Bij het AZC zijn poncho's uitgedeeld aan de vluchtelingen die buiten overnachten. Foto: Huisman Media
Het asielakkoord van het kabinet, waarin een tijdelijke beperking van gezinshereniging is opgenomen, kan rekenen op steun van een meerderheid in de Tweede Kamer, ook al zijn er twijfels over de juridische haalbaarheid van die nareis-beperking.
Dat werd donderdag duidelijk in een debat over de afspraken die het kabinet heeft gemaakt na de chaotische taferelen voor de poort van Ter Apel en het tekort aan opvangplekken voor asielzoekers.
Het buitenslapen bij Ter Apel wordt vanaf volgende week verboden, zo liet staatssecretaris Eric van der Burg weten. Tegen die tijd moeten asielzoekers die zich komen melden in Ter Apel een wachtnummer krijgen en worden ze vervolgens tijdelijk ondergebracht in de nieuwe locatie naast de kazerne in de Marnewaard bij Zoutkamp.
De rechtse oppositie drong aan op strengere maatregelen om de komst van asielzoekers te beperken. De linkse oppositie daarentegen vond het beleid juist veel te hard en eiste excuses van Van der Burg voor de buitenslapers en onhygiënische situatie bij Ter Apel. Die excuses kwamen er niet: de staatssecretaris stelde alleen dat ,,je deze situatie echt niet moet willen’’. Verder verwees hij vooral naar de vele gemeenten die noodopvang weigerden en de onmogelijkheid voor het kabinet om door te drukken.
Geen meerderheid voor asielstop
Tegen partijen zoals de PVV, Forum, JA21, BVNL en BBB die een asielstop willen, zei Van der Burg dat daar geen meerderheid voor is in Nederland. ,,Een ruime meerderheid vindt dat we mensen die asiel vragen hier moeten blijven ontvangen.’’
Maar er is wel een politieke meerderheid voor de beperking van de gezinshereniging, stelde Don Ceder van de ChristenUnie. Dat noemde hij als belangrijk argument voor zijn partij om met die beperking in te stemmen. Het kabinet wil gezinshereniging uitstellen voor statushouders die nog geen woning hebben. Dat zou de instroom met ongeveer driehonderd personen per week kunnen beperken.
Veel maatschappelijke organisaties stelden afgelopen weken al dat deze maatregel indruist tegen internationale verdragen en juridisch niet houdbaar is. Uit stukken die de staatssecretaris woensdagavond aan de Kamer stuurde blijkt dat ook ambtenaren van het ministerie van Justitie twijfelen of de maatregel standhoudt bij de rechter.
In de achterban van het CDA en de ChristenUnie leven ook bezwaren tegen de stop op gezinshereniging. Vooral de linkse partijen maakten een belangrijk punt van deze bezwaren. Ze willen een advies van de Raad van State en tot die tijd uitstel van de maatregel.
Maar de staatssecretaris voelt er niets voor om zo’n advies aan te vragen. De Tweede Kamer moest zelf maar een advies vragen aan de Raad van State, zei hij. Maar daar is waarschijnlijk geen meerderheid voor, ook niet als de fracties van regeringspartijen D66 en ChristenUnie een motie daarover volgende week mogelijk steunen.
Randstad vangt weinig op
Tijdens het debat werd nog duidelijker dat het aantal asielzoekers niet eerlijk verdeeld is over Nederland. Vooral het Noorden en andere plattelandsregio’s vangen meer vluchtelingen op dan de Randstad. Grote gemeenten zoals Rotterdam zouden volgens de staatssecretaris onvoldoende bereid zijn mensen op te vangen. Daarom is onderdeel van het asielakkoord dat alle regio’s hun deel moeten doen.
Na verwijten van vooral GroenLinks, PvdA en Partij voor de Dieren over de situatie in Ter Apel liet Van der Burg weten dat de gemeente Westerwolde weigerde om tenten of andere voorzieningen toe te laten voor het aanmeldcentrum. Hij zei er wel meteen bij dat dat volkomen terecht is omdat Westerwolde al meer dan genoeg doet.
Directeur Ter Apel
Maar om zulke situaties in de toekomst meer onder controle te krijgen, zou er volgens Van der Burg een ‘directeur Ter Apel’ moeten komen, die boven de verschillende instanties staat, zoals het opvangorgaan COA, de immigratiedienst IND en de Vreemdelingenpolitie.
