Henk Kamp had te weinig en gebrekkige informatie om daadwerkelijk in te kunnen grijpen in de Groningse gaswinning na de beving in Huizinge in 2012.
Dat kwam vrijdagmiddag naar voren bij het verhoor onder ede van de toenmalig minister van Economische Zaken (2012-2017). En dan kreeg Kamp ook nog niet alle relevante informatie van zijn topambtenaren, zoals dat de gaswinning in 2013 terug kon worden geschroefd zonder de leveringszekerheid in gevaar te brengen naar ongeveer 27 miljard kuub.
In dat jaar werd een recordhoeveelheid van bijna 54 miljard kuub uit Groningen gewonnen. ,,Pijnlijk”, zei Kamp die verder stoïcijns antwoord gaf op de vragen van de enquêtecommissie. Achteraf bezien, zo vertelde Kamp, was er in 2013 trouwens wel meer gas gewonnen door GasTerra dan noodzakelijk. En dan ook nog bewust. Terwijl Kamp juist aan iedereen - onder meer aan de Tweede Kamer - vertelde dat het noodzakelijk was vanwege een koude winter, ging het om extra geld verdienen. Een ongewenste situatie, volgens Kamp die daar ,,wel een rotgevoel over” had.
Nieuwsbrief Naschokken
Wil je op de hoogte blijven van de parlementaire enquête? Schrijf je dan in voor onze DVHN-nieuwsbrief. Klik op deze link om je aan te melden.
Geld was echter nooit de drijvende kracht, bezwoer Kamp. Maar tegelijkertijd speelde dat wel degelijk een voorname rol, zei hij. ,,De drijvende kracht waren veiligheid en leveringszekerheid. De financiële gevolgen waren belangrijk en werden meegewogen in het kabinet.”
Onverstoorbaar
Dat hij als verantwoordelijk minister uiteindelijk niet besloot tot het verlagen van de gasproductie, waarop Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vanwege de veiligheid op aandrong, had volgens Kamp te maken met kennisachterstand. Hij zei in het begin veel verschillende dingen te horen die hij zelf met elkaar ,,in verband moest brengen om conclusies te kunnen trekken”. Ook van de alarmerende informatie van SodM was hij - net zoals zijn topambtenaren en minister Jeroen Dijsselbloem - niet overtuigd. Voorzorgsprincipe of niet, maar Kamp wilde niet beslissen op basis van ‘onvoldragen informatie’. ,,Er zijn meningen. Adviezen. Maar uiteindelijk is er één iemand die de harde beslissing moet nemen. Dat is een vak”, klonk het onverstoorbaar.
Dat hij begin 2014 te maken kreeg met een woedende menigte Groningers en toenmalig burgemeester Albert Rodenboog de ME wilde inzetten, snapte de oud-minister wel. Volgens hem kwam die woede bij de inwoners van Groningen vandaan omdat ze hadden ,,gekeken naar de feiten [aardbevingen] en de resultaten [meer gaswinning]”.
Opmerkelijk genoeg zei Kamp onder meer dat er in 2013 minder bevingen waren geweest dan in 2012, iets wat aantoonbaar onjuist is. Ook vertelde de oud-bewindspersoon koeltjes tijdens zijn verhoor dat ,,bevingen van minder dan 2,5 op de schaal van Richter niet of nauwelijks zijn te voelen”. Terwijl in de nacht van donderdag op vrijdag - nog geen twaalf uur voor het verhoor met Kamp - nog een aardbeving van 2,3 plaatsvond bij Uithuizen waar veel mensen van zijn geschrokken.
'Verlaging aderlating voor begroting'
De aardgasbaten uit Groningen waren vrijwel nooit leidend, maar wel uitzonderlijk belangrijk. Dat zei oud-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem tijdens zijn verhoor. In 2014 grijpt Dijsselbloem in als Kamp de winning wil verlagen tot 40 miljard kuub. Onacceptabel, mailt de minister van Financiën vanwege de ,,grote impact op de begroting”. Dijsselbloem wil en kan Kamps voorstel vanwege de forse bezuinigingen in die periode niet steunen. ,,Een geleide verlaging is al een aderlating voor de begroting”, reageert de PvdA-minister. Uiteindelijk wordt er 42,5 miljard kuub gewonnen.
