Is Farmers Defence Force óók een milieu-organisatie die procedures tegen de overheid mag voeren over natuur? Ja, zegt FDF in de rechtbank. Nee, zegt provincie Drenthe
Protesterende boeren bij Jumbo in Beilen in december 2020. Foto: Persbureau Meter
De bestuursrechter in Groningen moet na een zitting van maandag bepalen of boerenactiegroep Farmers Defence Force (FDF) een milieu-organisatie is, die zaken kan aanspannen tegen de overheid over bijvoorbeeld natuurbeheer.
De zaak van maandag vloeit voort uit bezwaren van FDF tegen het distributiecentrum van supermarkt Jumbo bij Beilen. In de ogen van de boerenorganisatie zorgt alle logistiek rondom de fabriekshal voor stikstofuitstoot, zonder de benodigde natuurvergunning. Met die redenatie bezetten boze agrariërs afgelopen juli, maar ook eerder, de toegang naar het distributiecentrum.
FDF vroeg de provincie Drenthe al in 2021 om te handhaven op de vermeende overtreding van de Wet natuurbescherming, maar ving bot omdat de provincie de boerenclub niet ziet als belanghebbende. Na bezwaar van de boerenactiegroep volgde de bestuurszaak van maandag.
De centrale vraag van deze zaak kan, ondanks wat juridische en technische rompslomp, wel degelijk van belang zijn. De zaak staat niet alleen voor een geschil tussen de provincie Drenthe en FDF.
Als de rechter de argumenten van de boerenactiegroep volgt, is de club bij uitspraak van een rechter een ‘belanghebbende natuur- en milieuorganisatie’. Dan kan zij gemakkelijker zaken aanspannen tegen de overheid, net als bijvoorbeeld Mobilisation for the Environment (MOB).
Die organisatie zorgde er met meerdere procedures voor dat de Raad van State onderdelen van het stikstofbeleid van de landelijke overheid van tafel veegde.
‘FDF focust zich op agrarische sector, niet op natuurbeheer’
FDF komt volgens haar eigen statuten enkel op voor het belang van de agrarische sector en de promotie daarvan, meende een vertegenwoordiger van de Drentse provincie maandag in de rechtszaal. ,,Ze focust zich op het organiseren van demonstraties, plat gezegd. Dat maakt FDF geen belanghebbende in deze zaak. Daarom komen wij aan de inhoud van hun bezwaren niet toe.’’
Maar veel boeren doen vanuit hun werkzaamheden juist aan natuurbeheer, wierp FDF-vicevoorzitter Jos Ubels tegen. ,,Wij hebben leden die, net als natuurorganisaties, bepaalde gebieden onderhouden. Dus als wij zeggen dat we voor de belangen van alle agrariërs opkomen, dan vallen daar evengoed natuurbeheerders onder.’’
FDF-jurist: ‘Vogels en insecten moeten beschermd worden’
Opvallend was dat FDF-jurist Max Hazekamp maandag stelde dat vogel- en insectensoorten rondom het distributiecentrum beschermd moeten worden tegen de uitstoot van stikstof. Van de supermarktgigant, welteverstaan. ,,Boeren hebben baat bij bestuiving door insecten, bijvoorbeeld. Die boeren, dat zijn leden van Farmers Defence Force. Het maakt hen wel degelijk belanghebbende.’’
Als FDF gelijk krijgt van de rechter kan het stikstofbeleid nog verder verzanden in juridische procedures en rechtszaken. De boerenprotestgroep zal mogelijk ook maatregelen of projecten kunnen bestrijden die stikstofuitstoot moeten beperken, wat zou kunnen zorgen voor veel vertragingen in nieuw beleid.
