De prijzen gaan in Nederland door het dak. In de afgelopen maand was de inflatie 6,4 procent en volgens bankeconomen houden deze forse prijsstijgingen nog wel enkele maanden aan.
De prijzen gaan in Nederland door het dak. In de afgelopen maand was de inflatie 6,4 procent en volgens bankeconomen houden deze forse prijsstijgingen nog wel enkele maanden aan.
Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde het inflatiecijfer vrijdag. In november was de gemiddelde prijsstijging in Nederland nog 5,7 procent. Het Europees statistiekenbureau Eurostat maakte bekend dat de inflatie in de eurozone in december op 5 procent is uitgekomen; een fractie hoger dan de 4,9 procent in november.
Energieprijzen met 53 procent gestegen
„Wij gingen al uit van een inflatie boven de 6 procent”, vertelt Hugo Erken, econoom bij Rabobank. „Dat komt met name door de forse stijging van de gasprijzen. Het blijft maar rommelen op de gasmarkt en de prijzen reageren op elke nieuwsfeitje.” Volgens het CBS zijn de energieprijzen in Nederland met 53 procent gestegen ten opzichte van een jaar eerder.
Opvallend genoeg heeft de eurozone minder last van het dure gas. De stijging van de energieprijzen bedroegen in december 26 procent, zo meldt Eurostat. „Nederland is veel afhankelijker van gas dan veel andere landen”, aldus Erken. „Zo gebruikt Frankrijk veel meer kernenergie en zijn ook Scandinavische landen minder afhankelijk van gas. Daarbij komt dat Nederland zelf bijna geen Gronings gas meer gebruikt en daardoor nog afhankelijker is geworden van de internationale gasmarkt.”
De Rabo-econoom denkt dat we voorlopig nog last houden van hoge inflatie. „De rust is in het nieuwe jaar enigszins teruggekeerd, maar de gasprijs blijft hoog. We zien een verzevenvoudiging ten opzichte van een jaar geleden.”
Olieprijs blijft hoog
Ook de olieprijs blijft hoog. „Dat tikt behoorlijk aan als je gaat tanken.” Met een stabiele olieprijs zal het effect in de loop van dit jaar uit de inflatiecijfers lopen, omdat de prijs vergeleken met een jaar eerder dan niet meer stijgt. Erken: „De komende maanden verwachten wij in Nederland een inflatie van 5 tot 6 procent.”
Consumenten merken de stijgende gas- en olieprijzen aan hun energierekening en bij de pomp. Maar de zorg onder economen is dat de oplopende energieprijzen ook door bedrijven wordt doorberekend in de prijzen in de winkel.
Volgens Erken is dat proces al aan de gang. „Producenten ontkomen er niet aan de kosten door te berekenen, zeker bij voedingsmiddelen. In de supermarkten zie je die prijsdruk al, bij koffie, thee, margarines, groente en fruit.”
Hij wijst op de ontwikkeling in Duitsland: „In Duitsland zien we de voedselprijzen al behoorlijk stijgen, meer dan in Nederland.” De prijzen van voedingsmiddelen stegen in Duitsland in december met 6 procent.
Inflatie in Duitsland
De Duitse inflatie kwam uit op 5,7 procent, tot verrassing van economen van Commerzbank. „De inflatierisico’s zijn duidelijk opwaarts”, aldus hoofdeconoom Jörg Krämer. „Meer dan ooit zijn wij van mening dat de voor dit jaar verwachte daling van de inflatie slechts tijdelijk is en dat de inflatie in 2023 weer zal aantrekken.”
Hij wijst daarbij op de hoge overheidsuitgaven in Europa en het opkopen van staatsobligaties door de Europese Centrale Bank (CBS). De ECB gaat dit programma wel afbouwen, maar nog niet stoppen. „Het wordt tijd dat de ECB het voet van het gaspedaal haalt”, vindt Krämer.
De fikse prijsstijgingen worden in de lonen niet goedgemaakt, zo bleek uit eerdere CBS-cijfers deze week. Gemiddeld zijn de cao-lonen in Nederland met 2,1 procent gestegen, terwijl de jaarinflatie voor 2021 nu is uitgekomen op 2,8 procent. „Wij verwachten wel dat de lonen zullen stijgen, maar rekenen niet op een loon-prijsspiraal”, zegt Rabo-econoom Erken. „In onze ramingen worden de snel gestegen prijzen was in 2023 gecompenseerd door oplopende lonen.”
Volgende week dinsdag komt het CBS met een uitgebreider bericht als het inflatiecijfer volgens de Nederlandse definitie wordt gepubliceerd. Het Centraal Planbureau komt diezelfde dag met een doorrekening van het regeerakkoord.
