De Nederlandse Staat moet de NAM en haar aandeelhouders Shell en ExxonMobil een speciale financiële heffing opleggen die ten goede komt aan de Groningers.
Dit voorstel van de PvdA in de Tweede Kamer wordt instemmend begroet door 71 procent van Nederlanders. Dat blijkt uit een opiniepeiling van Maurice de Hond. De speciale belastingheffing waar de PvdA voor pleit is een stok achter de deur die wordt gebruikt als 'de olies' onvoldoende bijdragen aan de kosten die Groningers maken om uit de gasellende te komen.
Maurice de Hond vroeg 4000 kiesgerechtigden naar hun mening. Een duidelijke minderheid van 15 procent ziet een heffing niet zitten. Geen mening heeft 14 procent. Van de VVD kiezers is 45 procent voor en 41 procent tegen een heffing. Grootste voorstanders zijn de PvdA (96-4) en GroenLinks kiezers (92-5). Het onderzoek werd in opdracht uitgevoerd door de PvdA. ,,We wilden weten hoe het publiek denkt over ons voorstel’’, zegt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer.
Behoorlijk gepikeerd
Nijboer was tijdens de behandeling van de nieuwe Tijdelijke Wet Groningen behoorlijk gepikeerd toen een vergoeding van de funderingsschade aan de orde kwam. Minister Bas van ’t Wout (Economische Zaken en Klimaat) zei dat de NAM niet bereid is Groningen hierin financieel tegemoet te komen. Hij vindt het echter te vroeg om de NAM aan te pakken met een extra belastingheffing.
Eigenaren van panden met funderingsschade moeten zware procedurele gevechten leveren om een vergoeding te krijgen. Wetenschappers en juristen van oliemaatschappijen, overheid en gedupeerden discussiëren over de oorzaak en de aansprakelijkheid voor schade onder de grond. In plaats van bevingsschade worden scheuren in de fundering vaak gezien als zettingsschade.
Nijboer: ,,Ik ga serieus werk maken van deze heffing. De manier waarop Shell en ExxonMobil na Groningen als wingewest te hebben gebruikt, onze provincie willen achterlaten is ongekend. Ze trekken hun handen ervan af en sturen een leger juristen naar Den Haag om onder de rekening uit te komen.’’
De PvdA’er wijst op de afrekening van de zogeheten stuwmeerregeling. Dat was een regeling waarmee zonder ellenlange procedures een inhaalslag werd gemaakt bij de schadeafhandeling. De NAM bedong bij toenmalig minister Eric Wiebes dat een fors deel van die rekening bij de Staat terecht kwam. Eerder dwong de NAM in de aanloop naar een akkoord over de versnelde afbouw van de gaswinning en de verdeling van de opbrengst, een voorschot af van 90 miljoen euro.
,,De maat is wat mij betreft meer dan vol’’, zegt Nijboer. ,,Nu ze zo met ons omgaan, ga ik proberen een meerderheid van het parlement achter een speciale heffing te krijgen. Nederlanders zijn in meerderheid al overtuigd, nu de regeringspartijen nog.’’
‘Gesprek met minister afwachten’
Als het om een speciale heffing gaat, onthoudt de NAM zich van commentaar. Over een extra bijdrage voor herstel van funderingsschade zegt een NAM-woordvoerder: ,,Minister Van ’t Wout heeft vorige week in het Kamerdebat aangegeven hierover met de NAM in gesprek te willen gaan. We wachten dat gesprek eerst even af.’’ De NAM houdt de Staat vooralsnog aan de gemaakte afspraak. ,,NAM vergoedt alle schade die verzoorzaakt wordt door aardbevingen ten gevolge van de gaswinning in Groningen, maar vanzelfsprekend is het wel van belang om dan vast te stellen of specifieke schade wel of niet ten gevolge van gaswinning is’’,aldus de woordvoerder.