Noord-Drenthe claimt 4,6 miljard ter compensatie gaswinning Groningenveld

Op het grondgebied van de drie Drentse gemeenten zijn de gevolgen van de gaswinning ook merkbaar en worden die nog eens versterkt door de ‘gestapelde mijnbouw’. Gasopslag, zoutwinning en gaswinning uit kleine velden zoals Annerveen, Vries en Een zorgen voor een cumulatief effect waardoor forse schade kan ontstaan.

In het Rapport ‘Conclusies en aanbevelingen Groningers boven gas’ van de parlementaire enquête is het woord Drenthe niet veel te vinden. Maar wel op pagina 28 met de woorden: ‘Waar gesproken wordt over “bewoners” kan dit echter net zo goed over bewoners van Drenthe’.

Dat is volgens de Noord-Drentse bestuurders dan ook de crux van deze claim. Hans Vijlbrief, staatssecretaris Mijnbouw, kwam drie weken geleden voor het eerst ooit langs in Drenthe vanwege de aardbevingsklachten. Daar, in Annerveenschekanaal, sprak hij met de bestuurders af dat Noord-Drenthe een eigen compensatieplan zou opstellen ‘als inlossing van de ontstane ereschuld’.

Drenthe is volgens hen tot nu in alle compensatieregelingen een beetje vergeten. „In 2016 was de grootste aardbeving van het hele jaar in Noord-Nederland in Zuidlaren”, vertelt burgemeester Marcel Thijsen van Tynaarlo. Dat leverde naast scheuren ook een breuk in het vertrouwen van inwoners op, zegt hij. „Je staat voor de vraag: ben je nog wel een aantrekkelijke vestigingsplaats? Onze drie gemeenten moeten aantrekkelijker worden. Daar is nogal wat voor nodig, zoals betere infrastructuur.”

In de brief aan de minister wordt gerept over een compensatie van 50.000 euro per inwoner, wat zou neerkomen op 4,6 miljard voor Noordenveld, Tynaarlo en Aa en Hunze. ‘Hoeveel exact nodig zal zijn, moet blijken uit de verdere gedetailleerde uitwerking’, schrijven de gemeenten aan staatssecretaris Vijlbrief. Omdat er in slechts drie weken tijd een compensatieplan is opgesteld, zijn de details nog niet bepaald.

Het bedrag is volgens Thijsen zeker niet onrealistisch. „Als je kijkt naar hoeveel miljarden het Groningenveld heeft opgeleverd, dan vind ik het eerder nog mild.”

Het geld wordt gebruikt voor drie thema’s. Allereerst een betere leefomgeving. Dat betekent onder meer: compensatie voor schade zonder juridisch geneuzel en verduurzaming en aardgasvrij maken van woningen en wijken.

In de tweede plaats gaat geld naar publieke voorzieningen zoals sportfaciliteiten, buurthuizen en scholen. Een derde pijler is ‘duurzaam toekomstperspectief’. Daarbij valt te denken aan terugbrengen van wegbezuinigde buslijnen in bijvoorbeeld Tynaarlo, Zeegse en Taarlo. Het geld komt ten goede aan de toekomst van het landelijk gebied.

De afhandeling van de schade moet ‘milder, makkelijker en menselijker’ worden. Sommige delen van de gemeenten vallen binnen het effectgebied van het Groningenveld, maar toch wordt de omgekeerde bewijslast nog niet altijd toegepast. Dan grijpen inwoners naast schadeherstel en vergoedingen.

Om de plannen verder uit te werken vragen de drie gemeenten, samen met de provincie Drenthe, 1 miljoen euro.

Burgemeester Marcel Thijsen (Tynaarlo), burgemeester Anno Wietze Hiemstra (Aa en Hunze), wethouder Robert Meijer (Noordenveld) en gedeputeerde Tjisse Stelpstra (provincie Drenthe) presenteerden de claim van Noord-Drentse donderdag in ’t Keerpunt in Spijkerboor. ,,Dat is symbolisch: dit is een keerpunt in hoe Drenthe benaderd wordt”, zei Hiemstra. Spijkerboor is tevens symbolisch omdat dit tot april vorig jaar de enige ‘enclave’ in Drenthe was waar bewoners een vergoeding kregen voor waardevermindering van hun huizen.