Integreren in Assen? Schoof zit niet op Tiktok, hormonen en vlinders in de buik doen de rest

Ze woont al enkele decennia in de Rudolf van Coevordenstraat in Assen en heeft de buurt zien veranderen. De woningen zien er na een renovatiebeurt tien jaar geleden weer lekker fris uit. De ‘populatie’, zoals dat heet in de woorden van maatschappijvorsers, is wel veranderd in de afgelopen jaren. „Veel mensen uit Irak, Iran en Syrië tegenwoordig. Aardige mensen hoor. Tenminste, de meesten... Maar dat is onder Nederlanders niet anders.”

Een rondje langs de deuren in de buurt lijkt het beeld te bevestigen. Om de haverklap zet iemand die je niet-begrijpend aankijkt de voordeur op een kier. Iedere vraag stuit op een niet-begrijpende blik. Ze spreken geen woord Nederlands. De integratie in deze hoek van Assen kan nog wel een zetje gebruiken, zo lijkt het.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferde dat 14 procent van de inwoners van Assen een niet-westerse herkomst heeft.

Heeft die groep een integratieprobleem? Het hangt ervan af waar je kijkt. Neem ‘s morgens in alle vroegte lijn 24 naar Assen. Midden in het bos bij Papenvoort stopt de bus steevast om een enorm regiment Oekraïense pubers in te laden.

Ze wonen diep in het bos, ze kwebbelen onderling in hun moedertaal. Dat ze met beide benen in de Nederlandse samenleving staan, kun je moeilijk zeggen. Maar is er daarmee ook meteen een probleem? Daarvan lijkt geen sprake: zet vijftien doorsneepubers bij elkaar in een bus en het geduw, getrek, het geloei en de melige grappen zijn niet van de lucht. Déze jongeren zijn opmerkelijk gezeglijk en lijken pas een klein beetje los te komen als ze op het Stationsplein in Assen de bus uitspringen.

Een schril contrast met de hondsbrutale schoffies die je, zonder met de ogen te knipperen, op de stoep van de sokken rijden met hun fatbikes. Niet voor niks lopen er in Assen particuliere beveiligers rond die in opdracht van het ministerie van Justitie de overlast op het Stationsplein en het Koopmansplein binnen de perken moeten houden. Een aantal beveiligers spreekt vloeiend Arabisch. Dat helpt nogal bij het beteugelen van de fatbikebengels.

Is hier sprake van een integratieprobleem of gewoon een jongerenprobleem? Vijftig jaar geleden, toen een Eritreëer in Assen nog een bezienswaardigheid was, ging de politie jaar in jaar uit op de vuist met langharige jongeren tijdens de TT-nacht. De overlastgevers van toen zijn nu kaal en dommelen halverwege het NOS Journaal van acht uur weg op de bank. Veel problemen lossen zich vanzelf op en blijven tegelijkertijd van alle tijden.

Nogal wat Assenaren met een buitenlandse achtergrond integreren prima, maar vergeten hun roots in de tussentijd niet. Zo klinkt er een melodieuze mannenstem uit de speakers bij grillroom Semirames aan de Nieuwe Huizen in de binnenstad, terwijl de Iraakse keukenbrigade zich halverwege de middag voorbereidt op een drukke avond.

Navraag leert dat dit verzen uit de koran zijn. Lekker rustgevend, luidt de eenvoudige verklaring achter de toonbank. Tegen de tijd dat de klanten uit alle windstreken naar de Nieuwe Huizen komen, klinken er weer hits uit de speakers.

De 23-jarige Oibada Al Wa Siti vat het mooi samen in kapsalon Headlines aan de Oudestraat in Assen: „In Irak ben ik een Nederlander en in Nederland ben ik een Irakees.”

Zijn ouders vluchtten uit Irak, zelf is hij geboren in Groningen en getogen in Assen. Hij wordt wel eens scheef aangekeken in de bus: een donkere kop met haar en dan ook nog een baard. „Maar ik vind dat je elkaar eerst moet leren kennen voordat je oordeelt.”

Integreren is voor hem niet echt een issue. „Het gaat om je mentaliteit.” Hij is in elk geval vastbesloten er wat van te maken. Hij oefende het kappersvak op de hoofden van zijn drie broertjes. Headlines is van zijn neef. Twee broers werken hier ook. „En we hebben hier nog een Colombiaan en een Syriër. Die jongens willen er wat van maken. Heel anders dan die asielzoekers die de hele dag chillen bij het station.”

Een paar van die asielzoekers hebben een andere chillplek gevonden. In de Kerkstraat heeft de jonge Eritrese ondernemer Goie Goitom een Eritrees restaurant annex supermarkt. Onder het keiharde licht in het zeer sober (eigenlijk niet) ingerichte restaurant staan donderdagavond wat Eritrese jongens om een biljart. In een hoekje spelen een paar anderen een kaartspelletje en wisselen er wat bankbiljetten van eigenaar.

Goie Goitom is nu acht jaar in Nederland. Acht jaar en dan de taal leren en een onderneming drijven in het hartje van de stad. „Ik ben opgeleid als automonteur, maar dit vind ik leuker.” Zoveel eigenwijze zelfontplooiing: Ayo Gayo kon wel een geboren Nederlander wezen!

Maar ja, premier Schoof verwees naar aanleiding van de ongeregeldheden in Amsterdam ruim een week geleden vooral naar landgenoten van Marokkaanse komaf. Afgelopen weekend sneuvelde het kabinet op een haar nadat de Marokkaans-Nederlandse staatssecretaris Nora Achahbar opstapte vanwege vermeend racistische opmerkingen van collega’s over Marokkanen.

In Assen knapt Mohamed El Mourabit van de moskee in Assen bijna uit zijn vel over de opmerkingen van de premier. „Een premier onwaardig! Er zijn zoveel succesvolle Marokkanen. Hoe kún je nou een hele bevolkingsgroep zo wegzetten?”

Op het Koopmansplein verkeren de hangjongeren in zalige onwetendheid over het Haagse gekrakeel. Schoof is nou eenmaal niet bepaald trending op Tiktok. Het gaat er ronduit gesmeerd met de (vermoedelijk door hormonen, vlinders in de buik en nieuwsgierigheid stevig aangejaagde) integratie. „We komen hier altijd met een grote groep, het is gewoon gezellig”, zegt Rebecca. Bahir uit Afghanistan en de Syrische Ahmedlaten zich intussen het gegiechel van de Nederlandse meiden verlegen grijnzend aanleunen. „We zijn niet zo bezig met integratie bezig, meneer.”

Verderop geeft meneer Grebnijw even later een minicollege slavernijverleden. „Weet je waar mijn achternaam vandaan komt?”

„Jazeker! Mijn voorouders waren slaaf in Suriname. Ze droegen de naam van hun eigenaar, maar dan omgekeerd.”

„Echt! De eigenaar heette Wijnberg.”

„Ja jongen, en dit is nog maar een druppeltje kennis in een oceaan van zaken die jij niet weet...”