Duizenden inwoners van Drenthe hebben de energietoeslag nog niet aangevraagd, terwijl een bedrag van 1300 euro als het ware op hen ligt te wachten. Onbekendheid met deze subsidie, schaamte en wantrouwen spelen een rol.
De subsidie is bedoeld voor huishoudens met een laag inkomen als compensatie voor de hoge energieprijzen. Iedereen die moet rondkomen van maximaal 120 procent van het sociaal minimum komt hiervoor in aanmerking. Aanvragen kan nog altijd. Het verschilt per gemeente tot wanneer dit kan.
Alleen al in Assen laten bijna 1100 van de 4200 huishoudens die recht hebben op de toeslag dit geld tot dusver lopen. Ook in diverse andere gemeenten in Drenthe ligt nog een fors bedrag op de plank. In totaal lopen duizenden huishoudens in Drenthe geld mis, zo blijkt uit een rondgang van Dagblad van het Noorden.
Gas en licht zijn duurder dan ooit. Met de winter voor de boeg vreest het Rijk dat veel mensen financieel in de knel komen. Daarom werd eerder dit jaar de btw op gas en elektriciteit verlaagd. Later kwam daar de energietoeslag bovenop. Aanvankelijk ging het om een subsidie van 800 euro, maar per 1 juli is deze bijdrage verhoogd naar 1300 euro. Weliswaar moeten de Drentse colleges nog een besluit nemen over de laatste 500 euro. De uitbetaling van de energietoeslag verloopt via de gemeenten.
Alle 344 gemeenten van Nederland moeten hiervoor hun eigen beleid maken. Dat levert lokaal verschillen op. In Coevorden en Midden-Drenthe krijgen huishoudens het bedrag in een keer overgemaakt, in Assen, Aa en Hunze en Tynaarlo kregen minima de eerste 800 euro in vier termijnen van 200 euro op hun bankrekening. Meppel verdeelt de uitbetaling op zijn beurt in twee keer 400 euro.
‘Sommigen weten niet eens dat ze er recht op hebben’
Maar niet iedereen vraagt de energietoeslag aan. „Sommige mensen hebben niet eens door dat zij er aanspraak op kunnen maken”, zegt Martijn Boer, initiatiefnemer van De VoorzieningenWijzer, een website die orde schept in het soms onoverzichtelijke woud van toeslagen en subsidies. En mensen die wél weten dat zij 1300 euro kunnen krijgen, struikelen volgens hem nog weleens over het papierwerk.
Enkele Drentse gemeenten geven aan dat burgers soms wantrouwend zijn en daarom geen subsidie aanvragen. Het bereiken van minimahuishoudens, degenen die hulp het hardst nodig hebben, blijft daarom lastig, erkent Boer. Landelijk gezien is de ‘onderbenutting’ van financiële ruggensteuntjes volgens hem zo’n tien procent. „Soms is er sprake van schaamte. Mensen deinzen ervoor terug om inzage te geven in hun financiële situatie.”
Een lastig te bereiken groep is die van de ‘werkende armen’: mensen die een baan hebben, maar niet veel verdienen. Anders dan inwoners met een gemeentelijke uitkering, van wie het inkomen bekend is en die de energietoeslag automatisch overgemaakt krijgen, staat deze groep niet op de radar van de gemeente. Deze minima moeten zelf de aanvraag indienen en weten soms niet eens dat ze recht hebben op de energietoeslag.
Dat deze mensen ‘zoek zijn’ is zorgelijk, vindt Boer van De VoorzieningenWijzer. „Gemeenten moeten zich blijven inzetten om hen te informeren en waar nodig ondersteuning bieden bij de aanvraag. En gelukkig zetten steeds meer gemeenten daar ook op in. Met alleen een website kom je er niet.” Maar ook de politiek roert zich meer en meer. Zo wil Assen Centraal, coalitiepartij in de Drentse hoofdstad, van het Asser college weten hoe de minimadoelgroep beter bereikt kan worden.
En dat terwijl Drentse gemeenten helemaal niet onwelwillend zijn: vrijwel elke gemeente geeft expliciet aan dat minima hulp kunnen krijgen bij het aanvragen van de energietoeslag.