De FIOD en de politie deden in september 2022 een inval in het huis van Theo E. in Gasteren. Foto: Persbureau Meter
Wie is Theo E. (58) uit Gasteren, die samen met Jumbo-topman Frits van Eerd is aangehouden en wordt verdacht van fraude en witwassen in de autohandel en motorcross? Een ‘onpeilbare snuiter’. Een man met twee gezichten.
Zo maar wat typeringen die bekenden geven van Theo E., de man die dinsdag in zijn woonboerderij in Gasteren werd opgepakt na een inval van de FIOD en de politie. Die zien E. als spin in het web van witwaspraktijken, btw-fraude in de autohandel en dubieuze sponsorcontracten in de motorcross.
ln woningen en panden in Drenthe, Groningen en Noord-Brabant deed justitie invallen. Onder meer in het huis van Jumbo-topman Frits van Eerd, in het Brabantse Heeswijk-Dinther. Het Financieele Dagblad schrijft woensdag dat hij, samen met E. en zeven anderen, is gearresteerd. Ook bij het hoofdkantoor van Jumbo in Veghel zouden auto’s in beslag zijn genomen.
Bronnen melden dat E. degene was die veelvuldig motoren leverde aan Van Eerd, voor zijn riante collectie. Maar wie is Theo E., volgens justitie de spil in een omvangrijke witwaszaak?
De eerste crossbaan van Westerbork
Hij werd geboren in Westerbork, waar zijn vader jarenlang een autobedrijf bestierde. De motorcross was de hobby, of beter gezegd de passie van pa en zijn twee zoons. In het bos achter het bedrijf lag de eerste crossbaan van Westerbork. Illegaal, maar het werd gedoogd dat de familie E. er rond sjeesde.
Zoon Theo klom op naar de landelijke top in de 125 cc, maar zoon Erik maakte internationaal furore tussen de jaren 1995 en 2005, met drie Grand Prixzeges in de 125 cc. In 2000 werd Erik gekozen tot allround motorsportman van het jaar. Aardig detail: zijn teammanager en racebaas was zijn tien jaar oudere broer Theo.
Een crossmotor wordt in beslag genomen in Gasteren. Foto: DVHN
Nadat Erik uit het team stapte, raakten de broers gebrouilleerd. Theo zag zich genoodzaakt zijn racingteam op te doeken. Erik vertrok naar de Achterhoek, waar hij een sportschool runt en lessen in de motorsport geeft. Theo bleef in Gasteren waar hij een riante woonboerderij met verbouwde schuur heeft. E.’s crosstalenten hadden er een riant onderkomen, met trainingsfaciliteiten en een fitnessruimte.
Flamboyante ondernemer, met een andere kant
Van autohandel maakte Theo zijn beroep. In Assen heeft hij tegenwoordig een zaak op het bedrijventerrein Messchenveld. Motorsport is een dure hobby en die moet wel betaald worden. Daar lijkt het mis te gaan. Zijn naam duikt steeds vaker op bij dubieuze zaken in de autohandel.
Bekenden omschrijven E. als een man met wie je goed zaken kon doen. Hij leverde goede motoren voor een eerlijke prijs. Maar er zat ook een dubieuze kant aan de Drent, want hoe zijn autohandel precies gebeurde, wisten weinigen. Een man met twee gezichten, zeggen mensen die om hem heen stonden. Een flamboyante ondernemer, met een andere kant.
In 2015 deed de politie een inval in zijn woning in Gasteren. E. werd veroordeeld tot vijftien maanden cel wegens witwassen en belastingfraude. Ook moest hij 35.000 euro crimineel geld terugbetalen. E. werkte in opdracht van een man uit Friesland, die door de rechtbank in Leeuwarden is veroordeeld tot twaalf jaar celstraf wegens internationale drugshandel. Hij werkte destijds mee aan dubieuze transacties, waarbij peperdure auto’s werden aangeschaft. Ook was hij betrokken bij schijnleningen.
‘We gaan niet zielig doen’
En dinsdag volgde opnieuw een inval in Gasteren en bij zijn bedrijf in Assen. Een medewerker van het autobedrijf vertelt in een telefoongesprek niets te weten van fraude. De inval van de FIOD op dinsdag was schrikken. ,,Het is voor ons nog onduidelijker dan voor de buitenwereld. Zolang we niets weten, gaan we gewoon door. We willen niet zielig gaan zitten doen. Al kunnen we nu weinig. Onze rekeningen zijn geblokkeerd en de harde schijven in beslag genomen.’‘
Hij stoort zich aan de ‘grote verhalen’ in de media. ,,We lezen van alles nu, over veroordelingen van jaren geleden en eerdere invallen. Maar wat niet wordt opgeschreven, is dat de zaak die was aangespannen na een inval in 2019 onlangs is geseponeerd.’’
Crosswereld vatbaar voor dubieuze geldconstructies
Verschillende bronnen uit de motorcrosswereld, die niet met hun naam in de krant willen, vertellen dat de sport onder andere vatbaar kan zijn voor dubieuze constructies met sponsorcontracten. Geld wordt er niet veel verdiend in het (semi-)professionele circuit, er moet eerder geld achteraan. Teams zijn klein en bestaan soms maar uit enkele personen. De kosten zijn daarentegen hoog.
Omdat zo’n beetje alle Nederlandse coureurs, op jongens zoals MXGP-wereldkampioen Jeffrey Herlings na, weinig publiciteit krijgen, is het sponsoren van een crosser niet meteen aantrekkelijk. ,,Maar als bedrijven er een ton insteken en ze de helft ‘onder de tafel’ kunnen terugkrijgen, wordt het interessant. De sponsoring wordt keurig opgegeven aan de Belastingdienst. Van Eerd rijdt met de naam van de groente- en fruitleverancier van Jumbo op de auto, waarmee hij de 24-uursrace van Le Mans reed”, zegt een ingewijde.
Veel onderzoek is er tot op de dag van vandaag nog niet gedaan naar de invloed van crimineel geld in de motorcrosswereld, zegt criminoloog Hans Nelen van de Universiteit Maastricht. Onlangs publiceerde hij een boek over frauduleuze geldstromen in de voetbalwereld. ,,Daar zie je op lokaal amateurniveau ook voorbeelden van verwevenheid van criminele investeringen en sponsoring. Het draait om geld en prestige. Als een suikeroom geld wil verstoppen voor de fiscus en van een bepaalde sport houdt, komen er dingen samen die fraude aantrekkelijk kunnen maken. Maar voor onderzoekers is de auto- en motorsport nog onontgonnen terrein, wat dat betreft.’’
