Gasgedeputeerde Susan Top: 'Dit besluit rammelt gewoon' Foto: Provincie Groningen
Het Groninger gasveld staat nog een jaar op de waakvlam, maar hoe ver gaat de kraan nu precies open als de nood aan de man is? Op die vraag wil de aardbevingsregio nog voor deze winter duidelijkheid.
De provincie stapt daarvoor samen met alle tien gemeenten, de Veiligheidsregio Groningen en de beide waterschappen naar de Raad van State. Aangezien een beroepsprocedure bij dat rechtsorgaan echter al gauw een jaar in beslag neemt, spannen ze tegelijkertijd ook een kortgeding aan om sneller helderheid te krijgen.
Bij langdurige vorst gaat gaskraan misschien toch nog open
In oktober ging de gaskraan in Groningen na zestig jaar dicht. Maar het historische gasbesluit dat dit bekrachtigt, laat nog een kleine mogelijkheid open dat de winning wordt hervat bij dreigende gastekorten.
Alleen bij aanhoudende temperaturen onder de -6,5 graden Celsius kan de kraan weer open, maar hoever precies is gedeputeerde Susan Top niet helder.
Groningen tekende in het verleden wel vaker beroep aan tegen de gasbesluiten waarin het kabinet jaarlijks vastlegde hoeveel Gronings gas er mocht worden gewonnen. Een kortgeding is echter uitzonderlijk, erkent gedeputeerde Top.
Kortgeding voor snelle zekerheid, want hervatting is alleen deze winter nog mogelijk
,,Maar het is dan ook een uitzonderlijke situatie’’, verklaart ze. Alleen komende winter kan de waakvlam nog worden opgedraaid, volgend jaar gaat het Groninger veld definitief op slot.
Dus zetten provincie en gemeente nu extra druk op de ketel. Vijlbrief heeft nog tot het eind van de bezwaartermijn, op 8 november, om zijn gasbesluit aan te scherpen. Zo niet dan zet de regio haar juridische stappen door.
Hoe blij de overheden in het aardbevingsgebied op zich ook zijn met het eind van de gaswinning, de regels die de staatssecretaris daarbij stelt zijn ‘onduidelijk en tegenstrijdig’. ,,Dit besluit rammelt gewoon’’, stelt Top.
‘Staatssecretaris shopt in winningsscenario’s van de NAM, dat mag niet’
Normaliter maakt het kabinet voor zijn gasbesluit een keus uit de winningsstrategieën die de NAM daarvoor adviseert. ,,Maar in plaats daarvan shopt Vijlbrief nu als het ware uit de drie opties die de NAM aandraagt. Volgens de Mijnbouwwet kan dat eigenlijk niet.’’
Top noemt het ,,teleurstellend dat deze onzekerheid nu toch weer boven de markt blijft hangen.’’ Meer duidelijkheid is gewenst voor de Groningers en de veiligheid in het gebied. Onder meer is volgens de gedeputeerde niet helder hoeveel gasputten in het noodscenario open gaan, en waar.
,,Vijlbrief spreekt in zijn toelichting over vijf clusters, maar het gasbesluit zelf laat de mogelijkheid open dat ze alle elf open gaan. Dat is allemaal heel verwarrend. En wij denken dat die onzekerheid en die verwarring gewoon niet goed is.’’
Ook Groninger Bodem Beweging maakt de gang naar Raad van State
Eerder kondigde ook de Groninger Bodem Beweging al aan het gasbesluit aan te vechten bij de Raad van State. De kans dat het noodscenario deze winter in werking treedt, is volgens voorzitter Coert Fossen weliswaar heel klein (de GBB berekent het ‘voorzichtig’ op 0,04 procent).
Toch wil ook de GBB Vijlbriefs ‘achterdeurtje’ definitief dicht. Bovendien hoopt het actieplatform dat een uitspraak van de Raad van State zekerheid voor de toekomst geeft. Bij de komende Kamerverkiezingen in november kan het politieke landschap in Den Haag zodanig verandert dat hervatting van de gaswinning alsnog weer op de agenda komt.