen loopt. Dat is goedkoper te bouwen en het bespaart energie.
Harde keuzes
De gemeente heeft nog twee jaar de tijd om het ei te leggen. Het Groningse gemeentebestuur heeft 28 grote projecten die in geuren en kleuren op papier zijn gezet, maar niet allemaal onverkort kunnen worden uitgevoerd. Het ter discussie stellen van de schaats- en ijshal is een eerste signaal dat er harde keuzes moeten worden gemaakt.