De drukte bij het asielcentrum in Ter Apel wordt mede veroorzaakt door het feit dat zo veel statushouders wachten op een huis Foto: Archief Harry Tielman
Het aantal statushouders dat in azc’s op een woning wacht, is al gestegen naar ruim 17.000. Een belangrijke oorzaak van de opvangcrisis is daarmee nog volop aanwezig.
Het totaal aantal mensen in de azc’s bedraagt momenteel 46.000. Meer dan 1 op de 3 bewoners van een azc zou daar dus eigenlijk niet meer moeten zijn.
De meest recente cijfers van het COA maken dit duidelijk. Ze tonen ook aan dat het aantal wachtende statushouders al zeker een jaar voortdurend stijgt. In oktober 2021 ging het om ruim 10.000, in januari van dit jaar om bijna 12.000, in de afgelopen zomer om ruim 14.000.
Afspraken tussen overheden
In die zomer maakten overheden afspraken om versneld een al dan tijdelijke woning voor 7500 wachtende statushouders te zoeken, zo meer ruimte in de azc’s te creëren en de druk op het Aanmeldcentrum in Ter Apel te verminderen. Maar die afspraken keerden de stijgende trend dus absoluut niet.
Die groep wachtende statushouders in azc’s is een grote oorzaak van de crisissituatie in Ter Apel. Statushouders zijn voormalige vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben en daarmee recht een woning. Gemeenten moeten hen die geven. In de afgelopen jaren lukte dat niet volledig maar wel redelijk. Statushouders verlieten daardoor de azc’s en maakten ruimte vrij voor nieuwe vluchtelingen die zich in Ter Apel meldden.
Doorstroming stokt
Door de krapte op de woningmarkt is het vinden van een huis momenteel een groot probleem. Daardoor, en door een hogere instroom, stokt de ‘doorstroming’ en wordt het in Ter Apel te druk. Daarom zijn her en der in het land crisisnoodopvanglocaties opgezet.
,,Het is inderdaad zo dat het aantal statushouders in onze opvanglocaties is gestegen’’, zegt COA-woordvoerster Alet Bouwmeester. ,,Heel veel mensen hebben last van woningnood maar wij worden op deze manier met de krapte op de woningmarkt geconfronteerd. Meer reguliere woningruimte zou ons meer lucht geven.’’
Structureel meer ruimte
Maar die extra lucht moet er volgens Bouwmeester ook komen door meer reguliere azc’s. ,,Door die te realiseren, denk aan woonruimte die in tijden van een lagere instroom voor andere doelen gebruikt kan worden, krijgen we structureel meer ruimte.’’
Om de druk op Ter Apel verder te verminderen, werd onlangs in Zoutkamp een opvanglocatie opgezet. Een soort wachtkamer waar vluchtelingen vanuit Ter Apel naar toe worden gebracht. Ze krijgen een kaartje met daarop een nummer mee en op basis daarvan keren ze weer terug naar Ter Apel om hun asielproces op te starten.
,,Dat ticket-systeem werkt goed, mensen wachten daardoor niet meer buiten de poorten in Ter Apel’’, zegt woordvoerster Anneloes Geerts van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Dat nieuwe systeem werkt wel enige ongelijkheid in de hand. Dit omdat vluchtelingen die zich voor de invoering ervan meldden en naar een crisisnoodopvang werden gebracht, langer moeten wachten. ,,We zijn bezig met een inhaalslag voor die groep’’, zegt Geerts.
