Geen F-35’s op Eelde. Keuze valt op Lelystad als extra standplaats gevechtsvliegtuigen

De Telegraaf meldde donderdag op basis van bronnen in Den Haag dat Defensie kiest voor Lelystad Airport om de F-35 te stationeren. Staatssecretaris Gijs Tuinman van Defensie ontkende donderdagmiddag tijdens een bezoek aan de militaire vooropleiding van het Drenthe College in Assen de keuze voor Lelystad niet, maar is voorzichtig uitspraken te doen. ,,Als het Lelystad wordt, komen er geen F-35’s op Eelde en ook niet in De Peel, Twente en Woensdrecht. Alleen bij een crisis, maar dan loopt alles anders.”

Deze vier vliegvelden waren ook in beeld voor de 2300 extra starts- en landingen (zogeheten sorties) per jaar die Defensie zoekt voor de F-35, vooral vanwege de toegenomen internationale dreiging. Op Leeuwarden mogen 2700 sorties per jaar worden uitgevoerd, op Volkel 2500. Nederland heeft nu 40 F-35’s en dat aantal wordt de komende jaren uitgebreid naar 57.

Hoewel het kabinet en de Tweede Kamer zich nog over de keuze voor Lelystad moeten uitspreken, kan Eelde en omgeving opgelucht ademhalen. Bewoners van dorpen rond het vliegveld keren zich fel tegen de komst van de F-35. Ze vrezen geluidsoverlast van het hypermoderne gevechtsvliegtuig. Dat maakt aanzienlijk meer lawaai dan zijn voorganger, de F-16. Behalve omwonenden spraken ook de provincies Drenthe en Groningen als ook gemeenten in de kop van Drenthe en in de provincie Groningen zich uit tegen de stationering van de F-35 op Eelde.

De keuze voor Lelystad komt niet als een verrassing. Uit een onderzoek van Defensie vorig jaar werd al duidelijk dat Lelystad de meest voor de hand liggende optie is voor de gevechtsvliegtuigen. De geluidshinder voor omwonenden is daar het minst. De voormalige vliegbasis De Peel en Eelde volgden als minst slechte alternatieven. Bovendien ligt Lelystad in het midden van land, en met Leeuwarden in het Noorden en Volkel in het zuiden zijn de vliegbases mooi over het land verdeeld. In geval van oorlog is bij een vijandelijk aanval op militaire vliegvelden het risico verspreid, zegt Tuinman.

Daarom koerst het kabinet aan op Lelystad Airport als derde basis voor de gevechtstoestellen. Als tegenprestatie mag Lelystad Airport 10.000 commerciële vliegbewegingen per jaar gaan uitvoeren. Het neemt een deel van het vliegverkeer van Schiphol over, met name vakantievluchten. Zo ontstaat op Schiphol ruimte voor zakelijk verkeer en intercontinentale vluchten. Het kabinet neemt daar waarschijnlijk binnen twee weken een besluit over.

De provincie Flevoland en de gemeente proberen al jaren de luchthaven van Lelystad nieuw leven in te blazen. De vertrekhal is enkele jaren geleden al uitgebreid om duizenden vakantievluchten te kunnen verwerken, maar de stoelen in de gates zijn nog steeds met plastic omwikkeld. Vorige kabinetten hebben de openstelling van Lelystad vanwege felle protesten over aanvliegroutes voor zich uit geschoven. Voor Flevoland en de gemeente Lelystad is meer vakantievluchten voor de luchthaven een harde eis voor het stationeren van de F-35 gevechtsvliegtuigen.