Volle terassen, wellicht kan het weer deze zomer. ANP
Nederland kan in mei of juni beginnen met het afbouwen van de coronamaatregelen, schatten experts in. Daarmee komt dan eindelijk, na ruim een jaar, het begin van het einde van de Covid-ellende in zicht. Met de aanhoudende hoeveelheid vaccinaties prikken we ons steeds sneller naar de vrijheid. „De tunnel is niet meer zo lang.”
Ben van der Zeijst, emeritus hoogleraar vaccins en vaccinatie aan het LUMC, is hoopvol gestemd. Hij denkt dat we over twee maanden kunnen beginnen met het afschalen van de coronamaatregelen die ons land al zo lang in hun greep houden.
„Het gaat erom waar je voor kiest”, zegt de voormalig wetenschappelijk directeur van het Nederlands Vaccin Instituut en het RIVM. „Je kunt kijken naar de ’kudde-immuniteit’, dan zou je met een vaccinatiepercentage van 70 procent wel bereiken dat de verspreiding van het virus voorlopig stopt.”
Ziekenhuisopnames
Wat je ook kunt doen, zegt Van der Zeijst, is kijken naar de opnames in de ziekenhuizen en de ic’s. „En dat is logischer, want dat is immers wat we steeds hebben gedaan. In dat geval kun je de maatregelen – stapsgewijs – afbouwen als je de kwetsbare groepen hebt ingeënt. Dan leiden de besmettingen niet meer tot ernstige situaties.”
Van der Zeijst heeft daar wel vertrouwen in. „Leveringen van vaccins zijn de beperkende factor, maar dat gaat met alle aanbieders eigenlijk heel goed.” Er komt een belangrijke ’knik’ in april, voorziet hij. „Daarna gaat de vaccinatiesnelheid flink omhoog. De tunnel is niet meer zo lang.”
Immunoloog Marjolein van Egmond, verbonden aan Amsterdam UMC, deelt zijn visie. „Als je het gros van de mensen van pakweg tussen de 60 en 80 jaar hebt beschermd, en de huidige vaccinatieschema’s aan kunt houden, dan zou je ergens in mei dat omslagpunt moeten kunnen bereiken. Dat moet ook wel, je moet ergens een keer een grens trekken.”
Ze is er optimistisch over. „Als je in ogenschouw neemt hoe het gaat in Israël en in het Verenigd Koninkrijk, dan zíe je gewoon dat het werkt. Altijd een slag om de arm, maar zoals het er nu voorstaat, met ook de GGD’s die hun vaccinatieprogramma’s opschalen, is dat realistisch.”
Hugo de Jonge
Minister De Jonge voorspelde in zijn laatste persconferentie eveneens dat ’als het allemaal meezit’ we in de zomer echt van het grootste gedeelte van de maatregelen afscheid hebben genomen. En ook eerder is al meer mogelijk, voegde hij daar meteen aan toe.
Ook hij gaat uit van de situatie dat de kwetsbare groepen zijn beschermd. Maar los daarvan gaat het inenten volgens planning. „Begin april ruim 3 miljoen prikken”, rekende hij voor. „Begin mei zouden dat er 6,5 miljoen zijn; door problemen met de levering 6 miljoen.”
Maar daarna zitten we snel weer op koers, verzekerde hij. „Begin juni 11 miljoen en weer een maand later 18 miljoen.”
Volgens dit schema heb je half mei inderdaad de meeste ouderen en kwetsbaren ingeënt en kun je vanaf dan serieus versoepelen. Einddoel van de minister is nog steeds 1 juli: alle volwassen Nederlanders op z’n minst één prik.
We kijken veel naar Engeland, waar al concreet wordt gekeken naar het stoppen met de maatregelen die het leven van de bevolking zo ernstig beperken. „Ze zijn er daar al een stuk verder mee”, erkent hoogleraar vaccinologie en immunoloog Cécile van Els. „Een hoger percentage is gevaccineerd en er zijn een stuk minder besmettingen per 100.000 inwoners.”
Toch kan het ook in ons land snel die kant opgaan als het priktempo hier omhooggaat. „Hopelijk lopen we niet al te lang achter op Engeland”, zegt ze met vertrouwen.
Alle zeilen bijzetten’
Viroloog Ab Osterhaus houdt nog wel een slag om de arm. „De situatie wordt inderdaad beheersbaar bij een vaccinatiegraad van 70 tot 80 procent”, laat hij weten. „Maar dat is een schatting.”
Hij vreest dat we nog maanden ’alle zeilen moeten bijzetten’ omdat momenteel vooral ouderen en kwetsbaren worden ingeënt. „Terwijl nu vooral jongere mensen het virus verspreiden. Ik ben al blij als we eind van de zomer in de buurt komen van enige controle.”
Buiten de medische wereld wordt ook reikhalzend uitgekeken naar het moment dat we weer langzaam kunnen terugkeren naar het normale leven. Meerdere burgemeesters van het Veiligheidsberaad benadrukken dat de vaccinatiegraad belangrijker moet worden in de route naar versoepeling van de coronamaatregelen.
„Ik zie de vaccinatiecijfers en die gaan de goede kant op”, gaf voorzitter Hubert Bruls maandag aan. „Waarom houden we ons heel erg vast aan besmettingscijfers, zeker als die niet leiden tot meer ziekenhuisopnames?”
Ahmed Aboutaleb
Ook Ahmed Aboutaleb, de burgemeester van Rotterdam, zou liever meer naar het aantal gezette prikken willen kijken. „Als 1 juli iedereen gevaccineerd is, zou je tussen nu en 1 juli van week tot week moeten kijken wat er kan.”
„Hoe meer er gevaccineerd wordt, hoe meer je ervan uit kunt gaan dat de risico’s omlaaggaan”, vindt ook Henri Lenferink, burgemeester van Leiden. „Dat zou de weg naar perspectief zijn. Je gaat ervan uit dat het toenemende aantal mensen dat gevaccineerd wordt, geleidelijk ergens toe leidt. Daar houd ik me aan vast.”
