In de zesde week van de parlementaire enquête gaswinning Groningen kwam goed naar voren hoe ver de soms zakelijke Haagse werkelijkheid afstond van de wereld van gedupeerde Groningers.
,,Ik heb gefaald als moeder. Ik heb geknokt voor mijn huis, maar ik had voor mijn kind moeten knokken”, zei Frouke Postma-Doornbos met gebroken stem tijdens haar indrukwekkende verhoor op maandagochtend. De vrouw uit Schildwolde schetste een verhaal dat voor veel aardbevingsgedupeerden als herkenbaar moet worden gezien.
Geen oog voor de pijn van de Groningers
In deze week werd weer pijnlijk duidelijk hoe – misschien wel onbewust – weinig oog de beleidsmakers in Den Haag hebben gehad voor de pijn van de inwoners van Groningen. Maar ook hoe Groningen soms regelrecht tegenover Den Haag kwam te staan, zo schetste oud-gedeputeerde Eelco Eikenaar treffend zijn eerste ontmoeting met oud-minister Henk Kamp.
,,Alles wat ik over mijnheer Kamp gezegd had, was opgeschreven op een papiertje. En dat las Kamp voor. Zo ga je niet met elkaar om, was zijn boodschap. Terwijl ik dacht: zo ga je niet met mijn provincie om.” Eikenaar vertelt kort daarna dat het de minister zijn manier was om te zeggen dat hij, de vertegenwoordiger van Groningen, moet doen wat Kamp zegt.
,,Wij vonden het onze verantwoordelijkheid om voor de inwoners van Groningen op te komen”, zegt Eikenaar direct aan het begin van zijn verhoor. ,,Het waren onze inwoners. Daar moesten we voor opkomen.” Net als gedupeerde Postma-Doornbos hield de SP-bestuurder het niet droog. Hij moest vaststellen dat hij er niet in is geslaagd om voor ‘zijn’ inwoners op te komen.
In de urenlange verhoren kwam goed naar voren hoe de versterkingsoperatie van Groningen vastliep in ellenlange procedures, gestrande goede bedoelingen en regelrechte tegenwerking. Zo vertelde voormalig Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders dat hij belazerd werd waar hij bijstond door de NAM en uitvoeringsinstantie CVW.
Frouke Postma-Doornbos verwoordde het Groninger gevoel door te stellen dat ze alles moeten bevechten. Alles stond in het teken van het huis en de versterking. Alle vrije tijd die zij en haar man hadden, ging op aan mailen, bellen, plannen en regelen. En denken. Steeds maar bezig met de vraag: hoe moet ik dit nu weer doen?
Aan de andere kant stonden (top)ambtenaren zoals Maarten Camps en Anita Wouters. Zij hadden het over immense opgaven, verantwoordelijkheid nemen en interessante inzichten. En dat de regio, volgens Camps in elk geval, het schadeprotocol (waarin is geregeld hoe schade in Groningen moet worden opgelost) vertraagde. Iets wat met klem werd tegengesproken door Eikenaar en Alders.
Technocratische versnellingsoperatie
Voormalig minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Kajsa Ollongren en haar rechterhand, ambtenaar Chris Kuijpers, probeerden de technocratische versnellingsoperatie van Economische Zaken wel te doorbreken, vertelden ze. Door het gebied ook in te gaan, schetste Kuijpers. ,,We hadden eerder en indringender vanuit de inwoner moeten denken. Toen ik het dossier kreeg, ben ik vaak het gebied (Groningen, red.) in geweest. Daar voerde ik gesprekken met mensen aan de keukentafel. Je kan wel stukken lezen en mailtjes krijgen en beantwoorden, maar dan zie je ook echt wat het met de mensen doet.’‘