Stella op de touwbrug in haar eigen tuin. Rechts zit kraai Maan. Foto: DvhN/Roelof van Dalen
Anderhalf miljoen mensen zien elke week wat de Groningse Stella Carpintera (37) maakt. Ze bouwt de proeven voor het tv-programma Expeditie Robinson, op locatie, in de Filipijnen. „Ik werd eerst wat vreemd aangekeken toen ik als vrouw de kettingzaag pakte.”
Carpintera, heel Gronings klinkt het niet. Ze lacht. „Timmervrouw in het Spaans”, verduidelijkt ze in haar woning aan de rand van Groningen. „Zo kent iedereen me.”
Timmervrouw, ze doet die naam eer aan. Haar woning heeft ze volledig zelf opgebouwd. De buitenwand naast de entree is bedekt met hardhout. Hetzelfde hout dat in Wildlands Adventure Zoo in Emmen te vinden is. „Daar heb ik de decoratie gedaan. Dit bleef over en anders zou het de vuilnisbak in gaan.”
Haar woning heeft wel wat van de stijl die terug te zien is in Expeditie Robinson. In het midden van de woonkamer hangen twee turnringen, in de tuin schittert in de kroon van een boom een hut die te bereiken is met een touwbrug die zo uit het RTL-programma zou kunnen komen.
In Expeditie Robinson strijden kandidaten op een onbewoond eiland in teams tegen elkaar. Ze moeten overleven met weinig middelen, zelf voor eten zorgen en de proeven die Carpintera bouwt bepalen of er een stemronde komt waarin deelnemers kunnen worden weggestemd.
Carpintera bouwde onder meer de touwbrug van de finaleproef van het vorige seizoen. Bijna een zelfde exemplaar hangt in haar tuin. Als ze eroverheen loopt komt er een kraai op haar afvliegen. „Maan heet ie”, zegt ze. De vogel was er al als jonkie en heeft duidelijk een hechte band met z’n baasje: als ze op de foto gaat pikt hij de fotograaf in zijn schoen en scheenbeen. „Jaloers denk ik”, lacht de Groningse.
Carpintera groeit op in Warffum. Ze woont nu deels in Groningen en deels in Amsterdam. Na haar lagere school gaat ze naar de kunstvakschool Cibap in Zwolle. Ze werkt al veel met haar handen en gaat aan de slag als etaleuse. Dan blijkt dat het fijne werk dat daar bij hoort niet helemaal aan haar besteed is. Zoals het een timmervrouw betaamt wil ze werken met ruw hout, spijkers, schroeven en touw.
„Ik kwam er al snel achter dat ik het leuker vond om decorstukken te maken.” En dus begint ze op haar 25ste met een opleiding meubelmaker. In de klas zit ze met vooral jongens. „De meesten waren rond de 17 jaar oud. Ik viel dus nogal op.”
De stages die ze doet zijn vooral in de Randstad, dichtbij de studio’s en filmsets. Carpintera legt zich toe op decorbouw en de eerste klus die ze als zzp’er binnensleept is de aankleding maken voor de serie ‘t Schaep met de 5 pooten.
Ze rolt van de ene in de andere klus. Tussendoor bouwt ze met haar bedrijf Sfeerkamers: boomhutten in tuinen en op kinderslaapkamers. Volledig van hout, aangekleed met groen en hoog boven de vloer: de deelnemers van Expeditie Robinson zouden er een moord voor doen.
De finaleproef van het seizoen 2018, gebouwd door Stella.
Carpintera heeft dromen als decorbouwer. Een daarvan is het aankleden van een dierentuin. Als in Emmen het roer omgaat en de dierentuin wordt omgetoverd tot Wildlands Adventure Park, komt die droom uit. Ze werkt een jaar lang aan de aankleding van het park.
Als ze net zoals ieder ander Expeditie Robinson op tv voorbij ziet komen, merkt ze op dat de sfeer en stijl dichtbij haar liggen. Het programma wordt elk jaar populairder en trekt meer en meer kijkers. „Voor mijn gevoel was dit programma het hoogst haalbare in decorbouwland.”
Ze legt contact en ze mag komen bouwen voor een promodag waarbij potentiële kandidaten, dan nog onbekende Nederlanders, zich moeten bewijzen. „Het matchte heel erg en kreeg meteen de vraag of ik drie maanden weg kon.” Een maand later zit ze in het vliegtuig naar de Filipijnen.
Deze editie van Robinson is de tweede waarvoor ze bouwt. Voor het vorige seizoen werkt ze onder meer aan een groot waterwiel waar de deelnemers aan vastgeknoopt worden. Ze gaan ondersteboven door het water en met hun mond moeten ze water verzamelen om vervolgens een reservoir te vullen. „Ik heb er wel aan gehangen toen-ie af was, maar door het water ben ik niet geweest.”
Voorafgaand aan de opnames die beginnen in de zomervakantie, zit ze drie maanden vlakbij de eilanden waarop het spel gespeeld wordt. Vanaf de vaste wal gaat het bouwteam met daarin veertien mensen vrijwel dagelijks per speedboot naar de eilanden om te bouwen in de hitte. „Het was er zo’n 35 graden. Ik kan er gelukkig goed tegen.”
Het gereedschap gaat mee vanuit Nederland, alle materialen komen uit de omgeving van de eilanden. Van mooie rechte planken zoals bij de bouwmarkt in Nederland is geen sprake. „Alles is krom. Dat is wel een uitdaging. We werken ook niet met schroeven, maar vooral met spijkers en touw.”
De proeven worden in Nederland bedacht. Carpintera en haar team krijgen vervolgens de plannen te zien en mogen er praktische uitvoering aan geven. „Het leuke is dat we best veel invloed hebben. Voor de finaleproef van vorig jaar heb ik ook een groot gedeelte mogen bedenken.”
Op de opleiding tot meubelmaker viel Carpintera op als enige vrouw. Ter plekke is ze ook een in het oog springende verschijning. Lachend: „Vooral de lokale bevolking keek wel vreemd op toen ik voor het eerst een kettingzaag pakte en aan de slag ging.”
Boomhutten die Stella maakt met haar bedrijf Sfeerkamers. Links op een kinderkamer, rechts in een tuin.
Ze heeft tijdens de bouwmaanden veel contact met de lokale bevolking. Een flink deel van de bewoners helpt mee. Zo krijgen locals de kans om de proeven van tevoren te testen; een droom van veel kijkers van het programma. Het verschil, merkt de Groningse, tussen onze samenleving en die van hun is groot. „Het is een arm gebied. De geldprijs die deelnemers kunnen winnen is voor die mensen een ondenkbaar bedrag. Mijn werk daar relativeert veel dingen. Mensen daar gaan echt niet op vakantie, terwijl wij zo’n spel voor de lol spelen. Ik ben wel blij dat we de bevolking erbij betrekken. Ze hebben een belangrijke rol en zijn gelijkwaardig aan ons team.”
In de dorpjes in de omgeving zijn relikwieën van het afgelopen seizoen te vinden: materiaal van oude proeven worden door de bewoners hergebruikt. „En dus zie je aankleding van Expeditie Robinson terug in hun huizen”, zegt Carpintera.
De werkplaats waar de proeven worden gebouwd voordat ze naar de eilanden gaan.
De bouw van de proeven is niet alleen voor de Nederlandse opnames. Hongarije, België, Finland en Denemarken spelen het spel ook, onder de naam Survivor. Ze maken, om kosten te besparen, allemaal gebruik van dezelfde materialen. Carpintera heeft de Deense, Hongaarse en Finse deelnemers ter plekke zien strijden in haar bouwsels. Als de Nederlandse opnames beginnen is zij alweer vertrokken. Ze ziet de deelnemers dus thuis vanaf de bank klimmen en klauteren. „Ik herken alle plekken. Heel leuk om te zien.”
In maart mag ze weer. Dan vertrekt Carpintera voor het 21e seizoen van Expeditie Robinson. Ondertussen is ze druk met decorbouw voor de film Soof 3. En op zondagavond natuurlijk even checken of haar proeven aan de beurt zijn. Zou ze ooit zelf mee willen doen als ze de kans kreeg? „Nee, het lijkt me mentaal te zwaar, al die complotten die er gesmeed worden. En zo lang zonder voedsel? Behoorlijk afzien voor mij. Ik ben blij dat ik aan de andere kant zit.”