Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom heeft vanaf dinsdag de gasleveringen aan Nederland gestaakt. Wat gaat de burger daarvan merken in zijn toch al torenhoge energierekening? Een aantal maatregelen, van overheid en burger, kan extra financieel leed besparen. Vijf vragen.
Gazprom staakt de levering omdat de Nederlandse groothandelaar GasTerra – met steun van het kabinet – weigert de rekening in Russische roebels te voldoen. Rusland levert normaal zo’n 5 tot 6 miljard kuub gas van de 40 miljard die Nederland jaarlijks gebruikt.
Hoe gaan we dat Russische gas vervangen?
Door de Russische boycot loopt Nederland om te beginnen 2 miljard kuub mis, die in de periode tot oktober geleverd had moeten worden. Nederland hoopt dat deels op te vangen met extra vloeibaar gas (lng) uit landen als Qatar en Australië. Ook uit andere bronnen hoopt het kabinet voldoende gas te putten om onze wintervoorraad op de minimaal noodzakelijke 80 procent te brengen. De voorraad is nu nog maar 38 procent gevuld.
Zijn er noodoplossingen?
Jazeker, hoewel die niet onomstreden zijn. Nederlandse kolencentrales liggen nu stil omdat ze hun maximale uitstootnormen voor dit jaar al hebben bereikt. Deze centrales kunnen weer aan het werk gezet worden, zodat het gas voor de gasgestookte centrales elders gebruikt kan worden.
Ook kan weer Gronings gas opgepompt worden. In 2018 was juist besloten de gaskraan in Groningen dicht te draaien vanwege de flinke schade aan huizen in het gebied door aardbevingen die de gaswinning veroorzaakten. Dit jaar zou de Groninger kraan helemaal dicht moeten zijn. Dat veld bevat nog 450 miljard kuub, zo wordt geschat. Dus daar kunnen we een tekort nog jaren mee opvangen.
De mogelijke nieuwe bevingsschade voor inwoners zien veel politieke partijen toch als een groot obstakel. Zij mikken liever op een versnelling van de klimaatplannen.
Is de gasprijs nog verder omhoog gegaan sinds maandag duidelijk werd dat Gazprom niet meer levert aan Nederland?
De gasprijs reageerde nauwelijks op het bericht. Toch kan hij bij een nieuwe Russische boycot van bijvoorbeeld Duitsland alsnog nieuwe hoogten bereiken. In Nederland is de gemiddelde gasprijs voor consumenten sinds augustus bijna verdrievoudigd naar €2,52 per kubieke meter, meldt prijsvergelijker Overstappen.nl.
Foto: Getty Images
Hoe zie je dat terug in je gasrekening?
Dat hangt ervan af of je een vast contract hebt dat nog loopt, of dat je nu een nieuw contract moet afsluiten. Een gezin met vier kinderen heeft een gasverbruik van ongeveer 1700 m3 per jaar. Bij een nieuw contract loop je dan tegen een gasrekening van bijna €4550 per jaar aan, waar dat eerst €1810 was.
Bij een gemiddeld verbruik (1200 m3) komt de gasrekening op bijna €3300, waar je eerder €1800 betaalde. Door een gedeeltelijke teruggave van de energiebelasting en een lagere btw per 1 juli, probeert de overheid de energiepijn te verminderen.
Kun je als burger zelf iets doen om de gaspijn te verminderen?
Isolatie van dak, muren en vloeren verdien je bij deze torenhoge gasprijzen eerder terug. Ook goede kwaliteit driedubbelglas helpt extra mee. De thermostaat een graadje terug zetten, kan volgens energiebedrijf Essent zomaar 7 procent schelen in het gasverbruik.
Of een hybride warmtepomp financieel zinvol is, hangt ervan af of de woning goed geïsoleerd is. Dan kan een warmtepomp een flinke gasbesparing opleveren, maar tegelijk zal de elektriciteitsrekening enorm oplopen. En ook de stroomprijs is geëxplodeerd sinds de invasie.
