Rinse Bleeker bij stadion De Oude Meerdijk van FC Emmen. ,,Je leven kan zomaar ineens op de kop komen te staan.’’ Foto: Boudewijn Benting
Als nuchtere Friese oud-kaatser tussen al net zo nuchtere Drentse voetbalmensen voelt Rinse Bleeker (56) zich al een jaar helemaal op zijn plek. Helder, open, eerlijk. Al is er één onderwerp waarover de ambitieuze directeur van FC Emmen doorgaans niet te veel zegt: het plotselinge verlies van zijn partner, nu drie jaar geleden. ,,Het hoort bij mij en dat zal altijd zo blijven.’’
Ze konden het ook niet helpen, de twee verslaggevers van de podcast Radio Meerdijk die Rinse Bleeker in augustus vorig jaar, kort na zijn aantreden, interviewden. Ze wisten het simpelweg niet, hij had het immers niet aan de grote klok gehangen. Dus toen de nieuwe algemeen directeur van FC Emmen tijdens de uitzending een opmerking maakte in de trant van ,,Je kunt de loop der dingen in het leven niet voorspellen, dat heb ik inmiddels wel geleerd”, vroegen de interviewers er niet op door.
Het was een zakelijk gesprek. Het ging over FC Emmen, de club waar de Fries op 1 juli 2023 in dienst was getreden en waar het vanaf zijn eerste werkdag rommelde. Bleeker moest een technisch manager ontslaan, de clubvoorzitter stapte op en er was een gerucht over zwart geld binnen de zojuist naar de eerste divisie gedegradeerde Drentse club. En of dat allemaal niet genoeg was: er was een speler aangetrokken die een veroordeelde zedendelinquent bleek te zijn.
Daar ging het over, daar gaf de voormalig topkaatser antwoord op. Helder, open. ,,Eerlijk en transparant communiceren, zaken niet onnodig ingewikkeld maken’’, zegt Bleeker. ,,Noem dat maar Friese nuchterheid. Ik geloof dat ze dat hier wel kunnen waarderen. Ze zijn niet zo snel in paniek. Dat past wel bij mij.’’
Sinds zijn overstap van Sportstad Heerenveen – hij werkte er vijftien jaar, vanaf 2015 als algemeen directeur – naar het Drentse voetbalbedrijf, rijdt Rinse Bleeker bijna elke dag op en neer tussen zijn woonplaats Tytsjerk en Emmen. Meer dan 100 kilometer heen en ook weer terug. ,,Ik vind autorijden niet erg. Je kunt even ‘landen’ na een lange werkdag. Even nadenken, de boel laten bezinken.’’
10 mei 2021
Daar zit ook een andere kant aan. Onderweg ontkomt hij er niet aan dat zijn gedachten afdwalen naar het meest bepalende moment in zijn leven. De datum van 10 mei 2021 zal nooit meer uit zijn geheugen verdwijnen. Het was de dag dat hij zijn vriendin Ellen Sjoerdsma bij thuiskomst vanuit zijn werk, toen nog in Heerenveen, levenloos aantrof. Ze was 48, overleden aan een hartstilstand, totaal onverwacht. Bijna 25 jaar waren ze samen, bewust kinderloos.
Rinse Bleeker neemt een slok koffie en zegt: ,,We hebben alles samen meegemaakt en dan ineens valt dat weg. Dat is zo onvoorstelbaar ingrijpend. Ellen was een positief persoon; gezond, fit, sportief. Alles wat je maar kunt bedenken van iemand van wie men dan zegt: ‘Hoe is het mogelijk dat zoiets juist haar overkomt’.’’
,,Ik kan er heel goed over praten maar loop er niet mee te koop. Hier in Emmen is het eigenlijk nog nooit ter sprake gekomen. Maar als iemand me ernaar vraagt draai ik er ook niet omheen.’’
Rinse Bleeker: ,,FC Emmen leeft, dat voel je aan alles.'' Foto: Boudewijn Benting
Twee werelden
Hij ontkwam er onlangs niet aan dat zijn twee werelden voor even samenkwamen. Uitgerekend op 10 mei wachtte FC Emmen een allesbeslissende thuiswedstrijd tegen De Graafschap. Alleen bij een overwinning zou de club zich plaatsen voor de play-offs om promotie naar de eredivisie. De algemeen directeur kon die vrijdag niet ontbreken.
,,Het was een hele bijzondere, eigenaardige dag’’, zegt Bleeker. ,,In voorgaande jaren ging ik op 10 mei nooit aan het werk, maar deze keer kon het niet anders. ‘s Ochtends ben ik naar Ellens graf in Berltsum gegaan en daarna heb ik koffie gedronken met haar familie. Daarna moest de knop om en dat kan ik dan ook. ‘s Avonds wonnen we en bereikten we de nacompetitie. Daar kan ik dan ook wel weer van genieten. Over mixed emotions gesproken…’’
Zodra hij die 10de mei een voet over de drempel zette in stadion De Oude Meerdijk, werd Rinse Bleeker als vanzelf opgezogen door zijn werkzaamheden. Dat voelde goed, vergelijkbaar met drie jaar eerder, toen hij vrij snel zijn werk weer oppakte bij Sportstad Heerenveen. ,,Achteraf was dat destijds misschien iets te snel, maar het past ook wel weer bij mij. Ik ben van nature nuchter, rationeel. Niet een man die vanuit de emotie handelt. Ik wil de controle houden.’’
Geen vlucht
Dat hij vorig jaar zomer Sportstad Heerenveen verruilde voor FC Emmen moet dan ook niet als een vlucht worden beschouwd. Al voordat Ellen stierf, had Bleeker soms het gevoel dat hij aan iets anders toe was. Het directeurschap van een betaald voetbalorganisatie was niet iets wat hij ambieerde, het kwam simpelweg op zijn pad. FC Emmen vroeg hem en hij zei ja.
Iets van ironie is er wel: wie de jonge Rinse Bleeker in actie had gezien op het voetbalveld, had de link nooit gelegd. Hij lacht. ,,Ik kon er niet veel van. Het was mijn sport eigenlijk niet. Ik was vrij lang, kon redelijk koppen en was snel. Maar technisch was het niks. Ik moest het van mijn fysiek hebben.’’
Rinse Bleeker, algemeen directeur van FC Emmen, bij stadion De Oude Meerdijk. Foto: Boudewijn Benting
Hij schopte het tot het eerste elftal van vv Tzummarum, het dorp waar hij als jongste in een gezin met drie kinderen opgroeide. Broer Gerlof was de oudste, dan kwam zus Neeltje en in 1967 volgde Rinse. Vader Jelle (overleden in 1998) werkte bij de gemeente. Samen met moeder Tet (vorig jaar overleden) bestierde hij de sportkantine in het dorp. ,,Ze leefden voor de kantine.’’
De jongste van het gezin was altijd met sport bezig. Rinse Bleeker was atletisch gebouwd, sterk. Tzummarum is meer een kaatsdorp dan een voetbaldorp, dat was zijn geluk. Hij werd door het spel met het kleine balletje gegrepen, al kwam het succes niet meteen. ,,Ik was wat onbehouwen. Soms ook wat te wild en te gek.’’
Vier keer PC-winnaar
Hij leerde snel. In 1991 won hij de PC in Franeker, de belangrijkste kaatswedstrijd van het jaar. Samen met zijn vaste maten Erik Seerden en Thomas van der Meer herhaalde hij dat in 1992 en 1993. In 1992 werd Bleeker, die altijd een leidersrol vervulde en voorin het perk stond, tot PC-koning uitgeroepen – de grootste individuele eer die een kaatser te beurt kan vallen. In 1997, hij was bijna 30, won hij de PC voor een vierde en laatste keer, nu in de rol van mentor in een partuur met de jonge Pieter van Tuinen en Chris Wassenaar.
Ruim een kwart eeuw nadien moet Rinse Bleeker regelmatig glimlachen om de verwonderde blikken, als hij in zijn Drentse werkomgeving probeert uit te leggen wat kaatsen is. ,,Het is in Emmen echt abracadabra. Als ik vertel dat ik kaatser ben geweest, zeggen ze: ‘Nou, mooi voor je’.’’ Luide lach. ,,Ze snappen niet dat het zo groot kan zijn. Maar als ik dan beelden laat zien van de PC, met tienduizend mensen op de tribune, vinden ze het ook wel weer prachtig.’’
Rinse Bleeker (links) als kaatser in actie tijdens een hoofdklassewedstrijd in Pingjum op 3 september 2000. Rechts Thomas van der Meer, met wie hij tussen 1991 en 1993 driemaal de PC won. Foto: PAUL JANSSEN
Rollercoaster in eerste seizoen
Hij tekende een jaar geleden een contract voor drie jaar bij FC Emmen. Inmiddels voelt Bleeker zich zo thuis in zuidoost Drenthe, dat hij hardop uitspreekt graag langer bij de club te blijven. Er is in zijn eerste seizoen veel gebeurd en er is nog zoveel te doen.
,,Het is verfrissend om ergens anders te werken’’, weet hij. ,,De voetbalwereld is heel anders dan ik gewend was bij Sportstad. Een hoop gebeurt ‘op de emotie’. Winst of verlies bepaalt de sfeer; een bal op de binnen- of buitenkant van de paal. Dat heeft me niet verrast, maar ik maak het nu voor het eerst van dichtbij mee en ben degene die het moet managen. Dat is hartstikke leuk. Ik vind het mooi om de club te vertegenwoordigen, om zichtbaar te zijn.’’
Neem alleen al het op 25 mei – na een nederlaag in de play-offs tegen NAC – beëindigde seizoen in de eerste divisie. Bleeker: ,,Voor de winterstop stond Emmen derde. Daarna haalden we maar een punt uit negen wedstrijden en stonden we twaalfde. Als directeur moet je dan soms harde beslissingen nemen. Ik heb een trainer moeten ontslaan [Fred Grim, red.]. Dat is vervelend, maar het belang van de club staat voorop.’’
Wat hij allemaal voor zijn kiezen krijgt? In het kort: Rinse Bleeker beijvert zich – met anderen – voor een nieuw stadion. Pure noodzaak, weet de Fries, wil FC Emmen op den duur uitgroeien tot een stabiele eredivisieclub. Komend seizoen gaat Emmen van start met vrouwenvoetbal en onlangs hebben Bleeker en de zijnen een nieuwe hoofdsponsor weten te strikken. En oh ja: de club moet ook nog op zoek naar een nieuwe trainer.
Sportinstructeur in het leger
Een hele omslag voor een jongen die ooit op het CIOS begon, daarna sportinstructeur in het leger werd (bij de Koninklijke Marechaussee) en die na het opheffen van de dienstplicht plotseling in de ‘burgermaatschappij’ aan de slag moest. ,,Die legerstructuur paste wel bij me: korte zinnen en duidelijke opdrachten. Ik ben een vrij direct persoon, vroeger nog veel meer dan nu.’’
In 1994 werd hij manager van sportcentrum Bloemketerp in Franeker. In 2008, Bleeker werkte inmiddels als sportconsulent bij Sport Friesland, haalde Tjisse Wallendal – de toenmalige directeur van Sportstad Heerenveen en net als hij oud-kaatser – hem naar Heerenveen.
Oud-directeur Rinse Bleeker van Sportstad Heerenveen. Foto: Niels de Vries
Als directeur van Sportstad zat Rinse Bleeker dikwijls tegenover vertegenwoordigers van buurman SC Heerenveen. En om de cirkel rond te maken: onlangs mocht hij samen met zijn medebestuurders en vertegenwoordigers van de gemeente Emmen op uitnodiging van Cambuur – de club waarmee de geboren Tzummarumer van jongs af nog net iets meer heeft dan met die andere Friese bvo – een kijkje nemen bij de bouw van het nieuwe Cambuurstadion. ,,Dat was heel inspirerend.’’
Als alles goed gaat is Emmen de komende twee jaar zijn werkgebied. Het liefst blijft hij dus nog wat langer. ,,Het hangt van een hoop dingen af: kunnen we verder bouwen? De club leeft, dat voel je aan alles. De mensen zijn trots om erbij te horen, je ziet steeds meer kinderen in Emmen-shirts lopen. Het moet nu gebeuren, we moeten doorpakken. Een boel clubs die pas op de plaats hebben gemaakt, zijn er al niet meer. Dat mag ons niet gebeuren, volle kracht vooruit. Al heb ik één ding geleerd: je moet je alleen druk maken om dingen waarop je invloed hebt.’’
‘Het leven kan zomaar op de kop komen te staan’
Juist dat laatste was het bruggetje dat hij naar zijn eigen situatie sloeg, tijdens die podcast in augustus vorig jaar. ,,Je leven kan zomaar ineens op de kop komen te staan’’, weet Bleeker nu.
Hij heeft inmiddels een nieuwe relatie maar woont nog altijd alleen, in het huis in Tytsjerk dat hij met Ellen uitkoos en inrichtte. Haar foto’s hangen aan de muur, haar spullen staan er nog. Elk weekeinde bezoekt hij haar graf. En waar het een tijdlang moeilijk was om thuis te komen in een stil en leeg huis, heeft Rinse Bleeker gemerkt dat zelfs dat went – voor zover het onbevattelijke ooit wennen kan.
Nadenkend: ,,Ik heb de afgelopen drie jaar een heleboel clichés gehoord en ze kloppen allemaal. Het krijgt een plekje, zegt men dan en dat is ook zo. Het gemis blijft, maar het wordt anders. Natuurlijk heb ik een heleboel verdriet gehad, in het begin sliep ik heel onrustig, maar ik geloof niet dat het in mij zit om een depressie te krijgen. Ik geloof ook niet dat het overlijden van Ellen me echt heeft veranderd, in elk geval ben ik niet anders gaan leven.’’
,,Eerst was het elke seconde van de dag bij me. Dan komt er zomaar ineens een moment dat je er een paar uur niet aan hebt gedacht. Dan voel je je 10 kilo lichter. Maar het komt altijd terug. Ik rijd van Emmen naar huis en Ellen is meteen weer in mijn gedachten. Het hoort bij mij en dat zal altijd zo blijven. Ik probeer terug te kijken op de mooie tijd die we gehad hebben. Dat lukt niet altijd, maar ik doe wel m’n best.’’
