Hulpdiensten aan de Holtstek. Foto: 112 Groningen/ Patrick Wind
De 31-jarige Palestijn Radwan M. wil op klaarlichte dag geld stelen uit het huis van Fenny (70) in Groningen en steekt haar zonder pardon neer. ,,Het is de schuld van de staat. Hoe moet een asielzoeker aan geld komen?’’
Het lijkt een geplande actie van de vluchteling, wiens asielaanvraag is afgewezen. Op 30 januari vorig jaar bekijkt hij het rijtje huizen aan de Holtstek in Groningen, vlakbij de slaapboot voor dak- en thuislozen in het Eemskanaal waar hij al een paar dagen de nacht doorbrengt.
Het huis van de 70-jarige Fenny lijkt een makkelijk doelwit. ,,De bewoonster is op leeftijd. En het huis ziet er mooi en rijk uit’’, vertelt hij de rechters. Hij dacht een nachtje na over zijn plan en ging de volgende middag over tot actie.
Hij belt aan. Fenny doet open, hij pakt een mes, dat hij verstopt had in de mouw van zijn jas, en steekt de kwieke pensionado in de buik. ,,Ze begon te gillen en ik raakte in paniek’’, vertelt de man dinsdag op de rechtbank in Zwolle via een tolk. Twee buurtbewoners komen op het gegil van hun buurvrouw af en zien de vermoedelijke dader.
De asielzoeker loopt weg, laat het mes en zijn tas met zijn papieren achter in de hal. Niet veel later meldt hij zichzelf op het politiebureau aan de Rademarkt, wetend dat zijn identiteit makkelijk te achterhalen is. ,,Ik ben gezien en mijn papieren zijn achtergebleven.’’
Fenny bezwijkt na een week vol pijn, operaties en angst in het ziekenhuis aan haar verwondingen.
Man wilde direct toesteken
Haar belager doet voorkomen dat het allemaal niet de bedoeling was en dat hij spijt heeft van zijn daad. De rechter haalt echter aan wat hij verklaarde bij de politie: Hij wilde direct toesteken in de hoop dat ze bewusteloos zou raken zodat hij zijn gang kon gaan.
In het Pieter Baancentrum, waar hij is onderzocht, wijst hij onomwonden naar de Nederlandse overheid als schuldige. ,,Jullie verwachten dingen van asielzoekers die niet kunnen. Jullie zetten ze op straat. Hoe moet je aan geld komen als je hier niet mag blijven? Nee, het is niet erg dat de vrouw dood is gegaan. Dit is haar lot, de schuld van de staat.’’
De deskundigen noemen de verdachte koel en berekenend, zonder geweten. Ze zien geen ernstig psychiatrisch ziektebeeld. Hij is volgens hen volledig toerekeningsvatbaar, dus verantwoordelijk voor wat hij heeft gedaan. Ze achten de kans op herhaling groot. Eerder verbleef de man lange tijd in Zweden, waar hij met criminele activiteiten in zijn onderhoud voorzag.
Sociale vrouw geliefd bij familie, vrienden en buren
De broer van het slachtoffer vertelt hoe actief Fenny was, volop in het leven stond en hoe geliefd de sociale vrouw was bij familie, vrienden en buren. Na veertig jaar trouwe dienst voor de gemeente Groningen genoot ze volop van haar pensioen. Ze zou kort na de aanval op haar leven, een jaar geleden nu, op vakantie gaan naar Bali met een vriendin. Een dochter van de broer vertelt hoe zeer haar geliefde tante wordt gemist.
De verdachte reageert: ,,Ik heb een moeilijk leven gehad, ben alles kwijtgeraakt en heb niemand meer.’’ De rechter bijt hem toe: ,,Het gaat nu even niet om u. Beseft u wel hoe erg het is wat u heeft aangericht?’’
Volgens de officier van justitie heeft verdachte willens en wetens zijn slachtoffer gestoken met een groot mes, met grote kans op fataal letsel. Hij heeft zich volgens haar schuldig gemaakt aan gekwalificeerde doodslag. Met opzet dus, om diefstal te verhullen.
‘Spijt? Loze woorden’
De spijtbetuigingen van de verdachte noemt ze ‘loze woorden’. ,,Spijt en schuldgevoelens ontbreken. Hij stelt zichzelf voorop. Mevrouw had geen schijn van kans en heeft doodsangsten uitgestaan.’’ Omdat hij volledig toerekeningsvatbaar is eist ze een lange gevangenisstraf: 18 jaar.
De advocaat van de Palestijn zegt dat er geen opzet in het spel was en pleit voor een lagere celstraf. Hij wijst erop dat de man is opgegroeid in het oorlogsgebied Gaza, een moeilijke jeugd heeft gehad en dat dat zijn gebrek aan empathie verklaart.
Meerdere bewoners van de Holtstek wonen de zitting bij en zijn ontzet over de man die hun geliefde buurvrouw ombracht. ,,Wat een gewetenloze man, schokkend’’, zegt een van hen, terwijl hij hoofdschuddend de rechtszaal verlaat. ,,Zo iemand loopt zomaar in je straat rond en richt zoveel ellende aan. Arme Fenny. Echt vreselijk.’’