Drenthe viert 80 jaar bevrijding: 'Fantastisch dat je niet in oorlog hoeft te leven'

Het Drentse programma in de Bevrijdingsmaand 2025 volgt de belangrijkste bevrijdingsroute van de geallieerde krijgsmacht. In april 1945 slaagden Canadese en Poolse soldaten erin, met behulp van Franse en Belgische parachutisten, de provincie Drenthe binnen een week te bevrijden. Coevorden was als eerste ‘vrij’, daarna volgden Hoogeveen en Meppel.

In de bevrijdingsmaand april vinden diverse evenementen plaats langs de bevrijdingsroute in Drenthe., met het vertrek vanuit Coevorden. Op 6 april is Coevorden, als stad van ‘euforie, blijdschap en hoop’, het eerste middelpunt van festiviteiten.

De viering van 80 jaar vrijheid start met de onthulling van een kunstwerk over artikel 1 van de Grondwet in het provinciehuis van Drenthe. ,,Dit kunstwerk, in het hart van de Drentse democratie, herinnert ons eraan dat we moeten blijven werken om de waarden van onze rechtsstaat te bewaken”, aldus Jetta Kleinsma, commissaris van de Koning in Drenthe.

Mede om die reden heeft de provincie Drenthe gekozen voor een onderliggend thema bij de bevrijdingsfestiviteiten in 2025: ‘Op welke grond dan ook’. ,,Welke achtergrond je ook hebt, je hoort er bij’, verduidelijkt Klijnsma.

In de maanden april en mei volgend jaar volgen meer markeringen van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Zo is Assen op 13 april het decor van een gevarieerd bevrijdingsevenement, dat in het teken staat van de hedendaagse betekenis van vrijheid. Met muziek, film, beeldende kunst, lezingen en inspirerende sprekers. De route gaat daarna ook verder naar Groningen.

De Drentse vrijheidsmaand wordt spectaculair afgesloten met het Bevrijdingsfestival op 5 mei in Assen, inclusief vrijheidsmaaltijd. Dat wordt iets bijzonders, volgens Jette Klijnsma. ,,We willen zoveel mogelijk mensen uit alle lagen van de samenleving uitnodigen om mee te komen eten.” Het moet de grootste vrijheidsmaaltijd van Nederland worden, hoopt Klijnsma.

Het activiteitenprogramma in de bevrijdingsmaanden richt zich met name op jongeren in Drenthe. Zo wordt de film Morgen ben ik Vrij getoond op middelbare scholen en mbo’s. Roestvrij Theater voert samen met een aantal culturele partners een jongerenvoorstelling op, ergens op en rond het water in Midden-Drenthe. Letterlijk worden tijdens de voorstelling bruggen gebouwd. ,,We zitten met z’n allen in onze eigen bubbel. Dat geldt zeker voor jongeren. Het is de kunst dat ze elkaar weer gaan opzoeken”, zegt Klijnsma.

Vrijheid en democratie zijn niet vanzelfsprekend. Juist dit gegeven wil de provincie Drenthe in het 80ste vrijheidsjaar extra onder de aandacht brengen. ,,We vinden het normaal dat we alles mogen zeggen en onze mening mogen uitspreken”, stelt Klijnsma vast, ,,dat is heel erg de moeite waard. Het zijn waarden waarvoor geknokt mag worden. Want het is fantastisch dat je niet in oorlog hoeft te leven. Zeker als je kijkt naar andere landen waar dat heel anders is.”