Regisseur Fleur Nonnekes (uit Veendam) filmde een liefdesverklaring aan Groningen: Kon minder

Drie maanden geleden verhuisde Fleur Nonnekes voor de liefde naar Den Haag. Met in haar koffer de kortfilm Kon minder waarmee ze afstudeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). Een week geleden mocht ze hem als ‘Haagse maker’ laten zien tijdens een plaatselijk filmfestival. Met Engelse ondertiteling. Want wie verstaat in Den Haag Gronings?

Kon minder is een liefdesverklaring aan de provincie waar Nonnekes (1997) is geboren en getogen. Verwacht een hybride montagefilm met shots van – voor Groningers – bekende en minder bekende locaties. Verwacht cameo’s van bekende en minder bekende Groningers. Maar verwacht geen gladde toeristische promoclip. Daarvoor ging de uit Veendam afkomstige regisseur te humoristisch en te kunstzinnig te werk.

„Ik wilde een plezierige, fijne, lieve en grappige film maken over Groningen, omdat zo’n film nergens te vinden is”, vertelt Nonnekes. „Vrijwel alles wat je ziet, gaat over ka-la-mi-taitn zeg moar. Zo zonde. Mensen worden immuun voor de Giro 555-methodiek. Dat merk ik sinds ik in de Randstad woon. Als het over Groningen gaat, zijn mensen er vrij snel klaar mee. Ik ben meer van het lonkende perspectief. Als je laat zien dat je gezellig bent, krijg je vanzelf visite.”

Twee rode lijnen bevat Kon minder. We zien een bezorger van het Gronings Nieuwsblad ontspannen op de fiets het ommeland doorkruisen. En we zien een man in een auto die op een verlaten kruispunt in de Veenkoloniën moeite heeft de weg over te steken. De jongen wordt gebruikt om aan Groningers te laten zien ,,waar ze verdomme allemaal trots op mogen zijn”. De man in de auto vertelt over het Groninger karakter, voor zover dat bestaat.

Het idee voor het mannetje in de auto kwam van haar oma. „Die komt uit Noord-Brabant en was het opgevallen dat de Groningers voor je stoppen. Daar spreekt geduld en bescheidenheid uit, dat heb ik uitvergroot”, zegt Nonnekes, die de indruk heeft dat Groningers zichzelf en hun problemen niet belangrijk achten. „Voor een kunstenaar is zo’n houding paradoxaal. Aan de ene kant is het je werk om op te vallen. Aan de andere kant zegt de Groninger komaf dat het niet te veel moet zijn.”

De keuze voor de Groningse taal was snel gemaakt. Dat er muziek van Ede Staal in moest, gespeeld door levende muzikanten, eveneens: „Alles moest zo Gronings mogelijk.” Zelf spreekt Nonnekes ‘het Grunnegers’ nauwelijks. „Ik word er steeds beter in”, zegt ze. „Als ik met iemand Gronings kan spreken, doe ik het gelijk. En als ik merk dat het iemand interesseert, gebruik ik graag de aanhef ‘moi’.”

Ze kan zich niet voorstellen dat een dergelijke film over Utrecht of Zuid-Holland wordt gemaakt. „Voor de montage zocht ik iemand die niets met Groningen en het platteland had. Toen ik die had gevonden, gaf ze de opdracht terug: ze kon het niet. Natuurlijk, het was een draak van een project. Dat het toch is gelukt, is omdat ik voor de montage iemand uit de buurt van Warffum vond. Er was echt liefde voor Groningen nodig.”

Tot dusver is Kon minder drie keer vertoond: in Utrecht, Den Haag en Leeuwarden. Na Groningen volgt in ieder geval nog een vertoning op een festival in Frankrijk. Het geeft Nonnekes tijd om na te denken over nieuwe projecten. Ze wil meer leuke, grappige en fijne dingen maken waarbij de focus ligt op het plezier, zegt ze. „Kinderprogramma’s lijkt mij fantastisch. Een Groningse Sesamstraat of Het Klokhuis zou geweldig zijn.”