Hoe word je een wandelaar? 'Hou het klein, een rondje door de wijk is een prachtig begin'

Volgens de Nationale Wandelmonitor maakte twee derde van alle Nederlanders vorig jaar een stevige wandeling. Er werden 1,8 miljard ommetjes gemaakt en meer dan een miljoen Nederlanders gingen op wandelvakantie. Maar hoe zet je die eerste stap en hoe houd je het wandelen vol?

„Veel mensen stellen zichzelf een gigantisch doel als ze beginnen met wandelen”, zegt wandelcoach Bart Putman van de Koninklijke Wandelbond. „Ongetraind naar Santiago de Compostella wandelen, of de Nijmeegse vierdaagse lopen. Dat is gedoemd te mislukken. Hou het klein! Een rondje door de wijk is een prachtig begin.” Dat eerste rondje hoeft niet gelijk op zware bergschoenen gelopen te worden. „Sterker nog, beter van niet. Goeie schoenen helpen, maar je moet de tijd nemen om te kijken wat bij je past.”

Die fout maakte zanger en liedjesschrijver Tim Knol wel toen hij begon met wandelen. Na jarenlang een onmatig muzikantenbestaan te hebben geleid ging in 2019 de knop om. Vol goede moed toog hij naar de dichtstbijzijnde outdoorwinkel, om bepakt met thermo-ondergoed en bergschoenen weer naar buiten te komen. „Het was midden in de zomer en 34 graden buiten, al die spullen waren overbodig. Het enige wat ik echt nodig had tijdens mijn eerste wandeling had ik juist niet bij me: water. Ik woog toen 120 kilo, wandelen was echt sporten voor mij.”

Knol bleef wandelen, viel tientallen kilo’s af en schreef een album over zijn nieuwe leven. Samen met Nico Dijkshoorn bracht hij een begeleidend boek uit, Lichtjaren Beter. Zo voelt hij zich ook echt, vertelt hij. „De eerste drie weken was het afzien. Alle clichés zijn waar, mijn lijf schrok zich rot. Ik moest afkicken van het leven dat ik gewend was.” Zijn eerste wandeling, gelijk 12 kilometer, viel hem zwaar. „Veel te lang natuurlijk, ik was totaal ongetraind.” Maar Knol hield vol. „Ik zag vrijwel meteen effect. Ik droeg vanaf het begin een smartwatch en merkte dat het lopen iets deed met mijn vetverbranding. Dat was een goeie stok achter de deur.”

Nu, ruim drie jaar later, loopt hij nog steeds. Niet omdat het moet, maar ook omdat hij het leuk vindt. „Na die eerste drie weken begon ik ervan te genieten. Ik maak elke dag een ommetje en loop een paar keer per week meer dan 10 kilometer. Ik denk dat veel mensen niet doorhebben hoe lekker wandelen is. Het is heel rustig, de tijd lijkt wel stil te staan.”

Dat wandelen positieve effecten heeft staat buiten kijf, maar wat is de eerste stap als beginnende wandelaar? Volgens wandelcoach Putman is beginnen het lastigste. „Opstaan uit je luie stoel, je schoenen aantrekken en naar buiten gaan. Als je eenmaal de deur uit bent, heb je het moeilijkste gehad.”

Belangrijk is om niet te hard van stapel te lopen. „Voor een ongetrainde volwassene is een wandeling tot 6 kilometer een mooi begin. Blijf onderweg ook vooral ergens treuzelen om een paar mooie foto’s te maken.” In Drenthe zijn tientallen van dit soort wandelingen. Op de website van Staatsbosbeheer en via Recreatieschap Drenthe is snel een route uit te zoeken. Door natuurgebieden als het Elsloërveld of het Dwingelderveld, maar ook rondom steden als Emmen of Hoogeveen zijn tochten te vinden. Die zijn goed met het openbaar vervoer te bereiken.

Tim Knol maakte als beginner ook veel korte wandelingen door Amsterdam, waar hij toen nog woonde. „Ik ontdekte allemaal parkjes en straten waar ik nog nooit geweest was. Je leert je stad op een nieuwe manier kennen.”

Dure wandelschoenen heb je volgens hem niet direct nodig. „Ik loop ook vaak op gympies, maar het helpt wel als die een beetje stevigheid bieden. Bij slecht weer zijn wandelschoenen wel fijn.” De dure uitrusting die hij zich als beginner liet aansmeren gebruikt hij tegenwoordig vooral als hij lange wandeltochten maakt. „Als beginner heb je genoeg aan een regenjas en een flesje water. En een banaan als je lang op pad gaat.”

Dat onderschrijft wandelcoach Putman. „Je hebt in Nederland echt geen bergschoenen nodig, we hebben hier tenslotte geen bergen. Laat die hoge schoenen in de winkel staan. Het belangrijkste is dat je makkelijk en comfortabel loopt. Zorg dat je schoenen goed passen, dat voorkomt blaren.”

Blaren ontstaan vooral door natte voeten en overbelasting. Als je toch een blaar hebt, kan je die het beste laten zitten, zegt Putman. „Dan geneest een blaar het snelst.” Wie nog verder moet wandelen kan een blaar doorprikken met een steriele naald en daarna goed intapen. Vermijd daarbij speciale blarenpleisters. „Dat zijn een soort kussentjes, die zorgen dus alleen maar voor extra druk op een plek die toch al geïrriteerd is. Ze plakken ook heel akelig aan je huid, ik heb er wel eens een met blaar en al moeten wegsnijden. Dat is geen pretje kan ik je vertellen. Goed afplakken met medische tape is voldoende.”

Het grootste voordeel van wandelen is volgens Tim Knol dat het overal kan. „Loop de deur uit en je bent al bezig. Ik ben de laatste maanden weer veel aan het optreden. Vaak moet ik uren voor mijn show al aanwezig zijn. Vroeger ging ik dan bier drinken, tegenwoordig ga ik lekker een paar uur wandelen.”