Mark Harbers (minister van Infrastructuur en Waterstaat) en Vivianne Heijnen (staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat), tijdens het debat over de begroting. Foto: ANP/Bart Maat
De rijksoverheid vergoedt tekorten rond de verbouwing van de A10 in Amsterdam, een bedrag van om te beginnen 1,2 miljard euro. Groningen moet zelf de tegenvallers van Ring Zuid ophoesten, die zomaar kunnen oplopen tot 200 miljoen euro.
Tijdens Tweede Kamerdebatten over rijksinvesteringen in wegen en spoor stelden verschillende kamerleden maandag en woensdag kritische vragen over waarom er meer geld naar de Randstad gaat dan naar de rest van Nederland. Zo gaat er uit een pot van 7,5 miljard euro voor meer dan 4 miljard naar projecten rond Amsterdam: van het Zuidasdok tot een nieuwe Noord-Zuidlijn naar Schiphol. Minder dan 5 procent van het totaalbedrag komt in het Noorden terecht.
‘Zuidasdok voor hele land’
SGP-Kamerlid Chris Stoffer vroeg minister Mark Harbers waarop de verdeling tussen Rijk en regio is gebaseerd. Hij noemde het voorbeeld van Groningen, dat de tegenvallers voor de Ring Zuid zelf moet ophoesten. Daardoor heeft de provincie voorlopig niet genoeg geld voor verdubbeling van de autoweg N33 naar Eemshaven, de spoorlijn naar Duitsland en de nieuwe lijn Veendam-Stadskanaal.
Volgens Harbers is dat omdat een project zoals Zuidasdok in Amsterdam ook van belang is voor de rest van het land. Het Zuidasdok is een grote spoor-bouwput aan de zuidkant van Amsterdam. ,,De investering daar is uiteindelijk ook nodig om intercity’s zoals in de toekomst de Lelylijn naar Noord-Nederland een grotere impuls te geven’’, zei de minister.
Harbers vindt dat het best meevalt met de scheve verdeling van het rijksgeld. Weliswaar landt meer dan 65 procent van het geld in de Randstad. Maar er gaat ook veel geld naar de regio Eindhoven, benadrukt Harbers. ,,Die gebieden zijn nu eenmaal al dichtbevolkt waardoor we tegen grenzen aanlopen. Waar je in de regio soms met een kleiner bedrag verbetering in de doorstroming kan bereiken, heb je in de verstedelijkte gebieden veel grotere investeringen nodig.’’
Mark Harbers en Vivianne Heijnen, respectievelijk minister en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. Foto: Bart Maat|ANP
‘Moest wel even slikken’
Ook staatssecretaris Vivianne Heijnen, verantwoordelijk voor het railverkeer, verdedigt de grote investeringen in de Randstad. ,,Ik moest zelf ook wel even slikken toen ik het hoge bedrag voor de Noord-Zuidlijn en het Zuidasdok zag, maar dat is ook nodig voor de bereikbaarheid van de rest van het land.’’
Dat Groningen geen extra rijksbijdrage voor de Ring Zuid krijgt, komt ook doordat er in het verleden afspraken over gemaakt zijn. Groningen kreeg miljoenen omdat de Zuiderzeelijn niet doorging en moest dat in projecten zoals de Ring Zuid steken. Afgelopen zomer heeft Johan Remkes nog een onderzoek naar de tegenvallers bij de zuidelijke ringweg geleid. Daaruit bleek dat het Rijk op zich in zijn recht staat om dit keer niet te betalen, omdat die afspraken in het verleden nu eenmaal zijn afgesproken.
Niet slim gelobbyd
In de Haagse wandelgangen is onder kamerleden te horen dat het Noorden destijds niet slim gelobbyd heeft over deze miljoenentekorten. Als Groningen geweigerd had de tegenvallers zelf op te hoesten had het Rijk wel gemoeten, want het is immers een rijksweg.
Via een omweg probeert de regio nu toch nog miljoenen los te peuteren voor de verdubbeling van de N33 en de regionale treinlijnen, zoals het spoorknelpunt tussen Zwolle en Meppel en de Nedersaksenlijn. Een brede coalitie van partijen onder aanvoering van de regeringsfracties diende er woensdag weer moties over in. Of de bewindslieden Harbers en Heijnen ook echt met geld voor die projecten over de brug gaan komen, moet later deze week blijken.
