IMG-topman Bas Kortmann wil ook schade in en rond de aardbevingsregio kunnen vergoeden als niet vast staat dat die volledig en rechtstreeks is te wijten aan de gaswinning. Foto: DvhN
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) wil ook schade kunnen vergoeden aan huizen in en rond aardbevingsgebied waar de deskundigen het niet eens zijn over de vraag of die volledig valt toe te schrijven aan de gaswinning.
Het IMG heeft bij het rijk gepleit voor een ‘discretionaire bevoegdheid’ om in zulke gevallen toch geld uit te kunnen keren. Dat stelde bestuursvoorzitter Bas Kortmann woensdag bij een presentatie voor de Groninger Staten. Het instituut kan dat nu niet omdat het alleen schade mag vergoeden die direct en volledig verband houdt met mijnbouw. Claims waarvoor dat niet geldt moet het afwijzen.
Scheve situaties bij schadeafhandeling ‘niet acceptabel’
Dat leidt volgens Kortmann vaak tot scheve situaties. Zo komt het regelmatig voor dat adviseurs bij identieke woningen in dezelfde straat oordelen dat de ene wel aardbevingsschade heeft maar de andere niet. Of dat op grond van hersteladvies wel aardbevingsschade aan het huis wordt vergoed, maar niet aan de fundering. ‘Niet acceptabel’, aldus de IMG-baas.
Kortmann drong er al eerder bij de rijksoverheid op aan om zulke funderingsschade voortaan te vergoeden. Daar is volgens hem inmiddels alsnog een mouw aan gepast in de nieuwe gaswet, al weet hij nog niet hoeveel budget ‘Den Haag’ daar bij legt. Ondertussen moet er echter ook voor andere ‘maatschappelijke knelpunten’ in de aardbevingsregio een oplossing komen.
Dan gaat het onder meer ook over de 2.000 schadedossiers waarvan de afhandeling is opgeschort omdat de adviezen van de deskundigen elkaar tegen spreken. Plus nog eens 1500 gevallen rondom de directe aardbevingsregio, vooral in Noord-Drenthe en Zuidoost-Groningen, waar schade volgens analyses van TNO en de TU Delft geen rechtstreeks verband kan houden met de gaswinning.
Schadeherstel vraagt om vergelijkbare knelpuntenpot als versterking
Wettelijk mag het IMG alleen groen licht geven voor schadeherstel als de NAM daarvoor volledig verantwoordelijk valt te houden. Dat ligt anders voor versterkingswerkzaamheden: daarvoor heeft de Nationaal Coordinator Groningen een knelpuntenpot van 100 miljoen voor dossiers waarin de deskundigen niet tot een eenduidig advies komen. Zo’n fonds, gevuld door de Staat, is volgens Kortmann ook gerechtvaardigd voor schadeherstel.
Binnen zijn huidige bevoegdheden kan het IMG volgens Kortmann niet verder gaan dan een ‘overlastvergoeding’ van maximaal duizend euro als schade niet volledig valt vast te pinnen op de gaswinning. Eigenaren van huizen en gebouwen in en rond het aardbevingsgebied kunnen bovendien een beroep doen op de recent aangekondigde afkoopregeling.
Met deze nieuwe optie kunnen naar schatting 200.000 gedupeerden via een snelle en simpele procedure eenmalig maximaal vijfduizend euro krijgen. Tot dusver moeten ook de kleinere schadegevallen door hetzelfde dure beoordelingsproces als de complexe en omvangrijke dossiers. Met de nieuwe regeling hoopt het IMG meer onderzoeksgeld vrij te spelen voor de ingewikkelde zaken.
Mogelijk toch geld voor Drentse gedupeerden met ‘indirecte’ gassschade
Het instituut laat volgens Kortmann nog onderzoeken of het financieel verder kan gaan voor eigenaren met zware schade rondom de aardbevingsregio. TNO en TU Delft zeggen dat die onmogelijk door de aardgaswinning kan komen, maar ingenieursbureau Deltares kijkt nu of er toch een indirect verband is.
Vooral delen van Noord-Drenthe kampen met forse diepe bodemdaling ten gevolge van de gaswinning. Dat kan volgens Kortmann leiden tot daling van de grondwaterspiegel en dat kan wel degelijk schade aan huizen veroorzaken. Deltares brengt nu in kaart waar rondom de bevingsregio sprake is van grondwaterdaling door gaswinning.
IMG-topman: ‘Omgekeerde bewijstlast blijft overeind in bevingsregio’
Op die plekken blijft volgens Kortmann onverkort de ‘omgekeerde bewijslast’ gelden: eigenaren hoeven niet zelf aan te tonen dat hun schade door de gaswinning komt. Het IMG kreeg veel kritiek na de lancering van de nieuwe afkoopregeling: dat zou de bewijslast toch weer sluipenderwijs bij de gedupeerden leggen. Kortmann benadrukt dat dit zogeheten ‘bewijsvermoeden’ overal in de bevingsregio recht overeind blijft.
