Judith Belinfante presenteert nieuw boek in Kamp Westerbork dat aanklacht is tegen geweld. 'Verdriet kent geen grenzen'

Die actualiteit drukte onlangs nog een stempel, toen de schrijfster haar boekpresentatie vanwege de rellen in Amsterdam om veiligheidsredenen niet kon laten doorgaan. Zondag ging ze op herhaling in Herinneringscentrum Kamp Westerbork, dat een open dag hield.

Volgens directeur Bertien Minco is het belangrijk om elkaar te ontmoeten en kennis te delen. ,,Want polarisatie, racisme en antisemitisme nemen toe.” In de grote zaal luisterde een dertigtal belangstellenden naar de woorden van schrijfster Judith Belinfante, die eerder directeur was van het Joods Museum en voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.

Haar nieuwe boek bestaat uit twee delen. In Uit de onderwereld vertelt Belinfante (81) haar persoonlijke geschiedenis als onderduikkind. Het belicht de impact van de Shoah op haar en haar familieleden. In het tweede deel, getiteld Naar de bovenwereld, onderzoekt Belinfante de bredere Joodse geschiedenis na de oorlog.

Ze beschrijft hoe Joodse gemeenschappen door de eeuwen heen te maken kregen met discriminatie en vervolging. Ze gaat in op de rol van kerken, de hoop van het zionisme na de Shoah, en stelt de vraag hoe nieuwe generaties zich tot dit complexe verleden zullen verhouden.

Het boek is een noodkreet om het al jaren durende geweld te stoppen en een einde te maken aan het menselijke leed dat er het gevolg van is. ,,Verdriet kent geen grenzen’’, zegt ze. ,,Om daar wat aan te kunnen doen moet je tot elkaar komen.’’

Volgens haar is het belangrijk dat het conflict niet van generatie op generatie wordt overgedragen. ,,Ik kreeg het ook mee van mijn vader, terwijl ik toentertijd geen idee had waar het over ging. Dat moet doorbroken worden.’’

De situatie in Gaza en op de bezette Westoever schuurt haar ziel. ,,Daar word ik daar heel akelig en verdrietig van. Zo is het nooit bedoeld.’’

Het meest wrange is volgens haar dat noch de Joden noch de Palestijnen ooit een eigen staat hebben gehad. ,,Dat daar dit diepgewortelde conflict over is ontstaan vind ik afschuwelijk. Twee volkeren doen elkaar iets aan wat buiten elke menselijke maat is.’’

,,De helft van de mensen in Israël is het helemaal niet eens met de manier waarop premier Netanyahu regeert. Ik heb vrienden die daar actief tegen demonstreren. Die vinden het verschrikkelijk wat er in Gaza gebeurt.’’ Anderzijds is er veel woede over de vernietiging die Hamas en Hezbollah voorstaan.

Ondanks dat vrede tussen beide volkeren nog heel ver weg lijkt, houdt Belinfante hoop. Ze wijst op twee eerdere vredespogingen die helaas geen standhielden. ,,Maar er kómt een oplossing’’, is haar stellige overtuiging. ,,Niets is eeuwig. Vrede begint bij begrip voor elkaars pijn.’’