Gasunie wil 'nette afronding' van stikstofinstallatie Groningen. Foto: ANP
Het conflict over de bouw van de stikstoffabriek in Zuidbroek is een beschamende vertoning. Tijdens de grootste energiecrisis ooit, is het de Amerikaanse hoofdaannemer Air Products en partner Ballast Nedam gelukt hun ruzie compleet uit de hand te laten lopen. De slechte samenwerking leidt tot een breuk. Daardoor is de opening van de stikstoffabriek voor onbepaalde tijd vertraagd.
Voor Groningen staat er heel wat op het spel. Hoe eerder de stikstoffabriek klaar is, des te eerder er mogelijk volledig kan worden gestopt met gaswinning in Groningen. De fabriek die volgens opdrachtgever Gasunie bijna klaar is, maakt geïmporteerd gas met stikstof geschikt voor het Nederlandse net. De fabriek had eind 2022 opgeleverd moeten zijn.
Het grote belang van Groningen, dat iedere dag dealt met de gevolgen van de gaswinning, is genoeg reden om de politieke druk op te voeren. Zeker nu arbitrage door de rechter niet heeft geholpen. Air Products en Ballast Nedam blijven bakkeleien over de extra kosten en de kwaliteit van het werk. Het gaat om twee partijen die ooit toenadering tot elkaar hebben gezocht. Van een gedwongen samenwerking bij dit grote project was geen sprake. Toch bleek al vanaf het begin dat het geen gelukkig huwelijk was.
Dat zag ook Gasunie. Voordat Air Products en Ballast Nedam bij de rechter belandden, heeft het bedrijf bemiddeld. Gasunie dacht niet: laat ze het maar uitvechten, maar tastte zelf in de buidel om het conflict vlot te trekken. Dat lukte niet waarna achter gesloten deuren de rechter er uiteindelijk toch aan te pas moest komen. Inmiddels praat Air Products met nieuwe partijen.
Op 16 januari presenteert de hoofdaannemer een plan en kijkt Gasunie of de uitvoering daarvan realistisch is. In 2018 begrootte het Rijk de kosten van de stikstoffabriek op 500 miljoen euro. Opdrachtgever GasUnie durft niet te zeggen hoe hoog de rekening zal zijn door alle vertragingen en ruzies bij de bouw.
Voor de gasregio is niet het geld maar stopzetting van de gaswinning het belangrijkste. Deze soap in Zuidbroek draagt niet bij tot de grote behoefte aan veiligheid in Groningen.