Volgens Rob Jetten werden onder D66 meer huizen gebouwd dan onder Mona Keijzer nu. Klopt dat?

D66 is deze verkiezingen ingegaan met een duidelijk strategie: wie politici met ambitie wil, moet bij hen zijn. En dus was lijsttrekker Rob Jetten het zondagavond in het verkiezingsdebat van RTL als enige eens met de stelling: ‘Een kabinet onder mijn leiding garandeert er elk jaar honderdduizend woningen bij.’

De andere aanwezige lijsttrekkers, Henri Bontenbal (CDA), Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Dilan Yeşilgöz (VVD), durfden zich daar niet aan te committeren. En volgens Jetten was dat nou precies waarom het maar niet opschiet met de bouw.

Toen debatleider Fons Lambie vervolgens van Jetten wilde weten hoe hij die honderdduizend woningen dan wel kon garanderen, brak Yeşilgöz in. „Wat deed u toen u zelf aan de knoppen zat?”, wilde ze van Jetten weten. „Toen haalde u het ook bij lange na niet.”

Een aanval waar de D66’er niet van onder de indruk was: „Toen we samen in een kabinet zaten, hebben we meer nieuwbouwwoningen opgeleverd dan Mona Keijzer dit jaar voor elkaar heeft gekregen.”

Had Jetten daar gelijk in? Het antwoord daarop is niet te geven, want het jaar is nog niet om. Bovendien zat Schoof I zo kort dat er nog niet een vol kalenderjaar onder hun (demissionaire) leiding te analyseren is.

Cijfers over de totale nieuwbouwproductie van 2025 zijn bovendien nog niet te vinden (het jaar is immers nog niet om). Maar het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vergelijkt niet alleen hele jaren maar ook kwartalen en halve jaren. En daarmee is de uitspraak van Jetten wel te onderbouwen. Want ja, onder de combinatie met D66 en VVD tussen 2022 en 2024, werden wel degelijk meer woningen opgeleverd dan onder de huidige verbintenis van BBB en VVD.

In de eerste zes maanden van 2025 werden onder supervisie van BBB-woonminister Mona Keijzer 31.200 nieuwe woningen opgeleverd (al zijn dit voorlopige cijfers, dus daar kan nog wat bij of af). In het eerste half jaar van 2024, Rutte IV was toen al demissionair, waren dat er onder het beleid van CDA’er Hugo de Jonge 7000 meer. In dezelfde periode in 2023 waren het er 33.000, een jaar eerder 34.000, sinds 2020 het hoogste aantal. Kijk je naar de periode juli tot en met december, dan is het beeld niet heel anders.

De vraag is natuurlijk of het aantal opgeleverde woningen heel anders was geweest, als Rutte IV gewoon was blijven zitten. Een licht dalende lijn is al langere tijd te zien. Tegelijkertijd stijgt het aantal woningen dat ‘in de pijplijn’ zit wel fors. Momenteel zijn er volgens het CBS plannen voor de bouw van net iets meer dan 207.000 woningen. Twee jaar geleden waren dat er nog maar een dikke 177.000.

Nog even een blik vooruit. Met de plannen van welke van de vier partijen die deelnamen aan het RTL-debat komen we als land wel dichter bij die honderdduizend nieuwe woningen per jaar? Uit de doorrekeningen van het CPB blijkt dat het woningaanbod flink stijgt onder GroenLinks-PvdA en D66 en iets minder hard onder CDA en VVD. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat bijvoorbeeld GroenLinks-PvdA meer inzet op de bouw van corporatiewoningen. En dat is een interessante, want het aantal nieuw opgeleverde corporatiewoningen laat juist een stijgende lijn zien tegen de dalende trend van het geheel in.

Werden toen D66 nog in de regering zat meer woningen gebouwd, zoals Rob Jetten zondagavond beweerde tijdens het verkiezingsdebat van RTL? Hij had daarin zeker gelijk maar tegelijkertijd was er ook toen al een licht dalende lijn te zien. Mocht D66 in het nieuwe kabinet de woonminister leveren, dan kan die in ieder geval een cadeautje uitpakken. Het aantal plannen voor nieuwe woningen steeg onder Mona Keijzer namelijk wel hard.

Wat dat betreft zal een nieuwe woonminister sowieso wat te pronken hebben. Of die nou van D66, CDA, VVD of BBB is.