Peter Sikkema (links) en Frans Vreeke. Foto: Corné Sparidaens
Groningen is komende week het middelpunt van de Europese muziek. Honderden artiesten en duizenden professionals komen traditiegetrouw in januari naar de stad om tijdens Eurosonic Noorderslag goede zaken te doen. En het publiek hoopt de nieuwe Dua Lipa of Stromae te ontdekken. Hoe staat het festival ervoor?
Het is topdrukte in het gebouw naast cultuurcentrum De Oosterpoort in Groningen. Op 17 januari barst de 38ste editie van showcasefestival Eurosonic Noorderslag (ESNS) los. Meer dan honderd mensen werken hard om alles zo vlekkeloos mogelijk te organiseren. Alleen al het boeken van zo’n vijfduizend hotelovernachtingen voor artiesten en andere gasten, tot in Assen en Leeuwarden, is een klus op zich.
Dat de kosten enorm zijn gestegen, zal niemand zijn ontgaan. Een hotelkamer is zomaar 30 procent duurder dan voor corona. Ook personeelskosten zijn toegenomen en voor het eerst krijgen muzikanten die op Noorderslag spelen 320 euro per persoon. Dat is te danken aan een nieuwe, door belangenbehartiger Sena opgestelde norm. En dat terwijl lang niet alle subsidiegelden worden geïndexeerd. Kortom, met hetzelfde geld kan veel minder worden gedaan dan een paar jaar geleden.
Frans Vreeke (72) heeft als directeur (ad interim) van de stichting nog andere zorgen aan zijn hoofd. Deze maand moeten subsidieaanvragen richting Brussel (Europa), Den Haag (nationaal) en provincie en gemeente om hopelijk ook de komende jaren verzekerd te zijn van geld om de begroting van 5 à 6 miljoen euro rond te krijgen.
57 procent vrouwen
,,We zijn nooit ergens van verzekerd”, vertelt Vreeke. Afwachten dus of de eigen Europese projecten, de Music Moves Europe Awards en het Exchange-programma (voor talentuitwisseling, voorheen ETEP) ook in de toekomst vanuit Groningen georganiseerd zullen worden.
Deze week werd bekendgemaakt dat Anna van Nunen in maart de vorig jaar vertrokken algemeen directeur Dago Houben opvolgt. Over de redenen van de breuk met Houben wil Vreeke geen uitspraken doen. ,,Dat hebben we zo afgesproken.” Vreeke, tot een paar jaar geleden directeur van het Utrechtse TivoliVredenburg en eerder ook al directeur bij ESNS, is blij dat Van Nunen zijn tijdelijke werk voortzet.
Peter Sikkema (rechts) en Frans Vreeke: ,,Wij zijn er niet voor de grote namen." Foto: Corné Sparidaens
Hij verontschuldigt zich er tijdens het gesprek meermaals voor dat hij als oudere witte man een van de gezichten van het festival is, nota bene een evenement dat vol inzet op divers muziektalent uit Europa. Het stelt hem enigszins gerust dat vrouwen met 57 procent in de meerderheid zijn binnen de gehele festivalorganisatie.
Ouderen afgezwaaid
Festivalmanager Peter Sikkema (60), al decennialang verbonden aan ESNS, zegt op termijn te zullen stoppen ,,om ruimte te maken voor een jongere generatie”. Niet dat hij direct weggaat, het is een kwestie van geleidelijk anderen kansen bieden en opleiden. Hij wijst op de recente komst van een nieuwe programmeur, Janneke de Boer. ,,Die is net 20. Het is superleuk om er nieuwe energie bij te krijgen, dat is hartstikke goed.”
Een evenwichtige verdeling van programmeurs vertaalt zich naar wat er op de podia staat en de onderwerpen tijdens de conferentie, zegt Vreeke. ,,Zij zullen er alles aan doen om het evenement zo divers mogelijk te maken.” Op de conferentie is de verjonging overigens al ingezet, constateren beiden. ,,Een flinke groep ouderen, de grondleggers van festivals en agencies, is afgezwaaid.”
,,Onze kracht is ook onze zwakte”, weet Vreeke. ,,Wij zijn er niet voor de grote namen, wij zijn er voor de mensen die nieuwe muziek willen boeken en ontdekken. Het is niet de meest ‘lucratieve’ doelgroep.” Sikkema: ,,Dit evenement is een springplank voor talent. Daar is alles om te doen. En daarvoor is ook de conferentie essentieel.”
Veel andere showcasefestivals
De mannen zijn blij dat er weer zoveel professionals naar Groningen komen. ,,Het zullen er rond de 4000 zijn. Iets minder dan vorig jaar, maar dat zie je bij alle showcasefestivals.” Daarvan komt 45 procent uit het buitenland. En dat terwijl er veel showcasefestivals met conferenties bij zijn gekomen, sinds ESNS min of meer als eerste startte in de jaren 90.
Gezonde concurrentie, vindt Vreeke: ,,Ik zie het niet als zagen aan onze poten, dan lijkt het alsof ze iets tegen ons doen.” Een professional kiest een aantal evenementen per jaar uit, zo simpel is het. Waar kun je de meeste winst en kennis halen, waar komen de belangrijkste mensen uit je netwerk?
Peter Sikkema (rechts) en Frans Vreeke. Foto: Corné Sparidaens
,,Het is enigszins ongrijpbaar hoe die keuzes tot stand komen”, weet Vreeke. ,,Maar traditie is absoluut een ding. Of we nog koploper zijn? Dat kun je moeilijk van jezelf zeggen”, vindt hij.
Zijn voorganger Houben laat er in een bericht op LinkedIn geen twijfel over bestaan en schrijft terugkijkend op zijn jaren bij ESNS: ,,Ik ben trots op de koploperpositie die ESNS heeft bereikt gedurende die jaren binnen de Europese popmuziek. Maar nog trotser ben ik op de bereikte intensivering van de impact van het evenement.”
Akerk geschrapt als locatie
Wat impact betreft, moet ESNS het vooral hebben van de aanwezige media – van NTR en Europese radiostations tot het Duitse Rockpalast en een samenwerking met Deezer en Spotify – en internet. Daarmee bereikt het festival het grote publiek, dat gebeurt minder in de zalen in het centrum van de stad.
Dat zijn er dit jaar overigens iets minder. Dat heeft vooral met de gestegen kosten te maken. Zo is de Akerk als locatie geschrapt omdat die door de moeilijke akoestiek veel kostbare technische aanpassingen vergt. Er zijn ook minder optredens: 290 nu, vorig jaar 340, maar alles zien, blijft onmogelijk.
Toch rekent Sikkema opnieuw op zo’n 40.000 bezoekers, inclusief het gratis toegankelijke Eurosonic Air op de Grote Markt. ,,Dat kan ik onderbouwen.” De publieke belangstelling is goed. Donderdag, vrijdag en zaterdag zijn uitverkocht, woensdag is vanouds de dag om er een beetje in te komen.
Publiek is gretig
Sikkema merkt ook als programmeur van SPOT dat het publiek gretig is. ,,Het is geëxplodeerd na corona. Vijf keer Kraantje Pappie in De Oosterpoort, binnen een half uur 3600 kaarten voor Di-Rect verkocht. Het is bizar.”
Of er dit jaar een nieuwe Dua Lipa, Fontaines D.C. of Stromae op ESNS te ontdekken is, blijft afwachten. Sikkema: ,,Toen Dua Lipa hier in 2016 haar eerste optreden buiten Londen gaf, wisten we ook niet dat ze zo groot zou worden.”
Het festival blijft onverminderd van groot belang voor de beginnende artiesten en de mensen uit de muziekindustrie, maar ook het belang van ESNS voor de stad Groningen blijft groot. Vreeke: ,,Mensen gaan graag wonen in steden met een rijk cultureel aanbod. En dat trekt steeds meer bedrijven aan, dat is een niet te overschatten effect.”
